Okila

–  I. Shilu Yaden, Sangtemla Ward, Mokokchung.

1. OKILA:
Ochi o aser mapa ya kanga tashi tait, ochi shisatsü aser tanüla aketba dakji alima nung nübur ajaki temulung alemer aser pelar. Nübur pelaba jaki pa taküm nunga azükaru aser pelaa alir. Ochi aketba nübu jaki nübur kodanga mashioktsür, aser mekülakoktsür. Ochi jagi kin ka jenjang ajungketer aser temoatsü anguba kin ka jenjang ajungketer aser temoatsü anguba kin asür.
Tiyazü o aser mapa jaki nübur ashioktsür aser jenjang telongi ludaktsür. Kechiyong iba kin aser nübur dakji temulung malemer aser kechisarina nung tamang makar. Anungji shiba aser koba kin ochi nung lir, nübur ajak tajangzük angur aser pelar. Iba kinji jenjang temaba nung ajungketer. Ochi jembir aser ochi mapa inyaker tsüngdang nüburia tiazü mejembiteter aser Tsüngremia pelar. Item asoshi kechisarina nung tajangzük alir. Anungji ochi ya kanga tashi tait ta angatetdi.
2. AKHI PUTU NUNG: 
Oboula nunger Putu nung ochi dang jembi aser inyak. Ochi mashir oji lokti aser pei saseb nung menüdong o dang liasü. Akümliwa tangari mesükshi, aser tasü lima nunga Meyitsüngba tsüngrem (asür o bendangba tsüngrem) tsüngdang sentsü dong nung indang indanga metsüngshir, aser Meyitsüngba tsüngremi shir akümliwa ochi mashi mapa inyak ajak sadakjema angur aser Molumi (tamajungba lenmangi) yoker ta oboula nungeri amang. Anungji parnoki kanga tsübo aser akümliwa ochi jembia ali. Khristan yimsü marudanga oboula nunger tamangbaji kanga akanga liasü. Küm nung koba mapang nung kechi tsüngrem külemtsü tim, shitak nung maka-mait asüyonga mapang shitak nung par tsüngrem külem. Tatishitsü agi Alu tsüngrem külemtsü mapang shitak nung entsü pei kidang melira tanga kidang memeshi, saka Entsü melen ali chipo raksa (pokok) tila ka bener oa alu tsüngrem dang ochishia ozü kidang Entsü maliji ya asüyonga agizükang ni! ta shir Apuzüng nung tsüngzützü oset den külemi toktsü. Ochi mulungsentsü agi par tsüngrem külem nungji tekülemji agizük aser alu nung tsüksüng-ongsüng südaktsü. Kima yimdong osettsüset onshia akayonga jia tanur dang aji kibur lirko tetangshi tasa ashi, aser tanuria angatet. Parnoki Ochi aser tiazü jangjaa angateta ali. Par Putu nung Naga nunger asoshi tatishitsü tajung toktsü. Tamalen Naga limai bendanger arurtemi “Naga nungerji Ochishir kin ta jembi” Missionary aser Kaket zülur P.T. Philipi pai züluba kaket “The Growth of Baptist Churches in Nagaland” page – 14 nung yamai zülua lir. “The British had implicit faith in the Nagas. A Deputy Commissioner, Mr. Mills, in great appreciation once said, Nagas never lie.” Oboula nunger shisatsü libaliro nung ochi inyakba aser jembiba ngua parnoki yamaji zülua doktsü. Laishiba nung Yisui Yihuda nunger Pa dak amangertem dang ashi, “Nenoki kü o nung lira ajangla nenok kü nütsüng, aser nenoki ochi metettsü, aser ochi jagi Nüchi kümdaktsütsü” Yohan 8: 31-32.
Anungji Ochi melira nüchi masü, saka sowar ta Lai jagi ashir. Süra sowar asü nüchi nung alitsü pei sasa metettsüla. Mark 6: 17-20 nung reprangra Yohan baptitsübai Herod dang Ochi o ashi nung Herod-i pa tsübo, aser pa o nendaka anga, aser pa metepseti tsüngden jiokdak kümzüka ayu. Saka tebutsü Herodia-i ochi memetet nung Yohan kolak tebuba dang akang. Ochi shisatsü melira nisung takümjia samatsütsü tsübua mali. Anungji item takümji Kibuba meyong masü ta Lai nung shia lir. “Ochi melira itemji Kibuba meyong masü. Saka Ochi seret aser tozükba Kibuba meyong. A. Shin 16:11” ano Yohan 17:37-38 nung Yisui ashi, “Ni Ochi indang khuli agütsütsü aso, aser aji asoshi ni alimai aru. Ochi meyong shir lir parnok ajaki Kü o angar. Pilate-i pa dang ashi Ochiji kechi?.”
3. TANÜ PUTU:
Tanü asen Putu nung joko Khristan yimsü arur küm 145 tain akümer. Anungji asenoki ochiji memetetra asenoka Pilate amaji dang asütsü. Ochi o aser shisatsü ya pei saseb (nija) meyong lir, anungji pei sasa angatettsüla. Pei saseb jagi angatetra lokti ajungtsü. Lokti jagi angatetyonga pei saseb kisüng kisüng jagi mangatetra lokti raksatsübaji temela. Naga nungeri Aorji mezüngpur ta ashir süra mezüngpur ama asenok alitsüla. Kaket zülur P.T Philipi pai züluba kaket “The Growth of Baptist Churches in Nagaland in 1972 nung yamai shia lir.” “The most significant is the Naga Mission to Nagas the Ao Church took the lead and others fallowed.” Oboula nunger Putu nung Naga nungerji Ochishir kin ta asübaji tatempang masü, saka alima mesama tashi yamaji tetshitsüsa asenok Putu nunga Ochishirsa asütsüla. Ochi samadaktsüba kinji ayatai. Anungji Ochi mulung aser shisatsü agi asen Aori anir mapa ajak nung temulung agüja inyaktsüla.
Aortemi Clean Election ta ayimtena tenzük, aser tangar kintemia adakji semloka aikati paper nunga agüja mapa tenzüka inyaker. Süra Aori ibaji tatem tashi ochi nung inyaktsüla. Iba jagi tang tangar kinia hau! ta agizüktsü. Tsüngremi tazünger ajak moajang.