Asenok tangatetba melenshitsüla

Tang mapangba ya asenok Aor asoshi Mokokchung town nungi tenzüker Mokokchung district ajunga ya kodaser tajungba küma renloka aotsü ta bilemdanga shisalemsatepba mapang lir. Iba maongkaji agia iba yimobilem nunga kasa onük nung tazüngertem den asemben tashi lemsatepogo aser ano ibai kanga tongtibang ta bilema tanüa tebilemba kar lemsateper. Atangji, senso ajaki pei lima tajungba küma renlokner saka asenok aikati komaser renloktsüar ibaji yimdangi marur. Ibaji atema asenok shisatsü nüngdaker, ibayongji tang ya asenok rongnung shisalemsateper. Iba ama shisalemsatepba mapang ka nung, ajaki kanga süoki ia bilema jembiba nüngdak o kaji mezüng asenok tangatetba melenshitsüla ta jembiba angashir. Aji shitak süra asenok kong mangatet aser asenok tangatetba kong melenshitsüla ta bilemdanga melenshitsübaji kanga rongdak nüngdak kümogo. Ibaji bilemdang dang asenok dak aketba tangatetba ka melenshitsübaji asenoki “ya ozü li anungji yangibo kecha meinyakdaktsütsü aser inyakra ni inyaktsü,” ta asüba tangatetba melenshitsüla ta bilemer. Tatishitsü agi, asenok li ajanga gari lenmang yangluner mesür asen li nung sorkar kiojen yangluner, saka aseni contract mapaji aseni dang inyakner saka asenji contractor-bo masü, taküm nung lenmanga aser kiojena meyangludang ta süra kodaser asenoki ibaji junga inyaktettsü. Ano, ali kiburji contractor asüyonga sorkar inyakyim nung aliba ama tender enoka shilem agir külen mapaji angu nung dang inyaktsüla. Atangji, sorkar terenlok mapa atema ali angati agütsütsü akok saka yangibo angati agüjang ta mashir saka tim  temenok agitsüa akok saka asenok dak asen lima aser nübortem meimba shisatsü aser alima renloknüba tangatetba alitsüla ta shinür. Iba tangatetbaji lira kodanga asenokji temelenshi tajung aser terenlok mapa nokdanger makümtsü. Aji oda, kodang town aser city kümadokdir yangji alirtem ajakji kibur ama bilema alitsüsa asenok dak tangatetba lia inyaktsüla. Kong nübortem tesem balala nungi adenshia tesem ka yateta yangji kibur kümküma sadoksadoka lidir, iba yimtiji tajungba aser tuluba küma aotsü. Iba jagi lisopurtemsa ajangazüktsü. Ano, tangatetba melenshitsüla tongtibang telok kaji lanur asütsü. Tanü Mokokchung 2040 mangdang jembiba ya mapa küma inyaktsü purtemji tang school aser college nung alirtem aser tang mapa tapu balala nung inyaker lanurtem asütsü. Yashi tashi asenok tangatetbaji tazünger ajak sorkar mapa inyaktsüla ta bilema azüng, kechiyong tsürabur aser tesayurtemia yamaji ajungshi. Ano, tangatetba tamajungtibaji sorkar mapa ngura ayongayonga alir kechiyong mapa meinyakia ita sen angur ta jembi. Ano, tulur kümra ajisa tayongba, kechiyong tulurtembo anepdang tesü saktsü aser ayongayonga chiyongtsü tajung chir office-i (NLG) gari nung aotsü aser mapa tasak kecha meinyaktsü ta tangatetba liasü. Ano, asenok shisatsü main kazüdaktsüba tangatetba kaji sorkar nungi angati teyari anguba (subsidy) sen liasü. Iba tangatetba aliba jagi sorkari sen teyari magütsüra alua mayim, süngdonga kata matem aser pei alidaka merüka mayu. Iba jagi tanü asenok timatemer. Item tangatetba taitem koba agi asenok rajang kümdaktsür, itemji yutsür asenok lanur tazünger aser mapa inyakertemi sorkar ita sen chia kazütsü mebilemtsüla. Asenok kaketshisatsü bushibaji akhi tangatetba amato sorkar metsü menaktsü azünger masü saka tanübo asenoki yangluba metsüang sorkar nem menakdaktsütsüla. Asenokji mapa bushir masü mapa adokdaktsür asütsüla. Asenok ya talir dang masü saka tayokertema asütsüla. Akhidang tulurtembo tesü tonga mejanger aser ayongayonga alir ta asüba tangatetba to taia ta rajemtsüla, kechiyong tanü lima nung mapa akoker aser shisatsü adener tulurtembo amui aotsü aser chiyongtsüa mapang mangur. Aji oda, tanübo tarutsü nung asen agitsü inyaktsü atema sorkar nungi subsidy ataba putu masü aser tiyazü project yanglur sen agizüktsü arishia senzüba putu masü. Item tesemtem nungji asenoki asen tangatetba melenshir tang nungi asen lima yanglutsü aser tenzüktsü apusora, küm 25 sülen 2040 küm Mokokchung küm 150 ajungdangbo maparen ajak nung Mokokchung wangshi- wangshia kümer alitsü.