Asenok telongjem aser tashi

Asenok rongnunga karibo telok tentet memeimtsüa akok aser yimten mapa nung metenzüknütsüa akok saka koba nübor aser koba kin südir süaka lokti telongjem tentet aser yimten akanga tenteta alitsü nüngdaker. Lokti telongjem tentetbaji nisung shia temeten wazüka yutsütsü aser kin meraketdaktsütsü asoshi lir. Iba nükjidong nungji Naga nunger kin shia pei kin telongjem tenteta lir. Asen kin asoshia iba senso telongjemji Ao Senden asütsü. Ao Senden ya Aor ajak asoshi akhümdong aser timtem mapang tejenokdak lir. Aji oda, Ao Senden aliba agi Ao senso ajak mera aketer aser pi rongnung nüngdak adok dang Ao senso ajak tenüng nung ken o jembitsü maongka angur aser khuret abener. Ibaji meteta  Ao Senden nung lenirtemi timtem aser nüngsen arema teti nübortem asoshi jajaba angur. Joko, Ao Senden ama Naga kin shia pei kin telongjem ya tashi kanga itta aküm nungji, nübortem asoshi goverment-i kechi ashir ta asübaji masü saka pei kin telongjemi kechi ashir ta asübajiang maparen ajak nung tongtibang kümogo. State tatar senden nung tapu tapu latettsüa akok saka nübortemi memulungra item telemtetbatemji mapa küma moutettsü. Iba amaji Nagaland nung aiben atalokba asenoki ajangshir. Iba jagiang nübortem dak tashi aliba jangjar. Item tashi aser maongkaji asenoki tajungba nung angatetra asenok ajaki asen lokti aser yimten meima tenzüknütsü aser lokti aser yimten asoshi tenlatsü mekurutsü. Aiben asenoki lokti aser yimten tentetba nükjidong, khuret aser teinyaktsü mangatetba agi sarua magütsür aser shilema magir, saka kodang lokti nüngdaktsüsa pei dak timtem lendong ka atalokdir, idangji dang lokti telongjem bushir. Atangji, ita sen achiba aser tajangzük aliba mapa asoshibo asenok rakteper saka angati pei nübo aser rongsen agi tenzüktsüba lokti telongjem tenzüknerbo aika mangur. Ano, aiben lokti aser yimten nung lenirtemia nübortem asoshi ochi agi bendanga agüja tenzükba mangur. Iba jagi asen lima aser nübortem mera maket akümer. Asen Ao kin asoshi balaka iba mapangba ya lokti aser yimten tenzükba nung asentenshitsü mapanga ta bilemer. Mokokchung nung dang masü saka Nagaland ajunga nung Aor agi sünga lir, anungji asenok jungra Nagaland ajungtsü aser asenok mejungra Nagaland majungtsü ta asüba jenjang nung Tsüngremi asenok nem agütsüba taochi mapang mesüitemi lir. Iba ama mapang nung ya Ao Sendeni nübortem nem lenisüba tajung agütsütsü imlar. Lenisüba tajung tetezü nübortemi lenirtem dak temulung lemtettsüsa anitsüla. Aji oda, asen kini dang masü saka Naga kintemia hau ta asütsüsa o agi jembitettsüla aser mapa agia sayutsüla. Asenok telongjem aser tashi yabo state politics dang nungi temaba asütsü. Atangji, yamaji lokti aser yimten anir aotsübaji mapa temela masü saka yamaji ani nung dang, nübortema tasü aittsü aser lenirtema jangratema akümketketa tenzüktsü. Kin ka wangshia azükarutsübaji yang nung jagi tenzüktsü. Jembia jembia joko alima rangben ya tilaka dang kümogo. Iba yariji asenok asoshi asen limaji Mokokchung district dang masü saka Naga lima ajunga ya asen lima ama meima tenzüktsüla. Iba jagi asenok khuret tuluba abentsüsa akümtsü saka khuret tuluba aben nungang temoatsü aser maongkaa tuluba angutsü ta asenoki mamali. Iba tangatetba nung Ao Senden lenirtemi ano shisa tesademba aser tajungba nung anitsü imlar. Asenok joko kecha tsükdakradak melii shisatsü tokzüktepa jembiba aser aienba lima nung alir asünungji, kechi onük aser maparen nung südir süaka Ao Sendeni lemtetba nung shingaia mashishitsüla ta mesüli saka pei tebilembabo tetsübu aser terendak melii sademsadema jembidaktsüba, jembitetba aser zülutetba kin ka küma tejakleni aotsü merangdi. Iba jagi asenok shisa takaba aser asenok telongjem tashi taitba akümtsü.