Alima Topur Ajung

Tsüngremibo topur junga yanglua toktsür nung nisungi topur mejungi kümdaktsüba limaji Nagaland ya ka asütsü. Alima nung tangar limatem reprangdangra, Tsüngremi yanglua toktsüba madak ano nisungtemi anepaluba agi alima onsara topur junga tereprangnütsüka aser telinütsüka angutsü. Atangji, Nagaland nung Naga nungertema takar aser tulur aika lir saka parnok aliba limaji topur mejungra parnok uluba aser akabaji kecha tetezü aser nüngdak maka amai akümer. Alima nung aliba ya pei kija takar aser tulur akümtsü aser chiyongtsü tajung chiyonga jangratema alitsü kisüng atemabo masü. Iba dakji tali nisung ka asoshi alima nung teinyaktsü aika lir. Item teinyaktsütem rongnung tongtibang kaji kechi mapa inyakdir inyakaka pei lima aser pei alidak temeket topur junga ayutsü asoshi bilema inyaktsüla. Item rongnung electric light yindong azüngyonga aoba aser electric light yinzü mesanga aoba mapatem ya ka asütsü. Nagaland  nungbo electric light yindong agi noksa küma yanglur azünga aotsü melen light dena shitak marur, anungji government asoshi ano teinyaktsü khuret tulu anendaka lir. Tangarbo gari lenmang dena anepdang shia tzü agi shidoker aser light tashia pei agir tanüngba tangar dang ayoker. Iba ama tensa mapang ka nung asenokbo gari lenmanga tapok mateptet aser light tesangwaa shitak mengutet aliba ya tangar state tsüngdang taaktsüka lir. Alima topur jungdaktsütsübaji gari lenmang ajungtsüla aser electric light yimti yimdong nung tsüklokba ajakji tesangwa kisüng atema masü saka yimti topur jungdaktsütsü asoshi bilema inyaktsüla. Iba mapa ya senso ajaki tongtibang ta bilema jembitsü atema taoba hopta nung asenoki asen lima nung town aser yimtsüngtem ajak nung electric light post ya topur kanga junga yanglur light shitak arudaktsü nunga koma süla (?) ta asüba tasüngdangba nung bilemdangogo. Tangalenbo yimti yimdong ajaklen light topur junga tsüklokba agi alima topur jungdaktsüba dang masü saka anüngdang aser aonung kecha tepila maka teti tesangwa dang alir. Iba amaji light tashi amshia kena metitemi nisungtem mapa inyaker, anungji tajangzük angur. Itemji bilemdanga, tanü asen lima nunga yimti yimdong ajak nung light yindong agi noksa küma yanglur azüngtsü aser yamaji light yinzü topur junga mesanga yur light shitak ngua asenok ajak asen lima topur ajungba agi nümadangteta alitsüsa inyaktsü mapang tongogo. Joko, asenokbo yim lenmang yanglutsüba sen aser electric light shitak yoka asen lima topur junga kümdaktsütsüba nung khen temulung agüja inyakdadi. Atangji, itemji yimten tashi alirtemi inyaktsü. Ajisüaka, senso shiai pei lima meimba ola adoktsüla aser government-i inyakba mapa ajak nung mitkar mapa inyaktsüla. Iba amaji senso shiai pei lima topur ajungtsüsa inyaktsübaji pei tata shilem ama küma mejembi aser meinyak tashi yimten nung teinyaktsüpurtemi alima tatidang makoktsü. Iba ama alima tensa aser asenok nüngdak angateta asenok ajaki pei lima meima inyakra, memenui asen limaa tangar lima ama topur junga kümadoktsü. Idangjibo lenmang tajung aser temerük nung electric light yindong agi noksa küma azünger item nung jagi electric tesangwa yaloktsüba agi memeteti asenok peladoktsü. Iba ama Nagaland yimti yimdong nung, ya ozü lima ta nümadangdanga Tsüngrem aser lenirtem tenüng sanga senzütsü yongyar.