Miim alia achir

Tsümalen nungi bener aruba angotem dak ‘formalin’ mozü keta aliba putetba sülen, tang mapang tatsüka asen lima nung tzümar ngo meyokdaktsüi nokdangba ajanga nübortembo tajangzük ngudagi. Item tajangzüktem rongnung tongtibang kaji, ango dak asen temang shirangdaktsütsüsa aliba formalin mozü tangbo kenpiga machir aser ango maliba ajanga senotsü terabo kümzüker. Formalin ta asüba mozü ya nisung tasümang meshidaktsüi mapang talangka yutettsü atema tasümang dak tutsüba mozüjem lir. Iba jagi nisung tasümang anogo aika ayutsü akoker. Iba jiluji ajizüka ango ayokertemi ango yakta tamajung mekümdaktsütsü asoshi kasa mozüji agütsür külenang rüjep den külemi thermocol agi yangluba süngden nung enoker belenshir. Asenok limai bener aruba angotem ya Andhra Pradesh state tashi nungi bener arur asünungji, Nagaland atongdangbo anogo aika agir, ajisüaka ango süngdentemji lapoker ayokdangbo, angotemji tang puli amato azü dena meremmerema alir. Ibaji ngur asenoki ango tajunga ta bilema pelashishia alia achir. Asenokibo ango-temji pur anogo aika sülenang asen lima tonga aruaka, parnokji rüjep den külemi bener arur asünungji, iba temekong jagi angoji meraksadaktsüi shitak alir ta bilemer. Atangji, rüjep den külemi bener arur asünungji yaktabo ango-ji tamajung makümtsü, ajisüaka rüjep nung ayuba ango aser shi dak azü temerem makong, tang puli mesüra tepsetli amabo malitsü. Ango dang masü saka shi aser chiyongtsü ajak nung teyanglur aser tayokertemi tajangzük tali angutsü bushidang mozü tapu balala amshia yanglur asünungji, itemji mittsü atema state shia nung government-i chiyongtsü tendangertem yua lir. Item jagi tangalen nungi bener aruba shi ango aser chiyongtsü tapu ajak tendanger külen dang yokdaktsütsüla. Iba amaji shi ayokertemi nashi aser ak ama taküm metepset dang tamasa government-i yua aliba chiyongtsü tendangertem (Food Inspectors)-i tamasa reprangdanga tendanger külenang, hau, nisungtem nem chidaktsütsü temsüa lir, tashidak keta malia ta kuli agütsür külenang takümji tepsetdaktsür. Atangji, kasaji Nagaland nunga shitak inyakdar asütsü ta bilemer aser iba kasa tangatetba nung Nagaland nung ayokba angotem tendanger meshitak asüba agi tang mapang tatsüka atema nokdanga lir. Iba ama mapang nung, teti atema asenok ajangzüktsüsa asenoki mapa tasen karbo tenzüktettsü. Item mapatem rongnung kaji ango tzübu yanglua ango metsütsüba mapa ya ka asütsü. Atangji, tang nisung aikati ango tzübu yanglua ango metsür saka tsümar ngo talubo angur asünungji, ango tzübu nung metsütetba angotemji tajangzük lia meyoktetter. Ano, tang ama ango indang jembidang, yimtsüng ajaki pei lushi nung akaba ayongtemji ango metsüdak aser amongdak ayong kümdakja anepalutsüla. Joko, yimteni ozüng melatettsüyonga, tangatetba agi,  shingaia ayong nung ango aputsü atema mozü aser bomb mamshitsüla. Atangji, teti atema asen limai tzümar ngo bener marudaktsüi menokdangtettsüa akok, kechiyong asen lima nung metsütetba ngo agibo asenok meperitsü. Ajisüaka, asenoki tsümar ngo ayokba jenjangtem den toktepa ayoktsüsa, asenoki ango tzübu aser ayong nung ango junga metsütetra, iba jagi asenok lenmang aisü nung ajangzüktsü. Mapang papikato tsümar ngo chia aruba to miim achir asüa na ta kanga jashir aser saseta bilemer. Iba ama shingaia mashishii aser mereprangi ayokba chiyongtemji kin ka asoshi tesama aser tamakok tulu leni aniba lenmang lir ta tanü jangjaogo. Joko, state nung tang nungibo chiyongtsü  tendangertemi yimbazü masütsüla. Chiyongtsü metendangi taruba ajak yokdaktsüba ajanga asen nübortem aika tashidak tamajung agi sür alitsü aser aika kanga mejungi shirangdar asütsü ta kanga sasaseta bilemer.