Tsüngremmong ya Hornbill masü !

Yaküm 2018 küm nungi Nagaland nung Naga kin shia pei sobaliba benjongmong tulu ka den Hornbill benjongmong külemi repsema amongtsü asoshi state govrnment-i lemtettsüba ama monga aruba ya junger amai saka iba yagi asenoki meteta aser memeteti sobaliba tajung menenadoktsü ana nung lir. Naga nunger kin ajak akhi tsürabur mapang nungi benjongbentsü monga aruba ya chiajema pelatepa amongtsüba dang masü saka tetezü kaka lir aser iba tetezüji Tsüngrem aser aluyimba den sendaktepa lir. Iba jagi benjong among shia Tsüngrem tashi aser temoatsü bilemtetter aser mapa meranga inyaktsü ajungshiteper. Asenok Aortema benjongmong aika lir saka aika rongnung tongtibang anaji  Moatsü aser Tsüngremmong ya asütsü. Asenok dak tajung kaji, item benjongtem ya akhi otsüla oboula nunger Yisu temeim yimsü memeteti limapur aliba mapang mong aruba sobaliba benjong süaka, tanü asenok Khristan kümer külena Khristan yimsü nung item benjongmong sentong ayongzüka amonger. Atangji, aikati joko asenok Khristan kümerji akhi benjongbentsütem ya mamongtsüla ta bilemer saka asenoki angatettsüba kaji benjong amongbaji tai masü saka shitakba teyanglur Tsüngrem memeteti amongbajiang tai liasü. Asenoki Tsüngrem tenüng sanga benjongbentsü amongbaji Paia aginür, ibayongjiang asenoki Tsüngrem chir asoba anogo bilemteta benjong amonger. Iba tangatetba nung joko Moatsü aser Tsüngremmong ya arogo nunger benjong akümtsüla aser yimten aser lokti tentettemi dang masü saka arogoi benjong sentong tajung ayongzüka amongtsüla. Atangji, arogoi benjong sentong yanglua memongaka arogo nungertemi item benjong ayongzüka amonger aser Tsüngrem tenzükertem jaoksa sarasademdaktsür. Ajisüaka, iba ama benjongbentsü amongdang tesem kar nung arogoi magizüktettsüsa benshiba mapatem anguba aser angashibaji kechiba süra, arogoi arogo nunger amongba benjong arogo sentong ama agizüka mamonger. Tanübo, joko, asenoka talangka amanga arurji, iba tangatetbaji asenok tamang agi tongteta mapa küma inyaktsüla ta bilemer. Ano, külen Nagaland government-i küm ishika jakdang Nagaland state mesemtetba anogo December ka nü nungi tenzüka, khen khen anogo asem, khen khen hopta ka aser khenkhen anogo ter ta Kohima nung Hornbill Festival monga arur aser yaküm nungibo kin shia pei sobaliba benjong tulu ka den külemi mongdaktsür aser asen Aortema Tsüngremmong benjong den külemi amonger. Ajisüaka, Tsüngremmong ya Hornbill benjong masü, kechiyong Tsüngrem yabo Tsüngrem temoatsü bilemteta alemli otsüla oboula nunger mapang nungi monga aru saka Hornbill benjong nung yabo Tsüngrem temoatsü aser temeim bilemtetba tetezü kecha keta mali. Iba benjong yabo pei kin sobaliba nung yartsüngsang, sübosülemtsü, saisapong aser chiyongtsütem mamadoki asentenshidaktsütsü aser item jagi alima bendang semer nungi raliwalirtem aruagi mongdaktsütsü aser parnok aruba ajanga asenoka lenmang aisü nung senotsü ajangzüktsü nükjidong nung amongtsü tenzükba lir. Iba amaji government-i sen endoker aser nübortem ajangzükdaktsür ta Hornbill benjong ya takok ngua monga arudagi, anungji maneni amongtsüla. Ajisüaka, asenoki kanga junga angatettsüba kaji, Hornbill benjong ya Moatsüa masü aser Tsüngremmonga masü, anungji akhi asenok sobaliba benjongtem den memeyoktepi amongtsüla. Iba onük nung shisatsü lemsateptsü asoshi taoba hopta nung asenoki iba osangkaket tapak 7 nung ‘Koma Süla ?’ ta asüba sabang nung agütsüogo aser shilem agirtem ajaki Hornbill benjong o Tsüngremmong na ya memeyokteptsüla ta shidangogo. Ano, karibo tawa Mokokchung nung Hornbill aser Tsüngremmong benjong amongdak jalibulia yi ayokba tashi shisemogo. Ibaji Tsüngremmong amongba agi masü saka Hornbill benjong amongba agi asütsü ta bilemer. Tsüngremmong ta asüdang yi ayoktsübo mebilemtettsü saka Hornbill ta asüdangbo jet ta yi temulungjangi arutsüsa benjong amongba yimya dak keta lir. Itemji angateta memenui, asenok Aortemibo government dang Hornbill benjong yabo akhi sobaliba benjong den memeyoktepi, Kisama nung dang masü saka December mezüng hopta nung, Nagaland ajunga nung, tang amai, government-i yaria amongtsü asoshi tangatetba shisatsü ka agütsü nung kanga jungla ta bilemer.