Constituency-tem asetshiteptsü

India kübok state ajak nung küm ter shia nütsüng yongsük sükdanger aser iba nungji amendaker Lok sabha aser assembly constituency-tem asetshiteper. Iba mapa dang ‘Delimitation’ ta ajar. De-limitation tetezü artsüdanga yutsüba asashia reprangshiba ta angatettsüa akok. Iba mapa inyaktsü atema center government-i Delimitation Commission ka shimtetter aser parnok nem iba mapa ya achayangtsü tashi agütsür. Tang tashi nung linük nung iba delimitation mapa ya 1952, 1963, 1972 aser tesüsa 2002 küm inyakogo. Ajisüaka, 2001 küm nütsüng yongsük züngdangba maparen nung meshitak reprangtetba agi state pezü, Assam, Arunachal Pradesh, Manipur aser Nagaland nungbo 2002 küm delimitation mapa ya meinyak. Anungji, item state pezü nung ya 2011 küm sükdangba nütsüng yongsük nung amendaker agitsü asoshi iba delimitation mapa ya yakta tenzüktsü. Iba mapa inyakba nükjidong ya parliament aser state assembly shia nung akok tashi nütsüng nübo kasasa alitsüla ta asüba tangatetba nung inyaker. Atangji, aiben asenoki Nagaland nung tang aliba assembly constituency-tem indang bilemdang dang, teinyakertemi kin aser district apia alem amai bilemer, ajisüaka tang Nagaland nung constituency 60 aliba ya kin mesüra district apia masü saka nütsüng meyirijang metsü shia constituency kaka atatsütsü tangatetba nung inyakba lir. Atangji, constituency shiaji nütsüng nübo lemzüktsübaji yamaji mesüi kar nung aika aser kar nungbo kanga ishika ta alitsü akok, iba jagi akokba tashi constituency shia nütsüng kasasa alitsüsa delimitation mapa ya inyaker. 2011 küm nütsüng yongsük sükdangba nung reprangdangra, Dimapur nung nütsüng ajak agi lakh 3,78,811; Kohima nung lakh 2, 67,988; Mon nung lakh 2,50,260; Tuensang nung lakh 1,96,596; Mokokchung nung lakh 1,94,622; Wokha nung lakh 1,66,343, Phek nung lakh 1,63,418; Zunhebhoto nung lakh 1,40,757; Peren nung meyirijang 95,219; Kiphire nung meyirijang 74,004 aser Longleng nung meyirijang 50,484 ta sükdangteta lir. Nagaland nung 2001 küm nütsüng yongsük sükdangba mapa tamakitsü akümbaji India nunger ajak tsüngdang Naga nunger mulungsentsü aser jakla meshitaki sayuba taaktsü mapa ka liasü. Asenok ajaki 2001 küm nütsüng yongsük sükdangba nung amendaker electoral roll nung voter tenüng enoktsü aser constituency delimitation agitsü ta meteta liasü, anungji akok tashi pei pei alidak, talisa yimtsüngtem nung, bendanglen alirtem tenüng ajak bendena züngokdaktsü. Ano, iba denji tesem aika nung alima nung maliba kibong aser nisungtem tenünga dena enoksema züluokdaktsü. Ibayongji, district aika nung taoba küm 1990-2000 ter tsüngda nütsüng yongsük renlokbaji noklang shilem nung noklang dak tali renlok amai liasü. Iba ama nütsüng renlokbaji tetsü bok nungi asoba agibo tamakoktsü aser bendanglen nungi aruba nütsüng agi renlokba asüyonga tamamangtsüka liasü, iba jagi tamakitsü aküm. Anungji, ano kodang 2011 küm linük ajunga den külemi Nagaland nunga nütsüng yongsük züngdang, tena idangjibo 2001 küm sükdangtetba nütsüng yongsük dang nungi ishiba sükdangtet. Asenok ochishiba nung anguba kuli (certificate)ji aji asütsü. Tang 2011 census nung sükdangteta aliba Nagaland nütsüng yongsükji ajak agi lakh 19.78,502 lir. Anungji, kodang ibaji constituency 60 nem lemtsüdir, nütsüng yongsük meyirijang 33 shi shia assembly constituency kaka atatsü. India nung state 29 aser Union Territory 7 aliba rongnung Nagaland dak aketba inyakyim balakaji, assembly constituency lemsaba maparen nung ya nütsüng yongsük dakji dang ajemdaker masü saka kin-a dena apia alemtsüla adoker aser tajung kaji district teimbaka kin apia akümba amai küma lir. Iba tangatetba nungji, kodang 2011 census nung sükdangteta aliba ama nütsüng nübo apia constituency asetshitepdir, constituency 60 rongnung nütsüng tajemtiba aliba district Longleng nung nütsüng 50,484 atemaji tang aliba ama constituency ana alitsü saka nütsüng teimtiba aliba district Dimapur nungbo nütsüng 3,78,811 atemaji tang aliba constituency 5 nungi 11 akümtsüsa adoktsü. Tang ya constituency lemsaa alibaji Dimapur nung 5, Peren 2, Kohima 8, Phek 5,Mokokchung 10, Zunheboto 6, Wokha 4, Mon 9,Longleng 2,Tuensang 7 aser Kiphire nung 2 lir.