Asenok suwartem, nüchi akümtsüla

Asenok aikati tanübo asenok ita sen tera anguba agi, ayangdak akaba agi, talidak ki akaba agi, chiyongtsü akaba agi aser süoshi terabo junga agitetba agi nüchi ama bilema alitsü akok. Ajisüaka, item takatait kija jagi nisung ka nüji mekümdaktsütet. Nisung ka nem pa meyong sen noklang ka nungi sen tukur miimzüka yur sen ter agütsü nung pelashishia meshia agira, paji nüchibo masü. Aji oda, nisung ka dang pa nem jenjang dalang agi agütsütsüba oset ka jenjang tasak agi ayoknung, pelashishia alira, paji nüchi masü. Nisung ka nem jang tashi agütsü nung pelashishia agizüka chiyongra pajia nüchibo masü. Nisung ka nem par tanurtem angati züngdaktsütsüba school indang senotsü ajak chitsür kaket longpak magütsütet nung paji ain madokra, paji nüchi masü. Nisung ka senzütsüba lenmang yanglutsü asoshi sorkaribo sen peria lemzüktsür ser nung kari chitsüba agi paji lishi aser auyi mélanga pelashishia senzüra pajia nüchi masü. Nisung ka shirangdang yaritsü asoshi mozü ki tajung yanglutsür doctor aser nurse-bo teperi yok saka mozü ki tonga arua inyakerbo mali ser nung pajisa tepelaba pelaa tangaleni taneptsü bushia oora, paji nüchi masü. Pa tenüng nung par yimtaki senotsü teyari yoker saka pabo kecha mangur saka pai itemji mebushira paji nüchi masü. Item mesükba maparen aika nung asenok nüchi ama saka shitakba nungbo tangari asenok ya suwar ta menüja reprangdagi ta bilemdi. Item nung jagi tanü asenok nüchiso nüngdaker. ACAUT teloki ashiba ama, Food & Civil Supplies department ajanga asenok sensaker aser mekokmeinertem nem jenjang dalang agi jang agütsütsü atema center sorkar nungi yoker saka item kasa jangtemji tsümar dokan nung jenjang tasak agi alir. Item jangji alidang tsümartemi asenok ya koda menüja alitsü ta kanga akseta bilemer. Atangji, Naga nunger ajakbo suwar masü karbo kanga tekolok techira aser shisataka lir. Item nisungtemji yimsüsüba aser ketdangsüba menden temaba nung mena lir. Item jagi kidang tanemi mena yur asenok idang jangotsü ya Nagaland matongdangyongi yokadoker. Itemji parnok asoshi angati anguba sen aika, anungji iba sen jagi yimti balala nung ali alia kiojen yanglutsü aser tanüngba sen amshia election-i aitsü. Senji onsara aika asünungji pai ano tangar election-i aier aika yaritetter. Item senji election mapang asenok suwartemibo asenok vote melen meshia agir. Ajisüaka, shitakba nungbo itemji asenok meyong sen, anungji asenok meyong sen agi asen meyong vote ayoker. Ibajisa temenünütsü taketba aser jungjunga bilemdangra kanga tejashitsüka lir. Iba suwasolemba tia nungi asenok nüchi nüngdaker. Pei temeten memetetba nungi nüchi akümtsüba atemabo Delhi nungi “subsidy’ meyoktsü saka peisasa akümtsüla. Joko, asenoka nüchi kümnüra, sorkar department balala nung asenok nübortem asoshi kechi arur, kwi arur aser kong shirnoksa agütsür (?) ta asüba temetettsütem metetnüa bushitsüla. Tanü ya meteta alitsüba putu (Information age). Aji oda, tanü putu nungbo kangka tilaka metetbaji rongsen akümer aser langka tilaka memetetba agi tangar memeneper. Aji oda, asenoki asenok asoshi Suppy department nungi, medicak department nungi, education department nungi, rural aser urban nungi, land resources, agriculture, horticulture, irrigation, PWD aser PHE department-tem nungi kechisa arur aser koma amshir aser koma lemsar ta metetnüa asüngdangtsüla. Tanü asenoki itemji masüngdangner, kechiyong asenok nüchi maküm suwar, iba jagi ketdangsertemi asenok aküm metsübur. Iba amaisa asenok nüchi maküm alinungbo asenok nem soruchioktsürtemia aon nung metsü meinok agütsütsü aser iba denji asenokbo pelashishia chiyongtsü. Tanü asenok iba tia nung lir. Asen lima ajungtsü asoshi lenirtemi junga inyaktsüla ta masü asenok tama nüchi akümtsüla. Asenok nüchi aküm nung dang lenirtemi asenok mezüngmeshi masütsü, asen meyong sen agi asen vote malitsü, tsümartemi asenok meyong jang aser shini nung jenjang aika tur sahib aser miimsahib shia mayoktsü. Aji oda, asenoki nüchi ama mita ali nung dang asenok shilem Delhi nungi Nagaland matongdang len tom nung mayoktsü. Tangbo asenok suwar asüba agi külen tulurtemi aser külen tsümartemi atamata mezüngmeshir masü. Atangji, jepaka nüktsü malu !