Ki tejen telaor !

Menoknok manokyonga aser yipru agi menungshitsüyonga onsara tejen kümer laotsüsaba jenjang nung Nagaland nung sorkar ki aika lir. Item  rongnung office kitem dang masü saka taliba ki, mozü ki aser school kitema aika dena alitsü. Iba ama tia ka nung menoknok anok nungbo koma asütsü (?) ta bilema talila shisabolua aiter. Item kitem rongnung state sorkari putetba kiji Kohima nung Secretariat tejenba ki lir. Iba tebilemtsü ken o ya tan Hombar nü to Kohima nung department shia nungi tekolaktem senden amenba mapang jembia liasü aser Chief Secretary-i iba kidang amenoka akaba office-tem ajak hopta ka tsüngda tangaleni belena bener aotsü metetdaktsüogo. Tang ama menoknok agi amokmerenba mapang, lendong matalokdang iba ama lendong aketba mapatem puteta inyakbaji tepelatsü osang ka lir. Iba ama tim mapa mapang shitak nung reprangteta inyakba jagi nisung aika tasütama aser yiruyipong lendong ajurutsüba nungi kümzüktsü. Atangji, Kohima nung aliba Secretariat ki tejenbaji dang masü saka ki tejen aser anepalua masür saka tamshibo amshir ta asüba sorkar ki aika lir . Item kitemji karbo Nagaland state makümdang yangluba aser aika state kümli yangluba kitem asütsü. Item ama kitemji district shia nungi bendena asadangtsübaji kanga rongdak nüngdak kümogo. Item ama lendong aketba mapatem yabo sorkari temulung agüja inyaka mengura nübortemi dena tebang ia ola adoktsüla, kechiyong ki chirepba lendongjibo ajak asoshi majung asütsü. Asenoki jungjunga bilemdangdi süra, school nung class tagidak nung school kiji chirep nungbo yangji alir tesayur aser tanurtemji koma asütsü ? Item tesayurtemji asen adianu aser kinungertem aser tanurtemji asen chirnurtem asütsü. Iba ama anogo ka asenoki ajurura komaka asütsü ta shisabolua bilema lendong matalokdangyongi asenoki tim mapa inyaktsüla. Aji oda, nüngdak süra iba school kidang jagibo tesayur aser tanurtem moudaktsüi nübortemi nokdangtsüla aser lendong matalokdang bendoktsüla. Iba kasaji mozü ki laodokra, yangji shiranga amongertem aser inyakertem kechi tia ajurutsü ta nübortemi shisabolua bilemtsüla. Tanü asüngbo alima aika nung yimsüsürtemi yimsü asür masü saka nübortemi yimsü asür. Ibajiang democracy lima shitakba akümer. Koba lima nung nübortemi shimtetba yimsüsürtem ishika nem dang shisabolu aser khuret ajak nungloka toktsür, iba lima nung nübortem tim atemer, lendongtsüdong ajurur, ayawara arur, mapa mangur aser nübortem tesensakba akümer. Aji oda, nübortemi pei asoshi khuret mabenba limatem nung nübortem meyong kiojen, school asütsüa akok, mozü ki asütsüa akok, mesüra mapa inyakdak office kitem asütsüa akok, item kitem nung kishi maket, window mali, tamentsü mendenbo ajak tejen kümer, kilem aser jarabo tapok-tapok dang ta angutsü. Nagaland nung iba ama jenjang nung aliba office,  school aser mozü ki kwi lir reprangdanga odangdi. Iba ama jenjang nung, talisa, district aser sub-division-tem nung office kwi alitsü ? Item mapaji sorkar ketdangsertemi meinyaktsü, kechiyong parnok mapang mali, anungji nübortemi inyaktsüla. Tanü asenok school nung tazüngerbo mali, tesayurtem aika, kibo talaor aser olabo shingaia madoker ta asüba agi asenok shinga majangzüktsü. Mozü kibo shizüka taor, inyakertembo shinga marur, anungji shirangertema shinga maor ta asüba tiaji asenok asoshi tajung masü. Office kitem meketa ayi meyiba agi tekaolen mangur, ita nung khen anaben dang lapoka angur, joko kilem injung nung song atuba agi jetzüka tsükdi asür, saka nübortembo pelaa dang lir ta asüba nübortem dangji shingaia nisung tajung ta majatsü. Iba ama mesükba lendong aser takoksa ajurutsüba mapatem aika agi asenok meketbanga lir. Ibaji asenok ashihtsü asoshi sang mesüra ali telong nung bomb rema yutsüba amai lir. Kodangang shirnoki iba lendongji ajurutsüar memetet. Ashiko, lendong ajurusangji na mesüra nür kinunger mesüra asen jala-jabasotem asütsüa akok. Ibaji nükla dangi arua shisaboludi aser memenudangsa item lendong nungi jenbutsüsa inyakdi.