Nagaland nung yanglutetba

Nagaland nung yanglutetba osettsüset aser chiyongtsütem ayokdak aser sayudak tesem ka Kohima nung state sorkari yaria YouthNet teloki lapokbaji kanga junga bilemteta inyakogo. Iba ama tesemji tayoker o talir na ajurutepdak tesem tajung ka asütsü. Naga nungertem teka agi inyaktetba aser yanglutetba oset aser chiyongtsü tapu aika lir saka itemji ayokdak junga mengutetba agi Naga nungertemi yanglutetba osettemji jenjang maka kümdaktsür. Ano, tebilemtsü kaji Naga nungertemi yanglutetba aser osettsüset aser chiyongtsütemji tajung süaka tayokdak mangur. Item ama tebilemtsü koktettsü asoshi tang amaji government den yaritepa telok kati temulung agüja inyaktsü nüngdaker. Atangji, Naga nungertem ta akhidang nungi peisasa dang aou, süngküm aser süng agi pei nüngdak yanglua amshiba nübortem lir. Naga nungertemi dokan ta asüba ya tangang metet, anungji auso marok aser molok nungi tenzüka kidang aser alu nung amshitsü nüngdakba ajak peisasa dang yanglua amshi. Itemji tanü tashi amshir. Item ama osettem nung chiyongtsü amshibajia temang atema tajung lir. Tanü ama osettsüset yanglutsü machine tila -tulu den oset ajak peria anguba mapang masünungji nok agidang kechisarina ajak chiteta aser lepteta yanglua aru. Iba jagi topur jungabo meyanglutet. Ajisüaka, tanübo melamelaa aser topur junga yanglutettsüsa machine oset tapu aika adoka lir, anungji itemji amshia Naga nungertemi kidang amshitsüla aser office nung ayutsüla oset tapu aika topur kanga junga yanglur. Iba denji külemi tanübo Naga nungertemi yangluba chiyongtsüsa alima nung tajungtiba asütsü ta shitettsüsa chiyongtsü tapu aika yanglur. Item chiyongtsütem rongnung lon (pickle) yangluba ya ka asütsü. Joko tangbo lon asepba pongdanga comapny nung jungjunga tenüng dena ajenloker dang ayoker. Item lontemji süngjanglijang, aonsutsü aser shi lon aser tasü lon ta tapu balala yanglur dokan tulutem nunga ayokba angur. Itemji tanga bendanglenia aika odar asütsü. Aji oda, Naga nungertemi atakba sü aser yanglutetba oset tapu balala den chiyongtsü tapu balala ayokdak tesem lapokbaji angashia tang nungi bendanglen nungia itemji aginüa arutsü imlar. Aj oda, item oset aser chiyongtsütemji sen aika jenjang alinüa bendangertem arutsü. Ano, karibo teti atema business inyaktsüsa tesendaktep tajung yanglur tenzüknütsü. Item ajakji Naga nunger lanurtem asoshi rongsen bushidak aser angudak lenmang lapoker asütsü. Tanü ama alima ajunga agi yimtsüng ama kümer litepba mapang, asenoki dang junga yanglura talirtem angutsü asoshibo tasak masütsü. Aji oda, Naga lima nung yangluba süra aser leptsü kioktsü, aou agi yangluba marok aser auso nungi tenzüker Naga nungertemi yangluba noksatemji tangari saputsüsa topur tajung aser oseta tajung aser jenjanga shitak ta süra itemji bendanglen nungi arua tayimtsü nung dena alia bener aotsü. Ano, tangari memetet aser mechidangba dang ashi, Naga nungertemi yangluba chiyongtsüsa tajungba lir. Naga nunger chiyongtsütem yabo China , America, Europe aser Asia nunger ajaki kanga sapua achir. Aji oda, asenoki tera temulung agütsütsübaji merüka amshitsü aser akok tashi mozü mamshii züsentetba chiyongtsü asütsü. Tang tangari asenok mersü, anüshi, etsük, shi aser tasü lon kanga sapua achiba ama asenoki ano chiyongtsü nung mezür achitsü aser aon nung enoka asotsü ta asütsüsa bengana agi tzü küma lon ( tomato sauce) yanglutettsü. Item ama chiyongtsütemji alima ajunga nungi meshitsü. Ano, asenoki süngbok, manü, rübo aser lasüng ama konger ayoktsüsa mesüra tanük küma menüngsar (paste) ayoktsüsa yanglutetra, item chiyongtsütemji raktepa alitsü. Asenoki aiben tamasayongi tuluka nungi tenzüktsü bilemdang taküm tepiyong kecha metenzüktet süir aser ano aikati tangari inyaka aliba kasa mapatem dang ajizüka inyakner, idangji takoksa angur. Ajisüaka, osettsüset, chiyongtsü aser süoshi yangluba mapa ajakji tamasayongi tuluka nungi masü saka pei akok tilaka nungi jungjunga yanglu tenzüktsüla. Item tajungji kodang alimai meteta kümdir memeteti asenok business-ji tuluka kümer alitsü. Iba amaji inyaktettsüsa, tang Youthnet teloki lapokba tesem ama nung jagi business tenzüktsü asoshi sen apudak aser ayokdak melamelaa ngutettsü imlar.