Naga nunger benjong

Atangji, Nagaland ya benjong lima ta ajatsü langa lir kechiyong Naga nunger kin shiai küm shia pei pei benjong amongba den ano Christmas, New Year aser kiyir benjong amongba agi küm piyong benjong-benjong monga küm ka nungi ka süidaktsür. Ano, item  benjong madakji Nagaland government-i tenzükba ‘Hornbill’ benjong küm shia December mezüng hopta nung amonger. Atangji, iba benjong yabo akhi tsüraburtem  mapang nungi tenzüka monga aruba sobaliba benjong amato masü , anungji alu ayimba aser Tsüngremi moatsüba züngshia amongba den sentaktepa mali. Iba benjong amongba nükjidong ya Naga kin shia nungi arua pei sobaliba yartsüngsang aser kentenmenü tangar kintem dang sayutsü aser alima tesem balala nungi bendangertema arua reprangdaktsüba ajanga Naga nunger sobaliba aser libaliro alima nem metetdaktsütsü. Ano, iba denji iba benjong amongba ajanga yabo nübortem senotsü nung takoksa masü saka tajangzükang ngudaktsütsü asoshi benjong amongdak chiyongtsü aser oset tapu balala yokdaktsür. Ibaji ajanga tereprangi aortema jangratema chiajema monger külenang nüngdakba oset alir aser tayokertema küm shia tajangzük angur. Aji oda, tang tashi nung Nagaland government-i atongba sentongtem rongnung takok ngua inyaktetbaji hornbill benjong amongba ya asütsü. Ashiko, Naga lima ya benjong lima asüba agi aser Naga nungertem dak benjong mulung adenba agi benjong sentongang takok ngua ayongzüktetter. Ibaji angateta asenoki iba benjong ya tajungba nung ulushia amongtsüsa sentong yanglutsü kanga nüngdaka kümogo. Aji oda, hornbill benjong yabo Naga nunger inti benjong asünungji Kohima nung dang masü saka district headquaters ajak nung kasa mapang nung amongtsü mapang tongogo ta bilemer. Joko, iba benjong amongba ya alima ajaki meteta kümogo aser taküm 2016 küm iba benjong nung adentsü asoshi alima tesem balala nungi arurtem anentsü atema Kohima nungbo hotel ajak mekamaogo, anungji tesülen arurtem asoshibo tanendak maka kümogo. Ibaji meteta Kohima nung alirtem asoshibo pei ki agi hotel ama guest house kümer raliwalirtem anendaktsütsü renemtetra, ibaji senotsü ajangzüktsü asoshi sentong tajung ka asütsü. Aji oda, bendanglen nungi arur raliwalirtemji hopta junga hornbill benjong amongdak Kisama aser Kohima nung amongba agi alaker, anungji Kohima nungi ano Naga lima tesem karbo repranga jajaner. Anungji, itemji Kohima nung kenü ananüka monger ano tanga district nunga kasa benjong süaka tesem balaka nung amongtsüsa aotsübaji jangratemtsüka asütsü. Aji oda, kasa hornbill benjongsa süaka Mon nung mesüra Tuensang nung amongbaji Kisama nung amongba dang nungi kenyongi balaka asütsü. Ashiko, shitakba Naga nunger benjongbo külenji amongba-ang temesükba aser tereprangnütsü taketba asütsüa akok. Iba jagi bendang lima tesem balala nungi arurtema anogo süitem memeteti jangratema tesem aika nung monger aotsü. Ashiko, raliwalirtem karibo tangar district nung tama monger külenang tesüsa Kisama nung arua monger onütsüa akok. Aji oda, shitakba Hornbill benjong ya Nagaland nung alir yimkong benjong süra Naga nunger ajaki Nagaland ajaklen amongtsüsa sentong yanglutsüla. Temelenshitsü kaji, Naga nungertem ya Tsüngrem metetba aser Tsüngrem akümtsübuba kin, anungji koba benjong südir süang Tsüngrem bilemteta amonger, anungji Hornbill benjong nunga Tsüngrem temeim aser tashi bilemteta amongtsübaji kanga tenüngdaktsü kümogo. Tsüngrem dang sarasademer yar tsüngsangba nung kecha tai mali aser akhi tsürabur jilushi ia sayuba atema kecha tai mali saka taiji asenoki benjong nung Tsüngrem lir ta mebilemtetba aser senotsü  tera ajangzüktsü mechi nung asenoki chiyongtsü ayokdak yi ayokba mapatemang tai aser Tsüngrem tsüngdang aibelen tulu asütsü. Item ajakji government-i rajema hornbill benjong ya Nagaland ajaklen tajungba aser tuluba mongyonga aotsü imlar.