Opposition Menden Nung Amentsüla

– Tangsen Lemtur

India nunger temzüng (Constitution) kübok Parliament aser State Assemblies nung opposition teinyaktsü shilem indang junga shia lir. Tatar senden nung sorkari benokba ajak nung o lemtepa mesüra o toktepba jembir ang mapa küma inyaktsü atema lemteter; democracy nung tebor tajung kaji ibaji asütsü. Assembly nung opposition party tashi itta melira sorkari pei sünütsü asütsü. Yamaji assembly nung sorkar tashi nung aliba party kati tashi alia amshia pei sünütsü mesüdaktsütsü atema opposition nüngdaker. Kong opposition tashi itta melidir nüburtemsa akoksatsü. Ajioda opposition atema tongti shilemji, sorkar inyakyim nung ochimashi aser metokmeperi kaktetja nüburtem nem metetdaktsüba ya asütsü. Ibayongji sorkari kanga kümdanga inyaktsüsa akumer. India temzüng nung opposition ka teinyaktsü shilemtemji- ruling party-i tashi alia amshiba anema nokdaktsü, yimsüsübaren nung tashimait reprangteta nübur nem metetdaktsütsü, yimsüsürtemi meshidaki inyakba anema nüburtem tangatetba asüngdangtsü, sorkar asalentong nung tebilemba tajung benoktsü aser nüburtem dang sorkar inyakyim metetdaktsütsü asoshi lir. Itemji kanga tongtibang teinyaktsütem lir, aser aji oda inyaktsüla. Asenok tatar senden nunga yamaji inyaker asü meinyakerar asenoki temetet dang. Democracy lima ka nung opposition-i sorkar mapatongtem nung tasüngdangba akatsü aser sorkari inyakba tenük zünga reprangtsü nüngdaker. Tamalen, 1998 küm Nagaland nung Congress Party-i tatar menden 60 nungi menden 53 tashi nung takok ngur yimsüsüba mapang tatar senden nung opposition mali ama liasü; iba denji mesüktepa tang Nagaland tatar senden nung opposition menden nung amentsüpur aika ruling party den loktepba ajanga opposition mali ama aküm. Nübur meima inyaktsü tebilemba tajung ali asübo opposition menden nung amen arema opposition shilem tajung agila. Ajisüaka nübur tia maka yimtenren lenir aikati opposition menden nung amentsü maremer ! Tia maka asen Nagaland nungbo opposition tashi itta maliba ajanga Nagaland tatar senden-a minute ishika dang amenba asenoki meteta lir. Iba ya tesüngmangtsüka lir, kechiyong tatar senden nung Naga nunger tebilemtsü onük jembir mejembima lir, anungji nüngdak dang süra ayaterm tashi-a mapang atsülanga senden amentsüla. Ajisüaka tang Naga nunger atema teimla ka aser osangtajung kaji, taruba Nagaland state assembly election nungbo party aikati (NPF, Congress, BJP, NDPP, NPP aser AAP) shilem agia tokteptsü; anungji party ka kijai sorkar akumtsüsa menden peria mangutsüa akok (hung assembly), saka menden aika nung takok angurtemi Independent candidates teyari agia sorkar akumtsü südi, mesüra party kar den lokteper sorkar akumtsü südi. Ajisüaka tanüngba party tem jagibo opposition menden nung amen arema longjemer opposition teinyaktsü shilem shidak inyak nungbo, nübur atema osangtajungji ibaji asütsü.