~ L. Kika Pongener.
Alima nung yimten-yimli nungi shir loktiliba ajunga tera ayangdak kimong-ji kibong lir. Kibong ya sobaliba tenzükdak kimong lir. Kibong ya tanela tamangba jenjang tenzükdak kimong lir. Kibong ka ajanga dang nisung ka kodaki aotsü aser molumi aotsü renemer. Lipok nung Tsüngremi alima yangludang, pai yangluba ajak kanga junger ta pa sasa temulung sua reprang, saka nisung mimchir yanglur külen Tsüngremi pa sasa temulung masü langka ka agi madoksa-a ta ajitet. Aser aji tanga kecha masü, saka “Nisungji kija alitsüba ya tabensa masü-a ta ajitet”. Anungji Tsüngremi Nisung yaritsü asoshi teyarir tetemsu ‘Tetsür’ ka yanglu. “Ajiser Kibuba Tsüngremi ashi, teburi pei tebu aser tetsü toktsür pei kinungtsü den sentepa alitsü aser tena shi ka dang akümtsü”. Aji oda, iba anogo nungji Tsüngremi Eden-tsüki nung kibongji tenzüka toktsü (Lipok-2:18-24). Tenyar Paul-i Efesa nunger dangi züluba shiti nung Yisu Khristai kechi koda arogo dang meimer, yamaji kinungpuri pei kinungtsür dang meimtsüba indang tejangja shia angur (Efesa-5:25).
Anungji kibong ya Yisu Khrista o Arogo na temeim tesendaktep indang ‘Drama’ ka ta tenyar Paul-i ashiba nungjagi asenoki tejangja angateter. Anungji kibong ya Tsüngremi pa sentong aser nukjidong tuluka yur yanglua ta asenoki Paul-i Efesa nunger dangi züluba nungjagi tejangja angateter. Atangji kibong ya University tuluka mesuka lir, koba nungi alima nung Politician, Scientist, Lawyer, Doctor, Engineer, Teacher, Soldier, Missionary, Evangelist, Pastor etc. tapu jenti adoker. Alima nung sayutsüngir tulutiba Billy Graham to-a kibong ka nungi adokba, Alima nunger rongnungi mezüng ita nung tetsüng ajemoksang Neil Armstrong to-a kibong ka nungi adokba, Alima rara jazüksang Hitler to-a kibong ka nungi adokba, Alima ajunga akoksang ‘Alexander the Great’ to-a kibong ka nungi adokba, alima nung kiralongrar tesashitiba Osama Bin Laden to-a kibong ka nungi adokba aser alima nung tashiyim yimsusur tesashi Sadem Hussein to-a kibong ka nungi adokba lir. Atangji kibong ka nungjagi tajung o tamajung anaprongla adokdaktsütsü akok. Asenoki laishiba nung jungjunga züngdangra kibong telung atepzüng nung tera yanga tenzüka toktsüba temenen tera agi putu aika alima rangben kangshidaktsüba tatishitsü otsü kibong kar laishiba nungi bushidangdi. Abraham-er kibong nungi jabaso ana sotet, Isak shitakba kinungtsü Sarai ajanga asoba, aser Ishmail kilitsür Hagar ajanga asoba. Isak-ji shitakba Tsüngrem-er tenangzükba senmangba jabaso-ji lir, saka Ishmail yabo Abraham o Sarai nati Tsüngrem sentong matateti aibelena asoba Tsüngremi nangzükba senmangbaji masü. Anungji Abraham-er kibong nungi iba jabaso ana ya mepelatepi tsükchiteper senshiba ajanga tena dak jakzükba semchirtem tanü tashi tongpang rara manener (Lipok-21:9-21). Ano aji tang masü, Abraham-er chir Isaker kibong nung jabaso ana Esau aser Yakob aso. Esau tambu aser Yakob tanübusang, saka jabaso tanübusang Yakob-i tedi Esau tambu senmang tetsü Rebeka tasa ajanga ashikülak agi rakzük nungji, Isaker kibong nung jabaso ana tsükchitep tenzükdaktsüba ajanga tanü tashi Esau dak jakzükba Edom kin aser Yakob dak jangzükba Israel kin tsüngda nung tsükchitep manener (Lipok-27:1-41). Iba ya shitakba-bo Esau o Yakob na ajanga tenzükba masü, saka Isak o Rebeka nati, tsürabur-i pei jabaso rongnung temeim bendanga amshiba nungi tsükchitep adokdaktsüba lir. Kechiyong Isak-i jabaso Esau tambusang meim aser Rebeka-i jabaso tanübusang Yakokb meim…ta laishiba nungji tejangja shia angur.
Ano asenoki Dawid-er kibong nung atalokba otsü züngdangra, Dawid-i par sepoy Het nunger Uria kinungtsü Bathsheba agitsü mechi nung Uria tongpang nung tepsetdaktsü aser Bathsheba pa kinungtsü asütsü agi. Anungji iba atakatem tai temenen mechi Dawid-er kibong nungi nok kodanga mainshitsü ta Nathan ainkar-i ashi (2Samuel-11:1-26). Mapang kopika meli Dawid-er jabaso Amnon-i tenu Tamar ayir chanu-la den par kidang nuktapangda benshi. Anungji iba mechi Absalom-i tenu Amnon tepset (2Samuel-13:1-33). Ano kopika meli-i Absalom-i tebu Dawid mesujungi taküm lia pa den chuba menden raktepa tongpang rara jazük aser iba tongpang nungji Dawid-er sepoy tongtiba Yoab-i asangur Absalom, Dawid-i kanga meimba jabaso tepseta (2Samuel-18:1-18). Dawid-ibo tangar kinungtsü dang rakzüka agi, saka par kidang kilung nung par jabaso o jala na nuktapangda benshitsüsa, alima nung shinga kibong nunga matalokba tansutsü mapa tulu ka atalok. Dawid-ibo pa küpok sepoy Uria dang tepset, saka par jabaso Absalom-i pei adianu Amnon tepsettsüsa mapangi bentsür aru. Ajiser, pai kanga meimba jabaso Absalom par sepoytem-iang tepsettsüsa atalok. Atangji Dawid-i tangar kinungtsü rakzüka agitsü mechi nisung tepsetba-yong, iba atakatem pa yimli nung par jabaso o tena tsüngda tongpang rara tulu adoktsüsa aküm. Atangji kibong telung nung mekümdangi temenen tera yanga tenzükba ajanga alima rangben nung tongpang rara adokdaktsüba, item kibongtem indang otsü nungi lesson tejangja angur. Anungji kibong ya shinga-ia mesenmetoa mezüngmeshi masütsüla. Kibong ya shinga-ia züba-züba senzüka metoktsütsüla.
Kibong ya küli kecha agia raksatsü memerangtsüla. Kibong ya kibong nung alir ajungai meraketa akümtsübua ayutsüla. Alima nung yimten, arogo aser loktiliba ajunga nung mepet-mesu, teraksa, tesempatep, tsükchitep aser telemsa adokba tera-ji jungjunga bushidanga ora kibong nung oa atemtsü. Atangji kibongtem yimjung nung sunepa longjema lira, alima nung aliba loktiliba ajungaji yimjung nung sunepa longjema alitsü, kechiyong kibong ya kechisarena ajak tera ayangdak kimong lir.
You must be logged in to post a comment Login