Asenok meimchirtem ya mezüngtetba timtem lima nung lidage

~  R. Imkong Lkr., 4th Mile, Diphupar, Dimapur.

Tsüngremi mezüngbo iba lima ya tesüngmangtsüka tepur junga yanglu, aser asenok meimchirtem pa mesükba nung jangratema lidaktsütsü nükjidong yur yanglu ta temeshi lai ajanga angur. Lipok 2:8-9. Saka meimchir dak ya mezüngyongi tamajung lemangi yakta meyiptsüsa shisatsü keta liasü südi ta bilemer, iyongiang Evala ajanga per shisatsü agi tamajung lemangi yakta meyip ta Lipok tapu 3:1 nungi 7 nungji shia angur. Anungji iba anogo nungjagi tenzüka meimchirtem dangi mezüngtangtetba timtem, tekangshi, tejashi aser shisabulu khuret jenti aruba tanü tashi atalokyonga odagi. Asenok meimchirtem mulungjang nungi kechisarina zünger mezüngma shisatsü tajung aser tamajung adoker, saka tamajung shisatsüang tuluba aser timba adoker ta reprangteter. Yamaji temeshi laishibai yamai ashir, kodak lemangji saksaker aser temesü aser iba jagi air ishika. Saka molumi lemangjibo sadem sademer aser mela melar, aser ajagi air aika ta shia aliba amatu tanüa alimasangertemi tamajung inyaktsüji kanga jangrapangra inyakteper. Saka mapa tajung inyaktsübo kanga saksaker amai bileemr südi ta maparen tapu aika ajanga reprangteter. Iba kasaji mesüka tatishitsü ka agütsür, alima nung “mistri” anükshirtemi süng tajung jenjang tulu alangba agi table, chair, yipden aser tenlakitem yanglur, aser iba kilong nungji sannükertem aser sayutsüngirtem noktakdak sabang tepur kanga junga yanglur; aser item tagi-tarutsü osettem yanglutang küm aika agia, sen-o-tsü jenti endoka yanglur. Saka khen mapang ka nung nisung tamajunger kar arua item oset-tsüset-temji mapang tatsüka tsüngda nung raksatsür aser oset tajungtem ajak okshia bener oadoker. Yamaji tejen lai mapang nunga atalokba angur.
Aji oda, tanü tensa mapang nunga “gari company” talongtsü yangludak sen-o-tsü aika endoka “engineers, mechanics” anükshirtemi mapang jenti endoka oset-tsüset tapu aika enoka talongtsütem yanglur, aser parnoki nüburtemdang tajangzük tera keter ayoker. Yamaji nüburtemi item talongtsütemji pei sen agi akokba yari jenjang talang tashi agütsü alia ayur. Saka nisung kar tendak tia tamajung ataloker, aser nisung tamajunger kari iba talongtsü dak tu tenük yoker, aser iba talongtsü tu ajem ajema anisüngzüka anena yua akadang aourtem kar aruagi talongtsü tu ola madokdaktsü-i tanemi bener oadoker; aser kibur tu arudang iba talongtsü tu samadoker aliba angur. Idangji talongtsü kibur tu tanela “soul” ajak jokteta oa aoksar, aser joko kechianga mesayangi akümer. Iba mapang nung tu talongtsü kibursang tu par tanur mesüra kinünger rongnung kar taküm samadok ama kümadoker aser joko shisa tetsüka buluba agi chi-a junga mechiyunger aser temang ajak tu sentsü palak palaka tashi meiti akümer. Kechiba ta süra talongtsü kibur tu kaa ita aliba agi gari tu aliba masü, saka pei nüngdak nung amshitsü atema ta ser pei-i meranga inyaktetba nungi sen ishikabo enoksemer aser talongtsü jenjang tu tongma kabo taker dang nungi sentem nung sen apur aliba asünungji kanga shisa bulur, kechiyong talongtsü tu samadoka kaa sentsüh tubosa aotsüsa akümer.
Iba ama mapa tamajung inyakba ya tanga kecha agi masü, saka azümesen “tazüla kecha meyinyaknüba taküm” kar ajanga ataloker ta meteta akümer. Azümesener takümi pei tang jangratema lirbo tangar oset-tsüset aouyatsü-ji kanga züpa züpaa bilemer südi, aser mapang kar nungbo parnok jagi tangar takümtem agitsüa mapayur, kechiyong parnok mulungjang nung temenen iadoker alir. Anungji temeshi laishibai ashir, nisungji Tsüngrem mesükba nung yanglu asünungji shibaisa nisung zü dokshidir, nisung agisa pa/la zü dokshitsü ta shia angur. Lipok 9:6.
Alima nung mapa tamajung inyakba ya tamasabo azümesen taküm nungi adoker, kechiyong parnoki asentzü sena meranga meinyaka kaa rongsenbo sashia aginer, A.Shin 13:4 aser oda odabo parnoki oset-tsüsettem aouyabaji tang masü, saka parnoki parnok taginübaji tang atalokteterbo nisung takum agitsüa mapayur. Anungji azümesen taküm ya temenen ajak rongnung tulutiba ka ta züngshir. Yamaji sen meimbaji tamajung tapu ajak tetenzükdak ta ashi medem tu, takari mengutet-tsü mesüra meinyaktettsü kecha maka. Kechiaser, parnoki inyaknüba ajak inyaktsüji parnok tashi “power” agi kokteta lir. Mika 2:1, aser T. Ken 49:6. Saka parnoki mekoktet-tsüsa maparen karbo kar, tatishitsü agi tashikar nisung noklang kati parnok tashi tait Deben “Arm” aser temeyong agi mesüteper ayong tulu ka nung nokdaker aser tzünen “flood” sashia arudang meranga menokdangtetba amatu akümtsü. Reprangangjo, taka taiter rongnung karbo yi aser mozü agi jemseta, rongseta asüba asenoki nguogo tu, aser ano karbo tashidak tamajung agi kangshia asüba lir tu, saka iba mapang nung tu par rongsen agi pai bena aliba tashidak tamajng agi kangshia asüba lir tu, saka iba mapang nung tu par rongsen agi pai bena aliba tashidak tulu tu menokdangteter, tetezü malizükteter. Kechiyong ali rongsen tulu akaba tu odang akaba masü, saka pa/la mero meru, ambangyim aser kelakkübong ajanga bendenba rongsen asünungji, iba rongsen tu endoktsü mapangi bener arutsür, aser iba tashidak tu tanübo anebtsü kecha teimla mekai kümogo. Aser tang joko taoba anogotem nung parnoki sensaker dang mezüngmeshiba, atalatsüba aser kelakzüka agiba aser temeim sayutsübajibo doktsür tiluja menütsüba tu bilemdangang jo. Aser nenoki taoba mapang nung sensaker leni maor aser timtema aliba purtem temulung kanga kuremdaktsüba aser ayaku tendaktsüba nisung tu tangar masü, saka nia tu ta kibubai asen tang ashitsü o kar, koda tesasatsü mapang ajurur! Akok ka asübo, tanü nai aser ni meyiper taoba mapang nung kanga okrongseta timtemer dang maochie benshiba maparen tu anasü agi temloker iba sentsüh tu meyipa agütsütsü nai-a koda bilemer? aser mulunger asü memelunger?
Anungji Tsüngrem akhüm tsübuang, aser ajem ajema altisü merangang, aser taküm junga alitang ajak den jungtepa yaritepang, saka takar akümtsü temerang. Ajak dang tajungtiba-ji akümlitang asen taküm junga alitang kanga shisa kaa liang, iba jagi asenok arishi alangtsü aser nüburtemi na aser ni tetsübu agi masü, saka shidakba temeim agi akhüm tsübutsü aser asen teyanglur Tsüngremi-a ibala ama takümji aginer. Anungji taküm junga alitang pei taküm aser tanela “soul” ajangzüktettsüsa liang, yamaji litet nung tang mezüngtangtetba alimar timtem tekangshi tapu ajak nungi kümzüka jenbua litet-tsü. Anungji iba tajungshi o ya teti temulung nung zülua yuang aser kodanga tammadok. Kanga pelar.