Alizüng tanabuba

Mapang talangka Naga yimten ken o nung tangatettep kati maruteti atsütepa arur külen, tang India government den Naga nunger nüchiso bushir teloktem den tangatettep kati arutetbaji ajak asoshi tepelatsü osang ka asütsü. Atangji, Naga nunger yimten nüchiso jenjangbo mangur saka Naga nunger tang aliba jenjang dang nungi tajungba aser tuluba ka nung alitsüsa latettetbaji Naga yimten nüchiso bushiba maparen nung tanabuba alizüng atonger asütsü. Asenoki aginüyonga maginüyonga, India den 16 Point Agreement latetba ya Naga yimten nüchiso bushiba maparen mezüng alizüng atongba asütsü. Iba sülen, tang küm 56 buba Naga yimten nüchiso bushiba lenmang nung tanabuba alizüng atonger. Naga yimten nüchiso asoshi merangaka makoker, kechiyong India government-i tekong kanga meranger aser külen asenok tashimaitba akümer. Iba ama tia ka nung tang India government den ano Naga yimten tajungba ka asoshi telatetba kati arutsüsa NSCN aser NNC nung shirnoki taküm bendanga agüja inyakogo, parnok rongnung tasürtem aser tang taküm alirtem nem Naga nungertemi tenüngsang agütsütsü tetemsü. Joko, koba ama jenjang ka latetdir latetaka, idakji lia ano yimten nüchiso jenjangji kenübosa angutsüsa Naga nungertemi pei yimten temeten aser sobaliba ayaktem mesamadaktsüi alitsübaji kanga tongtibang asütsü. Atangji, Naga yimten tebilemtsü tatembang küma latetba osang angashiaka, nübortem yimti yimdong nung ola adoka pelatepbabo mangashir. Ashiko, ibaji nübortemi telemtetba tejangja mangu aser mejangjaba agi asütsüa akok, mesüra kechikoma telemtetba ka bener arudir aruaka odang agizüktsü ta bilema aliba agi asütsüa akok. Joko, Naga yimten nüchiso asoshi rarar mapang talangka, aser lia lia yimten nüchiso bushirtem dak nübortemi tashimait aika angur aser nübortema mapa aika nung tejakleni moutetter ta asüba tensa tia ya anenra ojang ta bilemba agi asütsüa akok. Tetezü, nübortemibo kechi telemtetba bener arudir aruaka, Naga lima nung tesünep alitsü aser tetsübu makai pei mapa sadema inyaktettsü tangatetba nung, agizüktsü dang bilema lir südi ta reprangtetter. Atangji, tang India den Naga nunger yimten tangatettep kati aruba yagi Naga nunger tebilemtsü tatembang akümer masü saka mekümdangra ano tebilemtsü tulubang adoktsü. Tang latetba yimten jenjang ya kodang mapa küma tenzüka odir, mezüng anogo nungi yimsüsürtemi anir Naga nunger ajaki pei mapa nung nendaka ochishia inyak tenzüktsüla. Atangji, alimai Naga nunger metettsü asoshi wakoji tongtibang aser temzüng balaka alitsübajia langa lir, saka wako songdaka yur tebok tazüng, tanur kaketrejui meyoktetter aser alijak nung terenlok mapa kecha meinyakteter ta alitsüsa asenok kümadokra, asenoki asenoksasa asen wako aser temzüng agi nümamedangtettsü. Aji oda, asenoki US nunger wako agi nümadangteta amshiba ama, asenoki dang masü saka tangaria asenok wako ya nüma danga amshitettsüsa asenok libaliro aser rongsen jenjang ajungtsüla. India tatar hoho senden November tom ka nungi tenzüktsü aser iba mapang tatar senden nung Naga yimten telatetba onük ya benoka jembir külenang mapa kümabo inyaktettsü. Atangji, India kübok asünungji government office-tem nungbo India wako asongtsü aser Naga nunger atema yimten temzüng kaketa balaka malitsü, ajisüaka aji tongtibang masü saka Naga lima nung tesünep aser ochi alitsübajiang tongtibang kümogo. Iba ochi jagi dang, tanüsa masüyonga, Tsüngremer mapang nung asenoka nüchiso angutsü. Iba tangatetba nung, nübortemi ola madoki Tsüngrem aser lenirtem nüng sanga yimten telatetba jenjang tasen ka agizüker.