Naga Hoho tasen ka !

Naga nunger yimten tebilemtsü ken o ya Naga nunger yimten nüchiso telok ajak den taoba 2019 küm October 31 nü tembanga jembiogo tabo yimten lenirtemi ashir saka telemtetbabo magitetter ta aruba ya nübortemibo mangatettsü. India den Naga nunger yimten ken o tebilemtsü tatem küma taoba küm October 31 nü shitakbaka renem asübo, tang yabo sign süteper Nagaland tasenba nung oa alitsüba mapang ka lir ta bilemer. Ajisüaka, tang India den NNPGs aser NSCN-IM teloktem jembibaren nungi angatetba agi, ano Naga yimten tasen ka latettsü asoshi tongtibang onüktembo renema mejembiteti lir amai angatetter. Ibayongji telatetba kati arutsü menur. Ajisüaka, kobapiga Naga yimten tebilemtsü onük ya tatem küma latettsü menudir, papikaji Naga nunger akoksatsüba tensa tia kati asenok iadokogo. Joko, Naga yimten nüchiso asoshi taküm ajak bendanga agüja inyaker lenirtem ka khen, ka khen ta alima nungi pilaa aoba asenoki ajangshir. Iba amaji anogoibo asenok matatsü , anungji ano tang teinyakdak lenirtema ka khen, ka khen ta meshilangba limai aotsü . Aji oda, Naga yimten nüchiso atema raraba tongpang nung tetsüng agi China, Pakistan aser Bangladesh limatem tashi orr yangji raratsü angazükba walunir mongintem rongnung ka süli, asenok tera tashimaitba kümli, ano ka süli asenok nüchiso masü rongsen bushibalenang temulung tagütsüba kümli ta aruba asenoki angur. Iba amaji lia lia tangbo Naga yimten nüchisobo asenoki atongtsüla masü jenjang ka nung yutsüogo. Iba ama tesen tia ka nung, arishiaka memeneptsüsa moi, tang aser tarutsü nung Naga nungertem asoshi kechi tajungba asütsü, aji bilema telok ajak külemi ajuruteptsüsa tangatetba nung ajemalua inyaktsü junger. Joko, Naga nunger meputepba tia ya tangar dang miimshitsü mekoki kümogo, anungji ano tang dang nungi tali meputepba makümdang, tekaratiba nung Naga yimten tebilemtsü ken o ya tembangadoktsüla. Angazükba agi, joko tanü lima agi pei kija alitsüba lima ka masü akümer asünungji, India kübokbo India küboksa alitsü saka tang dang nungi yimten tashi aser maongka tuluba angutsü. Tamalen nungi NSCN-IM teloki Pan Naga Hoho ka, Naga nunger kin ajak longjemba telok tentet ka alitsü ta India den jembidang ken o benokba angashiogo. Ano, tang NNPGs telokia India den jembiba onüktem rongnung Nagaland Federal Hoho ta ser tatar senden ( Legislative Council / Rajya sabha) amaika akümtsü indang jembiba angashir. Item ajakji Naga nunger asoshi tajung asütsü. Ajisüaka, tang ano tesüsa kija aser lokti tentet balalai Pan Naga Hoho maginüi ola adokbaji, Naga nungerbo Naga nunger tenüng nung jembir ser nung Naga nunger nübortem den tejembiba onük ochi benoka mejembiba agi asütsü. Joko, tang yabo Naga nunger yimten telok kobai südir süaka, R.N.Ravi den masü saka Naga nungertem den tama jembitsüla. Angazüba agi, NSCN-IM teloki Pan Naga Hoho benokba onük nung ya tatsütep tuluka lir. Ibaji NSCN-IM teloki Pan Naga Hoho ya sobaliba aser loktiliba tentet ka dang masü saka iba dak ya yimten tashia ka alitsüla ta süokba onük ajanga menur. Aji shitak süra, NSCN-IM teloki ano khen bilemdangtsüla aser India den yimjung ken o jembir Naga nunger lenirtemia NSCN-IM lenirtem ajurua shisalemsateptsüla mapa tuluka lir. Naga nunger asoshi, shitakba, tang ya Naga Hoho tasen ka nüngdaker, ibaji Pan Naga hohoji asütsüa akok. Iba Pan Naga Hoho nungjibo Nagaland, Manipur, Assam aser Arunachal nung alir Naga nunger kin ajak kasasa shilem agitsü. Alima yimten balala kübok süaka inyakyim ka yanglur Myanmar nung aliba Naga kintema tendaktsütsüa akok. Ajisüaka, tamalen jembiba amato, Pan Naga Hoho-ji yimten tashi aketba telok ka masü saka yimten kübok Naga nunger kintem telongjem aser Naga nunger sobaliba mesamadaktsüi sentong yanglua inyakba telok tentet ka asünungang, ashiko ajaki agizüktettsü. Joko, asenok ya India kübok malitsü merangba telok ka masü saka alima kintem ajak den longjema alitsü merangba telok ka kümogo, anungji asenoka ka nung mesüra ka nungbosa putepa alitsüla.