Aluyimertemi alu ayimtsüla

Nisungtem asoshi mapa ajak rongnung aluyimtsüba mapa yasa tongtibangtiba, kechiyong mechiyongra nisungtem taküm melitettsü. Ibaji mangatet ama ser asenok aikati sen sen dang bushir saka aluyimba nungbo temulung magütsür. Iba amaisa ora, tarutsü nung mapang kabo sen süngden sünga yur chiyongtsü maka yaseta asütsü. Atangji, asenoki aluyimtsü mejangrabaji tim dang, kechiyong alu ayimyonga tebok masünger, anungji alu ayimba agi taküm piyong timtema alir. Ibayongji, asenok asoshibo aluyimerji sensaker ta züngshir. Aji kodang jungjunga bilemdangdir shisabolutsüka lir, kechiyong aluyimertem sensak nungbo ajak sensaktsü aser ayawara arutsü. Ajisüaka, tanga lima nungbo aluyimerji sensaker masü takar, ibayongji dang parnok lu nung züsentetba agi alima nung alir ajak peria chiyonger külenang mechiyongma anünger. Tanga lima nung aluyimertemi alu ayimbaji tenük agi repranger mereprangjem lipak nung tzülu nung tsüklu ayimer. Iba denji ano kari aonsutsü aser süngjanglu tululu ayimer. Tangar oshi nungbo kiset shiruru metsürtem danga aluyimer ta ajar aser parnoki shiruru metsübaji akhi tejen putu mapang Abraham aser pa dak nungi jakazükertemi san aser nabong meyirijang aika metsüba ama alushi ajir majijem nung kiset shirurutem zünger mezüngmatsüsa metsür. Item aluyimertem jagi züsentetba aser metsütetba chiyongtsütemji pei lima nüngdak peritsür külenang tanga bendang limatem dangi yoker. Tanü putu nunga asenoki parnok dang nungi ajizüka alu ayimtsübaji kanga tongtibang asütsü. Tanübo asenok tia ya reprangdangra, asenok ajak ali kiburtem lir saka asen li nungi asenoki aonsutsüa madokdaktsütetter, iba jagi mersü nungi tenzüker alo gopi aser jubi dena tsümar lu nung züsentetba alia achir. Ashi, asenoki tekong nung tsük lu ayimtsüba melena aonsutsü lu mesüra süngjang lu danga ayim nungbo asenokiang tsümartem dang aonsutsü aser süngjanglijang tapu aika yoktetla. Ano asenok atema tajung kaji kasa aonsutsüsa asüyonga asen lima nung züsentetba aser atangba aonsutsü aser süngjanglijangsa tanangba asütsü. Aji oda, iba tanangji chiteta bendang lima balala nungi aginüa asüngdangla. Joko, asenok ajak ya pei lu nung kechika züsen nung ajungtsüar, itemji tendanger külen alu ayim tenzüktsüla. Asenoki metettsüba kaji, tanü asüng alu ayimbaji akhi mapang ama anü pua tsünglu ajaa mongti shi aponger inyaktsüba masü saka alu alaba gari aser machine amshia dang inyaktsü, anungji temanga kangabo mebilemi alu tululu yimtettsü. Tang Japukong nung Lizo yimtak aluyimertemi alo lu ayimba takok osang agi asenok ajak ajungshidaktsüdi. Tangbo parnok ishikati tendanga alo seret ishika government nungi meshia azüngba nungi seret meyirijang dak tuteta yokogo. Iba amaji asen lima nung alo kanga ajungtsü ta parnoki tendangtetogo. Iba denji ano ponglashi aser somomo lu yima aluyimertem melamelaa takar kümtettsü. Ajak asoshi tereprangtsüa majung aser tia maka kaji, Nagaland nungbo tulurtemi dang alu ayimer saka shitakba sensaker aluyimertemibo alu meyimtetter, anungji shitakba aluyimertem jenjangbo alar jenjang nung alir ama kümdaktsür. Iba tensa tia ya khen jungjunga reprangdanger shitakba sensaker aluyimertem nem alu junga yimdaktsütsü asoshi state government-i Agriculture, Horticulture, Sericulture, Land Resources, Water Resources, Fisheries aser Animal Husbandry & Veterinary department-tem ama nung alu ayimtsü sentong aliba ajak nübortemi angatettsüsa jungjunga metetdaktsütsüla aser department nisungi anir yimtaklirtemji ajungshia alu ayimtsü sayutsüla. Iba denji repsema aluyimertemi züsentetbatemji parnoki yoka mesenzüi, tesem tanga nung tangertemi ayoktsüsa government nung alirtemi iba tashiji oa inyaka aluyimertem yaritsü tim. Asenok lu nung asenok teka ia inyakba ajanga chiyongtsü züsentetba angudang, ayokdang aser achidang asen tepelaji kenyongi balaka asütsü, aser asena asen agi nümadanga bilemtsü. Department nung ketdangsertemi alu tululu ayimbajia junger saka tajungtibajibo shitakba pei mapa ajunga agi alu yima alitsüba purtem, toklang aluyimertem nemang alu shitak junga yimtettsüsa tesayuba aser teyari agüja yimdaktsütsübaji asütsü.