Aonsutsü Lu inyakren tetuyubatem

1) TESEM SHIMREN (Site Selection):
a) Aonsutsü lu atema ali kanga shisadanga shimtsüla.
b) Aonsutsü dera (roots) ya ali telungi talangka mair, anungji ali temo aliba liyim shimtsüla.
c) Aliji lisemli masütsüla koba nung tzü sota mayur (less water holding capacity).
d) Ali tanak mesüra temerem koba nung tzü amunger ya shimtsüla.
e) Saka tongtibang kaji aonsutsü lu nung tzü kodanga atsünga malitsüla.
f) Ali nung pH tasazuk 5.5 to 7.3-ji tajung.
2) ALI RENEMSHIBA (Land Preparation):
a) Lishi shimer külen aliji jungjunga onsaang aser tanük kümdakjang.
b) Lung,süngtang aser süngsem ajak bendena indokang.
3) LUPAK RENEMSHIM: (Preparation of Seed Beds)
a) Alu renema alibaji lenten aser metong apir tapak tilala lemsaang (beds).
b) Item lupak (beds) ya ali nungi ajungketa mesüra ali den medema yanglutsü akok.
c) Tsünglu aruba mapang lupaktemji ajungketa yungluang.
4) METSÜ TSÜNÜBA (Seed Sowing):
a) Carrot, sarson, spinach, peas, beans, cucurbits amala yanglua aliba lupak(bed) nung peroktsüla.
b) Metsüjang mesen mesüra tashidak nungi kümzüktsü mozü tapet amshiang.
5) ATSÜSHIA – ATEMBA ASER ANEPALUYIM (Transplanting & Care of Seedling):
Aonsutsü metsü aika (cabbage, cauliflower, chilly, tomato, brinjal etc) mezüng nursery nung peroktsüla, aser hopta ishika anepalua indaktsür külen atzüshia alu nung atemer. Item aonsutsü atzüshia lupak nung atemtsü tsünglanglen zülua aliba reprangang:
a) Metsü proker hopta 5-7 tashi nung item aonsutsü ya atsüshia atemtsü akok. Iba mapang nung süngo tu 4-5 aser tetongji inch 3-4 tashi talang alitsü.
b) Kodang item aonsutsü atzüshia temdir tamasa tzü ayintsüla.
c) Aonsutsü metsüji tashidak mali,mesen mali, tera tajung aser temetong shimtsüla.
d) Deraji Tzü tajung nung shitokang.
6) TSÜNÜBA MAPANG ASER YIMYA (Method and Time of Planting):
a) Aonsutsü nikongdang atemtsüla. Kechiba süra, iba mapang nung anü tatsük ajemba akümer, ali mekonga akümer aser süngdong tango sashiba ajema akümer.
b) Tetongji ongken toa aliba nungji inokang aser nempanger külen taka agi aliji akanga ajenang.
c) Tetongji ali nung metong-metonga inokang.
7) TZÜ- AYINBA (Irrigation):
a) Aonsutsü dong atsüshia temer külen tzü ayintsüla
b) Anogo nung khenbosa tzü ayintsüla.
c) Kodang aonsutsü dong tain kümdir tzü ayinba anenang.
8) ALU- INYAKREN (Intercultural Operation):
a) Aonsutsü ya kanga kara ainer anungji, mapang apir ayi teti atsütoktsüla.
9) AONSUTSü KüMZüKBAREN (Plant Protection Measures):
a) Aonsutsü ya kanga kara ainer aser tanep (tender) anungji, mesen aser tashidak nungi kümzüktsü mozü shitak amshitsüla.
b) Tzü kodang tali atsünga yudir tashidak jenti poktettsü aser mapang tatsüka nung aonsotsü ajak asütsü anungji, aonsutsü alu nung tzü amshiren junga metetsüla.
c) Mesen tepsetba aser tashidak nungi kümzükba mozütem ya ajak miim (poison) anungji, aluyimba department nung inyaker dang asüngtangya sür külen mozü tapet amshiang.
(“Aluyimba Tasa” ya Mokokchung Agriculture Technology Management Agency (ATMA)-i anepalua aluyimba wadang nung nüburtem tajangzük kadaktsütsü nükjidong yur tenzüker. Iba sabang ya ita nung anaben (2nd & 4th Friday) agütsütsü. Iba dak sentakba nung osang tejangja aginüra mesüra mangatetba kar danga lira ATMA (Mokokchung) den tongteprateptsü akok).