Kibong shia tanur ana na asotsü melatsü: China Sorkar

Beijing, October 29 (Agencies): Küm semer shi China nung kibong shisa tanur ka ka dang asotsü ozüng nung liyonga arurba sülen tang Communist Party yimsüsüba kübok linük sorkar-i iba ozüng agienogo.
2013 küm iba ozüng tesashi tera pungba kümtsür liasü aser iba den külemi Central Committee, Communist Party ajanga Brihostibar nü iba ozüng tesashi kenyongi anendaktsütsü lemtetogo, ta Xinhua news agency ajanga sangdong.
Xinhua news agency ajanga, “China nung kibong shia tanur ana na asotsü melatsü,” ta ashi saka iba temelelaba kodang nungi mapa akümtsüar ano osang tejangja kecha memetetdaktsü.
Linük nung netsüng yongsük onsara akümba azüoktsü meji nung 1979 küm nungi kibong shia nung tanur ka ka dang asotsü ozüng agüja liasü. Iba ozüng benokba sülen linük nung tanur million 400 asotsü aliba nokdangtetogo, ta sorkar sangdong ka ajanga ashi.
Iba ozüng tesashi agütsüba sülen shir kibongi ozüng raksadir senchi chir ang ano mapa nungia jentoktsü ozüng liasü. Iba mapang tetsütem karbo tanur bena aliba kangshia raksaa intoktsü aser iba den külemi tanur masotsü yangludaktsü.
Linük nung lanulajar kanga ajema akümer aser rongsenkettsüng nung takoksa aluba ajanga ozüng tejenba ya agienerba lir.
Asia program, Chatham House nung teshisadanger Rod Wye-i ashiba agi, iba ozüng melenba ajanga khen nung tanur aika mezüintettsü.
“Karibo iba ozüng ya tamalen nungi tera ra pungba yonga aru asübo tajungba süla, ta bilemer. Iba ozüng ya mapang tera tali langa benshiogo—China nung netsüng yongsük aien yonga kanga tebilemtsübo mali aser tang iba ama ozüng tesashi amshitsü joko mapang süiogo,” ta Rod Wye-i ashi.
Pai, 1970 mapang nungi 1980 tsüngda tanur kanga ajema asoba ajanga linük nung tang tetsükdaktsü aika adoker. Tang ya nisung tain aika tangar dak dang nendaker aliba mapang ka kümogo. Anungji tang ozüng melenshi yonga kanga karabo teyari mangutsü, ta shisem.
Demographic & social change nung mongin Wang Feng-i, iba temelenshi ya otsü sütsü temelenshi ka lir, ajisüaka timtembo odangsa lir, ta ashi.
“Iba temelenshi ya asoshi küm aika ataogo. Tera tali ka langa ataogo,” ta pai Reuters osangbenertem dang ashi. Iba ya ajanga tang aliba nisung taintem atema timem kecha bener marutsü saka kibong lanu jakla aser yimya nung temelenshi bener arutsü, ta pai shisem.
Kibong million 100 shi iba maongka tasen agitettsü, ta Nankai University nung netsüng yongsük tsütsü mongin ajanga Women of China magazine dang metetdaktsüogo.
Taküm küm tetenzüklen University of California nungi demographer, Wang Feng aser Irvine na den institution 21 nungi demographer 38-i, China nung lanur maliba tebilemtsü atema teinyaktsü jenti lir, ta ashiba South China Morning Post ajanga metetdaktsü.