Saru mesaruba lima

Langpangkong lushi ajanga aoba National Highway ulushia yangluba mapa shitak inyakdaktsütsü asoshi Langpangkong Tzükong Mungdangi repranga aoba mapang LTM-i Langpangkong ya Saru Mesaruba Lima ( Tax Free Land) ta metetdaktsüba osang nungji tagitsü o keta lir. Nagaland nung ya gari lenmang dang junga yanglu nung, Nagaland ajak topur junga akümtsüba ser nung, gari lenmang majungba agi Nagaland topur ajak raksar. Lenmangbo yanglupet yanglur saka yangluli raksar, kechiyong teyanglurtemi junga meyanglur aser itemji shitak inyakdaktsütsü asoshi nübortem rongnung nübo tsüka aser nüngsen agia ola adoker maliba agi teyanglurtemia shinga nüken metsübui inyaker. Atangji, mapa inyakertemi shitak meinyaktetba kuli kaji mapa inyaktsü lemzüktsüba sen nungi saru tapu aika agütsütsüsa akümer, anungji mapa shitak inyaktsüsa sen manünger. Iba tiaji temeimtsüka lir. Atangji saru tetezü ‘tax’ ta asüba ya dang masü saka mapa inyaktsü lemzüktsüba sen nungi kari ‘ commission’ noklang nung shilem ka meshir, anungji tax aser commission meshirtem ajak nemji agütsüra mapa inyaktsü asoshibo sen agi meperi akümer. Shibai inyakdir inyakaka, contract mapa inyakbaji mapaa junga inyaktsü aser mapa inyakba nungi tajangzüka agitsü asoshi inyaker, anungji pei agitsüsa tajangzük melira mapaji mashimashi inyaktsü mesüra merenemtet toktsütsü. Tanü Nagaland nung auyi apongba aser lishi agi tejaja majung timatemba kuliji tax aser commission agibaji asütsü. Contract mapa inyakerbo takoksa angur saka tax sarur aser commission agirtembo takar akümer ta asüba limaji kodanga topur majungtsü aser tesünep malitsü. Iba limaji yimten maliba lima anungji ozüng mamshitetter. Government lenmang aser kiojen yangluba maparen reprangtsü asoshi ita sen den teyari peria agütsür ketdangsertem yua lir, saka mapa shitak repranga inyakdaktsütsü melen item ketdangsertem jagia saru meshir aser commission agirtem den kasasa akümer. Ibayongji, anepalurbo mali saka nisung ajak pei agitsü bushirtem dang akümer. Joko, iba ama ochimashi aser pei lima memeimba shisatsü endoker, akok tashi pei lima topur jungdaktsütsü bilema senso shiai shilem tilala agitsübaji kanga nüngdaka kümogo. Alima nung kin shia pei lima nüchiso asoshi rarabaji tim masüba saru magütsütsü asoshi nokdakba nungi tenzüker. Atangji, pei yimten nem saru magütsüba lima mali, kechiyong nübortem saru agiang yimten mapa inyaktsü. Ajisüaka, pei yimteni asüyonga kodang nübortemi mebentettsüsa saru aika sarudir, idangji nübortemi ola adoktsü. Tanü Nagaland nung LTM-i dang masü saka saru saruba anema ACAUT teloki anir Naga nunger yimten ka aser saru ka dang asütsüla ta ola adoker. Joko, asenoka tazüngtemetetba nungbo tangar adoksaa züngtetba aser ajangshirtem aika lir, anungji pei lima junga yangluba nung asenokia pei agitsü dang bilema masü saka pei lima meima Nagaland nung yimsü asütsü, tenzüktsü aser inyaktsü mapang tongogo. Nagaland tayimtsü anendak, bus anendak aser train anendak lenmang ajaklen taodak maka tapok agi tasüng, tzünglu arudang lishi aser marudang auyi aponger ta asüba tiaji ngua asenok ajaki asenoksasa akseta aser jashia bilemtsüla. Asen lima nung gari lenmang junga meyanglutetba tia ya ngur sensosanger ajaki temulung shia bilemtsüla aser lenmang junga meyanglutetba timtemji tonga oagi bushitepa taneptsü mozü agütsütettsü tim. Saru saruba aser Commission agiba agi Nagaland rajang kümdaktsüba yabo nübortemia bushisüngdanga inyaktsüla aser ano tesarur aser tagirtemia yimkong asoshi terenlok inyaktsüba mapa nung saru agitsü melena mapatemjiang jungjunga repranga shitak inyakdaktsütsüla.