Jogo maitsütepli

Naga yimten tebilemtsü ya malitsüba ser nung nisungi yangluba tebilemtsü ka agi Naga nungertem kanga akoksadagi. Ashi, British yimli talenba nungi India nunger saladang, India nunger yimten yimsüsürtemi Naga nungertemi aginüba ama Naga yimten nüchiso agütsü asübo, tanü yabo Naga nunger limaji tang Nagaland dang nungibo asemben agia tuluba nung artsü jungjunga ladanger yimten nüchiso akaba linük ka kümer United Nations kübok linük züngsem ka kümer lila. Asenok aikati asenok Naga nunger kecha memetet aser kecha maka, kin tilala paikati aser oshi balala, komaser asenoksasa kin balaka razüka bener otettsü ta shisabolua jembir, ajisüaka kodang asenoka asenoksasa nokdaktsü aser jajatsü tenzükdir, idangjiang asenok shitakba nüchi küma otettsü. Idangjibo, asema aotsü aser anüng nung ayimtsü asoshi dena bilema inyaktsü. Idangjiang, mapa inyaker meinyakma adoktsü, anungji tang amai teloksa telok tenteta mapang aser rongsen endoka alitsü mapang mangutsü. Ajisüaka, asenok nem iba yimliji British yimli-ia aser India-ia  magütsütet aser asenokia asenoksasa mekangzüktet süidaktsüogo. Iba jagi tanü tashi asenoki India aitsür aser nüng asener. Iba sülen linük nüchiso melen angu amato Naga nunger lushi ajak mesüaka, tang aliba Nagaland state tilaka ya pateta India kübok state ka kümogo. Iba jagi India sepaitem ket nung, talisa, tang Nagaland state kübok aliba nübortem reshikangshia maksü timtem ajurua aliba tensa tia nungibo anitet, saka Naga yimten tebilemtsübo metembangteti tang tashi arur. Ibayongji, tanü tashi Naga yimten nüchiso bushirtemibo state akümtsü asoshi jembir aser sign asürtem aitsür aser nüng asener. Iba amaji tangar nüngsen jembia jembia asenok Naga nunger yimten nüchi bushirtem rongnunga 1988 küm nungibo telemsa adoktsü tenzük aser joko tanü tashi nung asenokia asenok telok kwi küma lemsar aliar mejangjatetika kümogo. Item ajakji asenoki India nem tongloktsür. Atangji, Naga nunger rongnung telemsa adokdaktsütsü asoshi India nunger sepai aser Intelligent mapa nung tanshishirtemi kanga junga inyakba otsü jembibaa angashia aruogo. Naga nungersa süaka par kin nungiang tanishir tulurtem lir, nenokbo danishir tilartem dang, state government nunga par kin nungiang government mapa nung teimba, nenokbo tenüng agiang ishika anioka lir. Temoatsü aser maongka ajak par kini dang agir saka nenokbo parnok khu bentsür aser parnok sülen anidakertem dang lir ta India nunger sepai aser Intelligent mapa nung tanishirtemi Naga nungertem mulungjang nung apuokja, apuokja küm ishika tsüngda nungbo Naga nungertem rongnung mulungmelemtep aser tenük merem adokdaktsü aser iba jagi telemsa adoka tesama takoksa aika ajuruogo. Tanü tashi iba mulungmelemteptsüsa shisatsü tamajung ka apuokja aliba moudaktsüteti Naga nunger sabang ka nunga melongjemteti arur. Itemji asenok atema jepaka nüktzü maluba timtem ka asütsü. Joko, Naga nunger rongnung telemsa onsara alinungji, Naga yimten jenjang ka alangtettsü makoker, ibayongji tangbo India government-i Naga nunger aitsür. Joko, tangbo Naga nunger dang longjemra Naga yimten tebilemtsü latettsüba yabo mapang magitsü ta Indiai jembir. Ibaji masüa ta ashitsübaji asenok asoshi kanga tasak ka kümogo. Item tensa tia ajakji asenoki asenoksasa asadanga, joko asenok o asenok na tsüngdaa maitsütepli aser asenoki tangar-a maitsüli, saka asenok ajak obang ka ser Naga yimten tebilemtsü ya latettsü asoshi dang bilemtsü mapang tongogo. Joko, Naga yimten nüchiso bushirtemia akhi tetenzükdang bushiba yimten nüchiso jenjang nungibo tuluka asepzüka alur amai angatetter. Atangji, tamakoktsü ka alima matem tashi bushia amongtsü agibo, kechi takoktsü aser kechi shitak, iba atemajiang temulung lapoka ken o lemteper telemtetba kati aruang tajungba asütsü. Akhidanga, Naga nunger yimten tebilemtsü, tanü amai, melatetteti mangmanga alidang Aor lenirtemi taküm ajak bendanga agüja inyakogo. Iba senmangji mesamadaktsüi tanüa Aor lenirtemi Naga kin ajak tsüngdang angüma lur, Tsüngrem dang shisatsü meshia, Naga kin ajak den sensaksem tenzüktsü kanga rongdak nüngdak reprangtetter.