Kechi azüngtsü ?

Taküm küm asoshia Nagaland Board of School Education (NBSE)-i class 10 aser 12 purtem tatidang agiba osang metetdaktsür asünungji, takok angurtem kibong aika nung tsürabur o tanur na tsüngda kechi azüngtsü (?) ta asüba nung shisalemsatepa alitsü. Atangji, kaketshir ka asoshi class 10 aser 12 ya kanga tongtibang lir, kechiyong iba mapang lemtetba agi taküm piyong asoshi inyaktsü mapa küma aotsü. Asenoki angatettsüba kaji, kechi azüngtsü ta asüba tetezüji taküm nung kechi inyaktsü (?) ta asüba bilemdanga telemtetba agitsü merangba tongtibang tasüngdangba ka lir. Iba ama mapang nung tanur kijai bilembaji masü saka tsürabur aser tesayurtemi bilembajia tongtibang asütsü. Ajisüaka, tazüngtsübaji tanur jagi azüngtsü aser züngtemer külen mapajia tanur jagisa inyaktsü asünungji, tanuri jangrabaji pa mesüra la dak aketba sempet aser asen lima aser nübortem asoshi nüngdak ta ajitetra, ibaji ajungshia züngdaktsütsü junger. Aiben tanurtemi jangraba masü saka tsüraburtemi jangraba züngdaktsüner, iba jagi tanur tajung agi tamajung kümdaktsüba otsü lir. Atangji, khenkhenbo tanur asünungji pei dak aketba sempet aser nübortem asoshi nüngdakba indang junga mebilemdangi medemertemi junger ta jembiba agi mesüra tangar jangratema lia aoba anguba agi azüngtsü mulungtetba asütsüa akok, item dangji tsürabur aser temetetter tesayurtemi tim lenmang sayutsü nüngdaker. Ibayongji, temetetertem jaoka tanurtem dang jelia mapa tapu balala azüngtsüba indang len sayuba sentong ayongzüka agir. Tang ama kechi azüngtsü ta bilemdangba mapang, nisung karibo kechi azüng nung sen teimba angutsü ta bilemdanger aser sen teimba angutsü indang dang bilema telemtetba agir. Ajisüaka, azüngba ya sen teimba angutsü azünger masü saka nübortem teimba aser tajungba nung yaritsü bilema azüngtsüla. Kechi mapa südir süaka jangratema aser inyaknüseta inyakba nung takok lir aser mapa takok ngua inyakba nungji sen lir, anungji sen tama masü saka mapa takok ngua inyakbaji tama aser tongtibangba südaktsütsüla. Tesayur inyaktsü sempet aser tejangraba alir kati tanurtem dang kaketreju nung sayutsübaji jangratema  bilemtsü, anungji schooli ao matatettsü aser kenü danga moura sasaa bilemtsü. Iba tesayurji ita sen atema inyaker masü saka tanurtem dang sayua tajung kümdaktsünüba agi tesayur mapa inyaker aser mapa inyakba agi ita sen angur. Iba amaji doctor aser engineer mapa inyakertema pei dak sempet aliba agi aser jangraba agi azüngertembo pei mapa ajanga nübortem anisüngzük ngudaktsütsü bilema tanitebelem memeteti inyaktsü. Ano, aiben asenoki tanuribo mejangrar ser nung kechisüdir süaka tanurtem rongnung kabo Tsüngrem mapa inyakdaktsütsü ta bilema theology züngdaktsür. Iba amaji tsüraburtemi tanurtem kangshia züngdaktsüba agi sen aser mapangbo endok saka bilemba ama Tsüngrem mapa nung metenzüktet tamakok angur. Tsüraburtemi metettsüba kaji Tsüngrem tenzüktsüba ya theology züngerang tenzüktsü ta masü saka kechi züngdir züngang nisung tajung kümer mapa tajung inyaktsü azünger, anungji kechi mapa inyakdir inyakaka tangatetba aser tejangraba lira, Tsüngrem mapa inyaktettsü. Tanü alima nung Tsüngrem mapa inyaktsübaji medical doctor, tesayur aser business inyakertemiang tesademba inyaktetter. Ibaji meteta tanurtemi mejangraba azüngtsübaji tsüraburtemi khenyongi mekangshitsüla. Alima nung mapa tilaka süaka pei mejangraba mapa inyaktsübaji tezüdangtsüka, anungji nendaknendaka meinyaktettsü saka mapa tulu aser tasak asüyonga pei jangraba inyaktsübajibo jangratemtsüka aser itemji kanga junga inyaktetter. Alima topur junga shitak renloka oa inyaktettsü asoshi maparen shia nung pei dak aketba sempet yari aser pei jangraba mapa nung jungjunga züngtetba aser nendaka inyakba nisungtem nüngdaker. Ibaji ataloktsü asoshi tang ama class 10 aser 12 ajangatetter külen azüngtsü telemtetba agidang kanga shisadanga aser sarasadema agitsüla.