Lokayukta-i shitak inyaktsü imlar

Nagaland nung alir nübortem asoshi osang tajung kaji government nung alirtemi mapa shitak meinyakba anema ken o aruba agizüka tapet mapa inyaktsü asoshi state government-i Lokayukta shimogo. Lokayukta yagi senso kati danga government nung yimsüsür aser tenzüker anema ochimashi mesüra meshitaki inyakba mapa anema ken o benokra, iba ken oji agizüka reprangdanger, aibelena lira, temerenshi agütsütsüsa tashi agüja lir. Iba mapa inyaktsü asoshi Nagaland government-i Meghalya High Court nung taoba obendanger tongti Uma Nath Singh shimba ya taoba küm October nung Supreme court nung obendangertemi Nagaland government dang kechisüdirsüaka ita asem tsüngdasa Lokayukta shimtsü asoshi ozüng agütsüba sülen, tang shimer asütsü. Lokayukta mapaji sensosangertemi yimten yimsüsür aser government nung ketdangsertemi tim mesüi iuyakba mapa anema ken o (complaint) bener arura, ibaji bushisüngdanga inyaktsü aser ken o aruba ama yimsüsür mesüra ketdangser jagi aibelena lira merenshitsü. Yimten yimsüsür ta asüba nungji Chief minister dena lir, anungji pa mesüra la office nung meshitaki inyakba mapa anema senso mashi kati Lokayukta tsüngdang ken o benoktsü akok. Atangji, state government-i Lokayukta shimba ya bilemdangra, peisasa pei tai pudaktsütsü asoshi shimba mapa ka lir, anungji iba jagi state government nung alirtemi ochishia aser shitak inyaknüba temulungtetba aser tangatetba ka sayur. Ajisüaka, ano state government-isa Lokayukta nemji sademsadema inyaktsüsa pa nem tashi ajunga magütsüi inyakdaktsüra nübortem majangzüktsü aser Lokayukta shimbaji supreme court-i ashi marem tenüng agi shimba ka dang asütsü. Ano külen, Lokayukta shimba nükjidng tongteta inyaktsü atema sensosanger aser lokti tentettem dak tuluka keta lir. Aji oda, Lokayukta shima liaka, sensosangertemi government nung alirtemi meshitak aser ochimashi inyakba anema ken o shitak mebenoktetra aser lokti tentettemi Lokayukat-i mapa shitak aser tasü itta inyaktsüsa ola adoka manidakra, Lokayukta ali-mali den kasadang asütsü. Lokayukta shimtsü asoshi Nagaland tatar  senden nung yaküm küm ken o benoka jembir külen Nagaland Lokayukta Act 2017 latettsüsa akümba yaa, Nagaland nung lokti tentettem, ACAUT aser Nagaland Voluntary Consumers’ Organisation nungertemi nübortem ajangzükdaktsütsü aser Naga lima shitak renloktsü asoshi yimten yimsüsürtem den nüngsen jenti agia nükenbelema inyakba agi tanübo Nagaland nung Lokayukta shimba osang angashir. Atangji, Lokayukta ya meshim tashibo sensosangertem government office aika nung tangutsü tim mangu, saka ken o melamelaa benokdak maka,  tajemrep tia nung liaka, tashidak maka kanga akoksaa aruogo. Joko, tangbo government inyakyim nung nisung kati danga langka meshitak inyakra, idangjisa senso mashi kati iba mapa anemaji Lokayukta tsüngdang ken o benoktsü akoker. Ibaji sensosangertem nem pei temeten bushitsü aser alima ajungtsü atema inyaktsü tashi agütsüba lir. Iba tashiji amshia senso shiai inyaktsüla. Atangji, tanga state nung ama, Nagaland nunga ochimashi aser meshitak inyakba mapatem anema inyaktsü asoshi ketdangsertem shima lir saka parnoki inyaknüba ama inyaktsüsa ozüng sadema lapokja mali, iba jagi jakdaka ochimashi aser meshitak inyakba mapa aika liaka, item mapatemji anema bushisüngdang mesütetter. Government nung alirtemi meshitaki inyakba bushisüngdangtsü asoshi government nungi temelaba agitsüsa kümra, iba inyakyim nungjibo ochi mali anemsü dang asütsü. Tanü Nagaland repranga lia anepalu masü shirangdaktsüba tashidakji ibaji lir. Nagaland Lokayukta-bo iba amaji masütsü imlar. State government-ibo teinyaktsü inyakogo, anungji Lokayukta  shimba  nükjidong tongteta state nung terenlok mapatem tajungba inyaka aotsü asoshi nübortemiang Nagaland Lokayukta Act nung tashi agüja aliba amshia, ochimashi aser meshitaki inyakba mapatem anema tasü itta nokdaktsüla.