Nung ta ashir telok !

Asen lima nung kilong kima ajak nung anü müra pua alidang auyar saka nung ta ashir mali, nisung ajaki ngua rakzükratemer saka nung ta ashir mali aser yimjak nung ochimashi mapa inyaker saka nung ta ashir mali, kechiyong auyar, rakzükratemer aser ochimashirtemji nübortemi tsübur. Iba tetsübu tia nung peisasa meranga inyakba rongsen tangar nem rakzükdaktsür, pei tangutsü shilem mangur aser ochimashirtemiang mapa-a angur aser rongsena ajangzüktetter. Atangji, yimten-a lir, arogoa lir aser lokti tentettema shitak tenteta lir, saka item tashiyim aser ochimashi anema ola madokteteter ta aliba mapang ka, Nagaland nung ochimashi mapatem anema nokdaktsü asoshi ACAUT ( Against Corruption and Unabated Taxation) telok tentetogo. Iba telok yagi Nagaland ajaklen Naga nunger linük tenzükertem telok balala lemsar aliba ya ka küma melongjem tashi shinga telok nema saru magütsütsüla ta nokdaker aser ano Nagaland government nung senotsü amshibaren nung asüyonga mesüra mapa inyaktsü atema nisung shimba yimya nung asüyonga ochishia shitak inyaktsüla ta nokdaker. Atangji, linük tenzüker asoshi ibai majungtsüa akok, kechiyong saru medeni parnok mapa meinyaktettsü. Ajisüaka, ACAUT teloki ashiba ya jungjunga bilemdangra, Naga nunger yimten nüchiso bushir telok paika nem ya saru agütsütsübaji tasak dang masü menüngdaker, kechiyong Naga yimten nüchiso jenjang ka bushitsü asoshi telok aika menüngdaker. Aji oda, Naga nunger yimten nüchiso bushir telok ka aser government-a ka dang asütsüla ta asübaji nübortemia angateta ACAUT nungittsüla aser linük tenzükertemia angateta longjemtsü merangtsüla. Ibaji dang masü saka Nagaland government inyakyim nung ochimashi mapa inyakba ya joko inyaka-inyaka ochishia inyaktsübajiang temenünütsüka aser tim masüba mapa inyaker amai kümogo. Aji oda, government mapai aibaji auyatsü lenmang bushii ai ama dang kümogo. Asen lima tanü tensa tejashitsü aser tesasatsü mapaji aji ka lir. Iba ama tangatetba aliba agi, joko sorkar mapa inyaker ka pei tangutsü tim taa anguba dak alaka ano talila bendena takar mekümtetra pa mesüra lajibo mapa makok aser tagidak makaba taküm amai peii dang masü tangaria bilemer. Ajisüaka, government tenzükba nung alibaji takar akümtsü alir masü saka nübortem tenzüktsü alir ta angateta asen lima yanglutsü mapang tongogo. Iba ama asen lima yanglushitsü nüngdakba mapang ka nung tetsübu aser tatidang aika kokteta lanurtemi anir tashiyim aser ochimashi anema raratsü asoshi nokdaktsü atema ACAUT telok tenzükba ya mapang shitak nung Tsüngremi Naga nunger nem moatsüba telok ka lir ta agizükdi. Item tensa tia ajakji bilemdangdang, ACAUT telok ya metentetka asünunga koma süla (?) ta bilema aitba agi taoba hopta nung iba kasa tasüngdangbaji tazüngertem den lemsatepogo. Aji oda, tazüngertem rongnungia akhidang dang nungi teimbai shilem agia langzüba asoshi kanga pelar. Ano, telangzürtemi ACAUT telok ya metentetka asünungbo Naga nungertem madak tashiyim agi saruba sarutem agi sünger tetsübu nung lila ta lemsatepba jagi ACAUT  tentetba ajanga Naga nunger aika mulung anisüngzükogo ta angatetter. Atangji, Nagaland nung tashiyim aser ochimashi mapa anema nokdaktsübaji ACAUT kija mapa masü. Ibaji Naga lima meimer senso shia mapa lir. Naga nunger shibai tashiyim aser ochimashi mapa anema nunga ta meshitetetter aser ola madoker, pa mesüra laji tashiyim mapa inyaker aser ochimashirtem dang nungi tamajungba ta bilemdi. Tanü asen lima raksaba ya asenoki teti linük tenzükertem nem tongloktsür aser government nung yimsüsür aser tulurtem aitsür, ajisüaka shitakba nungbo parnoki masü saka asenok shirnoki tashiyim  aser ochimashi mapatem anema ola madoker item jagi raksar. Item alima raksartemji parnok masü asenok. Ibaji angateta asenoki ochimashi aser tashiyim mapa inyakertem dang “NUNG” ta tasü itta shitettsüla.