Mopong tamajung

Asenok alidak tzü mopong memenendaktsütsü jembia-jembia Delhi nungbo mopong kanga mejungi menena akümba agi kimalen senzüa majung kümogo. Ibaji Delhi nung alirtem asoshi dang masü saka asenok ajak atema lendong lir. Joko, Delhi aser temeket nung mopong onsara mejungi akümba agi Central Pollution Control Board (CPCB) ajanga nübortem dang kimalen kangabo mesenzütsü aser gari amshiba ajemtsü nüngdakba indang metetdaktsüogo. Ano, tan hopta nungibo tsümartem Diwali benjong tenzüktsü aser idangji sen crore aika jenjang bomb poka pelatepdang ano mopong tali menendaktsütsü. Iba amaji alima nung mopong menendaktsütsüsa nisungtemi inyakba mapatema aika lir, item rongnung talisa gari senzüdang aser industry tapu balala nungi mokozü aser mopong tatsük adokdaktsüba ajanga mopong kanga menendaktsür. Mopong atemabo artsü mali, anungji mopong menendaktsüba ya menatepa aoba tashidak amai lir. Aji oda, nisung kati pei kidang nungi mokozü adokdaktsüba ajanga temeket nung aliba mopong dena menendaktsür. Iba jagiang alima mopong merüka ayutsüba mapatem yabo alima kintem ajak külemi longjemer inyaktsü asoshi ajungshitepa sentong yanglur. Atangji, tanü putu nung gari mamshi mapa meinyaktettsü aser industry melapokiang alima merenloktettsü, anungji gari amshiyonga aser industry lapoka mapa inyakyonga mopong memenentsüsa inyaktsü atema shisadanga lenmang bushiteptsü kanga nüngdaka akümer. Iba jagiang gari nunga totzü melen anü tashi mesüra battery tashi-ang tsüka jajatsü tenzüker. Ajisüaka, tangsa tangbo iba jagi alima nung nübortem nüngdak peria meinyaktsütetter. Ibayongji, akok tashi gari akayonga tetsüng agi jajatsü mesüra public bus nung senzütsü ajungshiteper. Ano industry-tem lapokertemia pei meyong industry nungi adokba mopong tamajungtemji merüktettsü atema industry temeket nung arema wazüka yura, iba ama ajak ajungtsü bilema inyakba mapatem agi alima kümzüktsü. Joko, Delhi nung mopong menena akümba tamaitsüji auyi aser mokozü agi mepet tzüsü ama longpanga yur lenmanga jangjaa mangur. Item mopong tamajungji anüng tom nung longdena ayuba ajanga ali nungi ita petiunu angutsü mekoki kümogo. Iba ama tia ka nung auyi aser mokozü agi tangua mesashiteti nübortem aika temang mejungi kümadoker. Item ajakji asenoki asenoksasa bener aruba timtemtem asütsü. Mopong menendaktsüba mapa nung ya asenok ajak dena lir, kechiyong asenoki gari amshir, mokozü aser auyi adokdaktsür aser ano külen süngdongbo tapayu mali lensüker saka tatembo matemer. Ni ajangzükra ojang ta bilema asenoki aiben tzü mopong menentsüsa inyaker saka iba jagi asenok dena timtem ajurur. Atangji, tanü tashibo asen limabo tangar lima nung ama tzü mopong menena mali, saka tang nungi asenoki inyakba mapatem ajanga tzü mopong memenentsüsa inyaktsübaji kanga nüngdaka kümogo. Tzü mopong memenentsü asoshi government-i mapa tuluka inyaktsü ta asenoki mebilemtsüla saka asenoki akok tashi mokozü aser auyi madokdaktsütsüsa inyakra aser akok tashi pei gari yutsür tetsüng agi mesüra bus nung jajara, ibaji asen alidak asoshi dang masü saka alima ajunga asoshi mopong memenendaktsütsü asoshi inyakba mapatem asütsü. Asen lima nung mopong menenba mapa kaji light marudang diesel tsüka generator amshiba mapa ya ka asütsü, anungji ibaji nokdangtsü atema electric light kena metitemi peria agütsütsüla. Nisung shiai anak mashi nung meindokba, auyi mepongdaktsüba, mokozü madoktsütsü merangba, süngdong anepalua meyidaktsüba, light meyaka atsükba aser gari mamshitsü merangba mapatem tera danga takok ngua inyaktetra, tang alima tesem balala nung mopong menena alibaji merükteta akümtsü. Mapa tilaka agi mopong menentsü tenzükba ama mapa tajung tilaka agi mopong merüktsü tenzüktsü. Iba tangatetba nung nisung shiai pei alidak mopong memenentsüsa mapa tilakabosa inyak tenzüktsüla.