Asenoki plastic mamshitsüla: Thangi Mannen

Kohima, February 12 (TYO): “Plastic pollution ajanga alima menentsür aser süngdonglidong den shirurutem atema khuret aika bentsür arur. Aji dang masü saka plastic ya meimchir temang asoshi mim lir” ta tanü tetired IAS ketdanger nungi social activist akümer Thangi Mannen-i ashi.
Kohima Municipal Council (KMC)-i teyrai agüja tanü Angamimiapfü Mechü Krotho (AMK)-i AMK Ki nung plastic pollution indang sentong ka ayongzüka agi.
1950s nungi tenzüka meimchirtemi plastic aika yanglutsü tenzükba nungi 1990s tashi nung 8.3 billion metric tons tashi yangluogo, ta Thangi Mannen-i o jembidang ashi.
Alima nung plastic 12% dang mi agi rongdoker, 9% recycle süa amshir saka 79% bo endoker aser iba yagi alima menentsür. Alima nung non-biodegradable bendenba nungi 95% ji plastic jana lir, ta laisa ashi.
Alima menentsüba rongnung ‘single use plastic’ ta tamajungtiba aser iba nung tzü bottles dena lir. KMC-i asadangba agi Kohima nung anogo shia jana 100 tons shi ka adoker, ta Thangi Mannen-isa shisem.
Plastic ya kodanga mesamar aser teti atema alitsü. Ajisüaka, plastics 33% (water bottles, bags & straws) khen atema dang amshir endoker. Asenok endokba plastic ya alima nung küm 2,000 ser tema alitsü, ta laisa metetdaktsü.
Asenok indang azü aser tissue nung plastic nung aliba mim mozütem keta lir. Iba ajanga cancer, lemtamataba, tanur sopetba, tanur abenba amala timtem aser tashidak balala adoker, ta laisa ashi.
Nagaland sorkari ‘single use plastics’ noktangogo saka iba tenokdangba ya mapa küma inyakba mangur, anungji iba ya mapa küma inyaktsü atema merangtsüla. Tebilemtsü abenba sensotem ama asenoki sorkar tetuyubatem dang matatsüla saka sorkari angashitsüsa ola adoktsüla, ta Thangi Mannen-isa shisem.
Asenoki plastic bags mamshitsüla aser plastic agi yangluba osettem mamshitsü merangtsüla. Nija mesüra lokti benjungbentsü balala nung asenoki ‘bio-degrable’ mesüra ‘re-useable’ osettem amshitsüla, ta laisa ashi.
Arogotemi len ania tenla ki telongtet nung kiyimba mesüra tanga sentongtem alidang ‘single use plastics’ mamshitsü atema noktangtsüla, ta Thangi-isa tebilemba ka lemsatep.
Iba sentong nung Green Team Kohima züngsem Alice Kamei-ia “role of women in waste management” onük jembi aser KMC office secretary Zakie Kiso-i Kohima nung waste management osang lemsatep.
Sentong nung mendenji AMK president Kevinourheno liasü, AMK treasurer Vakrale Naleo-i temoatsü meshia sarasadem aser vice president Alebu Sanchu-i anküp tepela o jembi.

You must be logged in to post a comment Login