Nagaland tatar senden tenzüka angh-i jembi, Govt tenzükertem atema ita sen reprangshitsütsü

Kohima, Mar 21 (TYO): Tang Nagaland government NPF teloki anir akümba ya 12 buba Nagaland Legislative Assembly lir aser parnok mapang tatar senden 15 buba Mongolbar nü tenzükogo. Iba senden nung taruba sorkar küm 2017-2018 atema senotsü sentong benoka renemtsü.
Iba tatar senden ya tawa Dr Shürhozelie Liezietsu chief minister kümer mezüngbuba senden asütsü aser tang aliba NPF teloki aniba DAN government asoshi tesüsaba asütsü.
Iba senden nung, angh P B Acharya-i jembidang, taoba küm state government-i maparen aika nung junga inyakogo saka ano külen state nung Urban Local Bodies election agitsü ayongzükba ajanga state government timtem takoksa aika ajuruogo ta metetdaktsü.
ULB election : Yaküm 21st December nung ULB election agitsü asoshi sangdong saka Naga kintem den ano lokti balalai anema apusoba ajanga magiteti thitemogo ta paisa metetdaktsü. ULB election magidaktsü nokdangertemi tetsürtem nem ULB nung menden 33% agütsübaji India temzüng arla 371 A anema lir ta tangatetba liasü ta Acharyaisa ashi.
Iba lendong nung nisung ana asüba atema angh-isa mangyim jashi metetdaktsü. Paisa ashiba agi, Dimapur nung atalokba lendongtsüdong indang bushisüngdangtsü asoshi government-i nunglokja lir aser ULB election agitsü atema nüngdakba lokti tentet ajak den shisalemsatepa aotsü government-i bilemdagi.
Tetsürtem jenjang :Tetsürtem jenjang ajungketja tashi itdaktsütsübaji pa government nükjidong asünungji, iba nükjidongji ataloktsüsa ajaki shilem agia inyaktsüla ta angh-isa metetdaktsü.
Myanmar arrtsülen : Myanmar arrtsülen parnoki Pangsha aser Noklak den arrtsü nung atsü atsüdanga ayutsü asoshi mapa tenzüka aliba ngua, Naga nunger lokti tentettemi iba mapaji nokdangtsü asoshi government dang ashiba ama Myanmar government den jembia iba mapaji anendaktsüogo. Ano, Myanmar arrtsü tangalena iba ama mapaji meinyaktsüsa government-i teti mita reprangtsü ta P.B.Acharyaisa metetdaktsü.
Naga yimten tebilemtsü : Naga yimten tebilemtsü tatembang küma latettsü asoshi India government o NSCN-IM na tsüngda ken o jembiba maparen nung state government-i nungita arudagi aser iba mapa nung yariteptsü asoshi tamalen Political Affairs Committee ta aliba to Political Affairs Mission ta melener inyaka odagi ta angh-isa metetdaktsü.
NSCN-K : Nagaland Governor-isa NSCN (K) telok dang center den yimjung tanaben lapoka Naga nunger yimten tebilemtsü indang jembitsüla ta mepishia metetdaktsüogo.
Nagaland Vision 2030 : State government-i Nagaland terenlok mapatem inyaka aotsü asoshi sentong ka Nagaland Vision 2030 yanglua lir, anungji iba sentong nung aliba ama terenlok mapatem inyaka aotsü aser iba jagi lanurtem nem mapa inyaktsü maongka agütsütsü ta angh-isa metetdaktsü.
Aluyimbaren : Aluyimba maparen nung Nagaland nung alirtem asoshi tsük 24 % agi meperir, anungji Nagaland nung alirtem peria chiyongtsü züsentettsü asoshi tanü asüng adokba technology amshia alu ayimtsü asoshi temulung agüja inyaktsü ta angh-isa metetdaktsü.
“Asen lima nung akaba ali, tzü aser arem ya junga anepalua ayutsü nüngdaker, anungji iba atema “Jhum Land Survey” mapa temogo aser tang “State Water Policy” ka yanglutsü bilemdagi,” ta paisa metetdaktsü.
Lanurtem atema : Governor-isa lanurtem asoshi mapa adokdaktsütsü atema kaketreju nung sayuba sentongtem melenshitsü aser tazüngba degree dang masü saka mapa inyak dena angazüktsüsa temelenshi ka bener arutsü ta metetdaktsü.
Govt. tenzükertem ita sen : State government-i tenzükertem nem center sorkari ashiba ama Seventh Central Pay Commission ajanga inyaktsü ashiba ama ita sen tutsütsü lemtetogo, anungji state government asoshibo senotsü bushitsü khuret tulu asütsü ta angh-isa metetdaktsü.
Item mapatem koka inyaka otettsü atema government inyakyim nung ochishia mapa koka inyaktsüla aser tanü asüng cash mamshii inyakbaren aser government nungi teyari angutsü pur nübortem keti indangindanga aoba “direct benefit transfers” inyakyim shitak benshia aotsüla ta angh-isa metetdaktsü.
Gari lenmang : Tang state government-i temulung agüja inyakbaji gari lenmang ya ka lir, kechiyong iba jagi tangar raliwalirtema arunütsü. Tang state nung National Highway kilometer 1,497 agi ajanger aser item rongnung kilometer 1,201 NPWD ket nung lir aser tanüngba kilometer 296 Border Roads Organization ket nung lir ta paisa ashi.
PMGSY sentong kübok lenmang 56 yanglutsü sanction agüja lir aser item rongnungi lenmang 28 renemogo aser tanüngba lenmang 28 jia junga inyakdagi ta angh Acharya-isa metetdaktsü.
Governor-i jembiba nung pelaba o MLA Dr. Longrineken-i ashi aser MLA Dr. Neiphrezo Keditsu-i olepdang agütsü.
Tanü governor-i jembiba onüktem nung o lemtepba mapang 23rd aser 24th March nung agitsü.
Tanü iba kasa tatar senden nung taoba mapang asürtem rongnung Tamil Nadu Chief minister, Late Jayalaitha, NLA nung taoba züngsemtem, Late Mhonshan Murry, Late K V Pusa aser Late Tokheho Pusa nungertem nem akümtsübü agüja minute ana ola madoki sarasademba mapang Chief Minister, Dr.Shurhozelei aser Deputy Speaker, Imtikümzük nati anir agia liasü.
Bodbar nübo akhi nungi senden mali arunungji, iba sobalibaji amshia asüng Bodbar nü tatar senen mamentsü.