Election masü Solution

Nagaland nung ano election agitsü mapang ka tonga arudagi. Ibai nübortem asoshi ano khen yimten nung shilem agitsü maongka anguba mapang tajung ka asütsüla, anungji yongyaseta renemtsüla. Election agiba ajanga yimsüsürtemjiang nübortem tenzükertem aser nübortemjiang yimsüsürtem madak kibur ta jangjar, kechiyong teshimtetsang dang nungibo teshimertemji tashi tuluba. Iba jagiang election agia government akümba dang democracy ta ajar, tetezü nübortem dak aketba tashi. Iba tetezü aser temeten ya kodang angatetdir, yimsüsürtemi nübortem akümtsübua anepalutsü aser nübortem madak ngasangatema yimsü asütsübaji aakseta bilemtsü. Idangji dang nübortemi yimsüsürtem tsübua bilemtsü masü yimsüsürtemiang nübortem tsübua bilemtsü. Ajisüaka, tanü asenok Nagaland yimten tensa reprangdangra, election mapang aruba ya senso shia atema yimten nung shilem agitsü maongka aruba mapang tajung ka aruba amato masü saka pei temeten ayoktsü aser tangar temeten rakzüktsü asoshi raraba mapangang ka arur ama kümdaktsüogo. Ibayongji, government-bo tajungba südaktsüner saka election-bo maginer ta asüba terata nung Naga nungertem küm aika kangshia arudagi. Iba dakji tali ano Naga nungertembo Naga yimten nüchiso bushi tenzükba maparen nung nüchiso angutsü melen yiar amai kümer asenok o asenok na azü tokshitepa raraba agi telemsa adoka tangbo telok balala aika kümadokogo. Tanü putu nung Tsüngremi Pai ashi mangartem rongnung oshi mangatettep kümdaktsüba temerenshiji Naga nungertem meputepi akümba ya ka asütsü ta bilemer. Item timtem tenzükba ajungaji asenoki Tsüngrem masü sen meimba agi aser yimten nüchiso masü alima rongsen aser jenjang meimba agi asütsü. Tang ama ano election agitsü mapang arudang, shitakba Nagaland yanglushitsü asoshi election nüngdak asü mesüra Solution-ang ka nüngdaker ta bilemdangtsübaji kanga tongtibang kümogo. Nagaland tenzükli nungi political party ajaki ‘onok adokdaktsüra’ onoki Naga yimten tebilemtsü ya tatem küma telemtetba (solution) kati bener arutsütsü ta nangzükli, ano election ka aruli, kasa tenangzükba to nangzükli ta Naga yimten tebilemtsü ya Naga nunger yimten nüchiso angutsüba onük masü saka election nung takok angutsüba onükang ka kümdaktsür Naga nunger nübortem mesüshia aruogo. Iba takoksaji tanü asenok yimten aser rongsenren nung nüchi küma alitsü melen asenok rongnungang telemsa tali adoka joko yimten nüchiso masü rongsen bushiba tsütsüang temulung tagütsüba kümogo. Iba amai ano mapang tatsüka ao nungbo Naga lima nung yimten nüchiso bushir telok masü saka auer aser rakzükratemer telokang aika adoktsü. Idangjibo, tulurtemi Nagaland nung tulur mapa meinyaknütsü, takartemi Nagaland nung melinütsü, sensakertem tesensakba akümtsü aser lanurtemi pei lima memeim akümtsü. Iba ama mapang tamajung kati asenok menepa marudang tanü asenoki yimten telemtetba ka tama latettsü tim. Aji oda, anosa yimten tebilemtsü latetttsüba onük bener election agitsü asü mesüra election ya khen magii anena atar, yimten telemtetba ka tama bushimatsü ta asüba onük nung Naga nunger lenirtemi jungjunga shisadanger telemtetba tajung ka agitsü nüngdaka kümogo. Atangji, kasa shisabolu aser tangatetba aliba agi 1998 küm Nagaland nung lokti tentettemi Election masü Solution tama bushitsüla ta takangba agüja inyakogo. Ajisüaka, yimten teloktem rongnung ajaki mulunga magizüktetba agi mapa küma meinyaktet election agiogo. Ashi, iba mapang nung to election magii solution tama bushi asübo tang dang nungibo mapa temelaba süla ta bilemer. Ajisüaka, tebilemtsü akoktsübaji tebilemtsü ali tashi kodanga temenu maka, kodang koktetdir, ibaji mapang shitak asütsü. Iba tangatetba nung tarutsü atema shisabolua bilema Nagaland nung aliba political party ajak sendener tekaratiba nung Naga yimten telemtetba ka dangi arutsüsa election masü solution tama bushitsü mulungtet nungbo ajak atema tajungba süla.