Dimapur nung ILP nüngdaker

Nagaland-bo Nagaland saka Dimapur nungbo ILP menüngdaktsüsa akümba ya asenoki Nagaland akümdangyongi junga mebilemdangi yutsüba ajanga lir. Atangji, Nagaland state akümdangbo Dimapur nung tsümartembo aika senso küma lia liasü südi. Ibayongji, Nagaland süaka tzümar lima ama bilema parnok lenchi oagi Dimapur nung ILP amshitsübaji süoki ia mebilem südi. Ashiko, Dimapur yabo lenden lima aser British yimli mapang ILP amshitsü tenzükbajia tenemtsüng nungi dang amshi tenzük südi. Ibayongji, Dimapur district nungbo Chumukedima atena tur külenang Police check post alidak nungi ILP amshi tenzüker. Aji oda, asenoki tarurner aser telinürtembo sademsadema arua alitsüsa Dimapur lenden lima ya ajak asoshi chiyimdak moapu amato toktsüba agi, taoba küm 30 tsüngda Dimapur nung tsümar nütsüng yongsük kanga sashia renlokogo. Atangji, Nagaland kümlibo Dimapur nungibo election nunga tsümar-angsa adoka liasü aser tanüa Dimapur 1 Assembly Constituency nungibo India senso dang süra tsümartema election-i aitsü koka lir. Dimapur nung ILP mamshiba ajanga tsümartem renlokbaji kiojen yangludak, alu ayimdak aser shishilembadak meteter. Joko, nütsüng yongsük nunga Naga nungertem dang nungibo tzümartema teimba kümogo. Dimapur nung shishilembaba mapa ajak parnoki inyaker, parnokji tayoker aser Naga nungertembo talirtem dang lir. Joko, tzümartemi Naga nunger nüken metsübu kümogo. Iba ama mapang ka nung, center government-i linük nung Citizenship Amendment Bill (CAB) benoktsüba maparen nung ILP amshiba tesemtem aser Sixth Schedule kübok aliba state-tem nungbo CAB ozüng ya mamshitsü kilonser tazüngpurtemi telemtetba agiogo aser kasaji tatar senden nung benoktsü. Iba telemtetba kodang agidir, asenok atema shisabolu kaji, Dimapur ya sixth schedule nunga masü aser ILP küboka mali ta India nung tanga state ama taruner ajak arua litettsüba tesem ka kümadoktsü. Iba ama limaji asen tenük agi ngua mekümdaktsütsü atema memenui Dimapur nunga ILP amshi tenzüktsüla. Atangji, Nagaland government-i Dimapur district ajunga ya ILP ozüng küboki aitdaktsütsü tatar senden nungbo telemtetba agia lir. Ajisüaka, tang tashi ano ozüng küma latettsü asoshi ken o benoktsüba otsübo kecha mangashir. Atangji, Dimapur ajaklen atsüdanga meyura Dimapur nung ILP amshitsübaji kanga tasak asütsü. Ajisüaka, Dimapur nung tang amai ILP mamshii toktsüra 2050 küm tashi nungbo Dimapur nung Naga nunger meyong alibo, tsümartem dang yokmar, tilaka dang anüngtsü aser tsümartem nüken tsübuba agi ola madoktettsü. Nagaland nung Nagaland senso masüba ka senso akümtsü asoshi 1963 1st December agitsü lateta lir. Ajisüaka, tanü Dimapur nungi Chumukedima tashi nung ali alia ki tululu talanglang yanglurtemji bushisüngdanga ora, parnokji yashiang Rajasthan, Bihar aser India tesem balala nungi arurtem asütsü. Nagaland senso masüba purtem dang Nagaland nung ali ayoktsü memelar saka asenok sensak marem asenoki tsümartem dang jenjang dalang agi ayoker. Tangbo asenok parnok ki bara nung alirtem kümogo. Ano, asenok anasa, talisa, Bangladesh nungbo küm shia tzü atsüngbanga atuba agi aluyimdaka maka kümogo. Aji dang masü saka küm ishika tsüngda Bangladesh ya tzü agi atsüngbangtsü ta sükdangtetter, anungji parnok aika tang yongi Bangladesh toktsür tanga lima nung senso küma alitsü lenmang bushiteper. Iba ama mapang ka, Dimapur nungbo ILP mamshir aser sixth schedule nunga mali ta süra Afghanistan aser Pakistan nungibo len talang asütsüa akok saka Bangladesh nungi arurtemjibo ajak amato Dimapur adenshitsü. Asenok küm aika center den senotsü talila nüngdakba indang dang jembia aruogo, anungji asenok kolok aser mulungjang nung tang tashi center sorkar dang sen meshitsü indang dang bilema alitsü akok. Iba jagi bendanger ket nungi Nagaland kümzüktsü aser lanurtem asoshi Nagaland jungjunga yanglua yutsütsübo mebilemer südi. Ajisüaka, joko tanübo centeri sen kwi agütsür ta masü saka asenoki tarutsü Naga lanurtem nem kechi agütsütsü ta bilema inyaktsü kanga rongdak nüngdaka kümogo.