Asenok kecha maka !

Nagaland kümer küm 50 dak tali süir saka tenüng dak alaka Nagaland state meyonga ta asütsüsa kecha makaba tia nung Nagaland timtemba angur. Nagaland ya nisung ka asünunga küm 53 tain ka kidang kecha maka anogo shia meshimetsüa senzür ka süla. Ibaji nisung tain ka asoshi taaktsüka lir. Ajisüaka, Nagaland-ibo maaker, kechiyong ayar aser tzürar, anungji akseta kazütsüla tia nung masü. Aji oda, anogo shia chiyongtsü asoshia Delhi nungi dang meshia bener arua chiyongba putu ka nung asenok lidagi. Iba ama tensa tia ka nung Nagaland nung lanurtemi tangar state menepa Nagaland-a innüa ola adokba angashir. Item olatem rongnungji yakanü Nagaland nung private law college asem nung azüngertemi Nagaland nung Government Law College ka alitsü nüngdaker ta longkak aita takangba agütsüba ola tu ka asütsü. Koba lima nung südirsüaka senso ka asoshi linük temzüng ozüng metettsü kanga nüngdaker. Aji oda, law azüngbaji lawyer inyaktsü atemaba dangbo masü saka kechi mapa inyakdir inyakaka linük temzüng ozüng meteta inyaktsübaji kanga tongtibang lir. Iba jagi nisung ka inyaksangshi nung tasü itdaktsür aser tangar-a nüngdak nung yaritetter. Atangji, government law college meliaka Mokokchung, Kohima aser Dimapur nung private-i lapokba law college kaka lir. Ajisüaka, item law college-tem jagi tazüngertem nüngdak ajak meperitsütetter, kechiyong  Nagaland ama state ka nung private-i law college ka bener aotsübaji mapa tasak lir. Ano, law züngner Naga nungertem asoshia private nung fee aika agüja azüngtsübaji makoker. Item tia aser nüngdakji angateta Nagaland sorkari yaktasa law college ka lapoktsüla aser Nagaland University nung Law department alitsüla. Küm papikati Nagaland sorkar nung sentong yanglurtemi kechikoma sentongsa yanglua aru ta tanü lanurtemi asüngdang tenzükogo. Ibaji asenok tsürabur aser yimsüsür taintemi langzütsüla. Aji oda, asenok makaba sükdangdi süra, Law college dang masü saka Medical college maka, Engineering college maka, high court maka, state university maka, industry kata maka, lenmang tajung kata maka ta zünger mezüngma shitettsü. Nagaland nung kaketshisatsü tenzükba aser renlokba apibo tang ya asenok meyong University tuluka nung Law, Medical aser Engineering department ajak amenoker, yangji Naga nunger tesayur takotet aser mongintemi Naga nunger kija masü saka tangalen nungi aruba kaketshirtem danga sayua alitsüla. Aji oda, Sceince- süang mesüra Arts aser Commerce-a süang Nagaland nungsa tajungba sayutettsüsa Nagaland yangluadoker alitsüba melen itemjia tangleniang tangazüki aotsüsa asenoki asen state yangluteta lir. Tang tashi asen lima nung asen nüngdakba kecha makatsüsa taoba küm 53 tashi lia-lia lirepba purtemji asenok lir. Joko asenok ojang sepleptsüla. Joko asenok ajaki pei kija ajungtsü mebilemi asen nübortem ajak ajungtsü bilema inyaktsüla. Tang tashi asenoki asenok kija ajungtsü bilema inyakba agi lokti asoshibo kecha maka kümogo. Asenok nisung ishika ali-kimong aser kiojen akaba tsütsübo kanga takar kümer südi. Iba denji ano asenoki lapokba private school aser college karbo junga kümdar südi. Ajisüaka, asenok ajak asoshi govt school aser govt college aser university majung tashi asenok kecha makaba den kasa asütsü. Aji oda, nisung kar bendanglen dena rongsen bentetteta takar kümaka, asen lima nung nübortem sen aika meidoki law, medical, engineering aser business management amala tongtibang mapa angazükdak  azüngtsüsa government-i melapok tashibo kar akabaji ajak aka ama mebilemtsüla. Aji oda,  koba lima nung kar dang aika aka aser nübortem teimbaka kecha maka ta südir, iba limaji lendongbang nung lir ta bilemdi. Talisa, sensaker lanurtemibo züngner saka govt-i tazüngdak magütsütetter ta kodang südir, idangji sensaker lanurtemji yimten aser loktiliba anemer akümtsü. Aji oda, yimten aser lokti asoshi dang masü saka idangjibo arogo aser kibong asoshia tebilemtsü tulu asütsü. Lenirtemi item timtemji yimdangi arua angutsüla aser matalokdangyongi nübortem nüngdakbosa ataloktsütsüla.