Nagaland nung HIV aketer nisung 19000 lir

Kohima, December 01 (TYO): State sorkari temulung magütsüba aser mapa meinyakba ajanga HIV/AIDS maparen tamakok angur ta Kripa Foundation, Nagaland nung Director, Abou Mere-i ashi.
HIV/AIDS tebilemtsü tang nungi tenzüka mera shitak magira state nung nisung aika dak menatepa aotsü aser ibaji ajanga temang anema aliba aser rongsenkettsüng tsütsü khuret tulu ajurutsü, ta State Academy Hall Kohima nung World AIDS Day amungnü Mere-i ashi.
“Iba koda masüba tensa ka nung HIV/AIDS aser Hepatitis den raratsü asoshi bangdakpur lungjemer tashi itta takoktsü mapa ajak inyaktsü merangtsüla. Osang tajung kaji Nagaland nung HIV nokdangtsü sentong aser taküm kümzüktsü anepaluyim tsütsü kanga tashi itta lir, ajisaüka osang tamajung kaji mashisa alir dak HIV keta aliba timtibaji Nagaland lir (1.16%). Aji oda süaka Naga nungeri iba atema shisa bulua mebilemba den külemi state sorkaria süoki ia mebilemer, ta paisa shisem.
Ka nungi ka menatepba tashitak HIV aser Hepatitis B & C nokdangtsü aser anepalutsü atema lenisüba tajung den teyari metitemi arutsüsa lenmangtem sadema ayutsü nüngdaker, ta Mere-isa metetdaktsü.
“Linük Temzüng, Arrla 21 ajanga ajak nem anema alibaren tsütsü temeten agüja lir anungji asen state-ia iba temzüng nung ashiba ama mapa küma inyaktsüla. State sorkari kechiba HIV sentong atema aruba sen ‘Civil Deposit’ nung itasa ita ayur ? Sen yamai sota ayuba ajanga HIV sentong nung tamakok aludaktsür aser nüburtem lendongi yoker” ta paisa ashi.
HIV/AIDS aser Hepatitis ajanga tarutsü asoshi nisüng manüngi samadakmonga kechi atema state sorkari sobaliba wazüka ayutsü, yimjung, terenlok aser yimten tebilemtsü bentettsü atema Hornbill benjung nung sen million aika endoker, ta Mere-isa kanga süngmanga bilemba lemsatep.
NSACS Project Director, Dr. Meguosielie Kire-i, January 1999 nungi taküm October ita tashi nung nisung 8,11,101 dak HIV tendangba nung nisung 19,097 dak iba tashidak aliba putetogo, ta sapoka metetdaktsü.
Pai nüburtem dang atsüngoka meli-i HIV tendangtsü ayongzük.
Tang HIV aneptsü mozü mali ajisüaka Antiretroviral Therapy mapang shidak nung metitemi agiba ajanga HIV keta alirtem arishi talang aser anema litettsü, ta paisa shisem.
Iba sentong nung Kohima Village Council Chairman, Neivor Rutsa tongti tesemdanger liasü aser pai NSACS aser ‘Network of Nagaland People Living with HIV (NNP+)’ teloktemi HIV nokdangtsü asoshi mapa tulu inyakba atema tenüngsang agütsü.
Sentong den sendaktepa cycle rally-a pai lapoktsü.
Sentong tenzüka Sumi Baptist Arogo, Kohima nung Associate Pastor Nitoshe Zhimomi-i sarasadem aser Benathung Humtsoe-i ken ka aten. Sentong tembanga Rengma Baptist Arogo, Kohima nung Youth Pastor Zakevi Kensen-i sarasadem.