Osangbenertem anogo

Tanü November 16 ya India ajaklen ” National Press Day” amonger. 1966 küm iba kasa anogo nung Press Council of India (PCI)  mapa tenzük. Iba anogo nung jagi iba anogo ya linük nung osangbenertem nem latettsüba anogo küma amonger. India yimten nüchiso nguli nungi yimsüsürtemi anir lenirtem ajaki linük nung yimten aser loktiliba maparentem takok ngua aotsü asoshi kanga nüngdaka bilemba mapa kaji, kecha tetsükdak aser tetsübu melii osangtsüsang prokshidaktsütsüba mapa ya liasü. Yimten nung yimsüsür, ketdangser aser obendangertem aliyonga, parnoki inyakbaji nübortemi memetetra linük ajungtsü asoshi yangluba sentongtem takok ngua meinyaktettsü ta tamalenpur lenirtemi rajema liasü. Iba denji ano yimten nung inyakertemi inyakba mapatem indangji osangbenertemi bushisüngdanga memetetdaktsüra teinyakertemia metetsümonga aibelena inyaktsü ana nung dang lir ta parnoki angatet. Ibayongji, linük yimten nüchiso ngur küm terbuba nungbo yimten tashi amshitettsüsa Press Council ka tentettsü yimten telemtetba agia liasü. PCI tentetba ajanga linük nung osangbenertema nübortem asoshi khuret abenba senso ka ama pei mapa nung shitak inyaktsü asoshi tajungshiba aser tashi ka angur aser ano külen osangbenertem anema amokmerena mesüra mezüngmeshia meinyaktsü asoshi tenokdangba aser tejenokdak tajung ka agütsür. Iba tashi aser temeten ajanga linük nung osangbenertem kecha tarendak aser tetsübu melii osangtsüsang ochishia agütsütetter. Atangji, osangbenertema tekümdangtsü aika lir, kechiyong parnoki metetdaktsüba osangjibo yimjak nung sangdonger asünungji yimkong narongi air. Ibayongji, osangtsüsang ajak jungjunga jangjashir külenang sangdongtsü asoshi tekümdangtsü agütsür. Aji oda, osangbenertemibo pei sangdongnütsü sangdongtsü ta masü saka osang meshitak sangdongba ajanga aiben okadak nokdaktsüsa akümer aser timtema ajurur. Ajisüaka, ano osangbenertem ya nisung kar kübok kari ashiba dang angaa mesüra kar tsütsüang atsünga zülutsü aser metetdaktsütsü ta masü saka kechi ochi aser kechi shitak, itemji tasü itta aser nüngsena agiteta inyaktsü nüngdaker. Atangji, tanü asen lima ama yimten tebilemtsü agi sünger telok tapu aika küma lemsar tashiyim agi takok angutsü merangtepba lima aser nisungtem rongnung atalokba osangtem abentsübaji osangbenertem atema kanga tasak aser nükenbelemtsü mapa ka lir. Aiben nisung aikati tashiyim agi pei mulungba osang adokdaktsütsü asoshi meranger aser ano karibo parnok anema mesüra parnoki inyakba taitembo kenyongi memetetdaktsüner, anungji tashiyim agi itemji nokdangtsü meranga osangbenertem amokmerener. Item tensa tia ajakji tizükteta osang abentsübaji temela masü. Atangji, tanga lima apibo asen Naga lima nung yabo, tamajunger aika liaka, osangbenertembo kanga aküm tsübur, ibayongji aiben osangbenertemi metizüktettsüsabo timtem majurur. Ano külen reprangdangra, Nagaland nung osangbenertemia yimten aser loktiliba nung tim masüba mapatem anema kanga sashiabo menokdaktetter, iba jagi imlaba ama temelenshi tajung yakta bener marutetter. Ibaji osangbenertem dak aketba tashimait ka asütsü. Item tashimaitemji liaka, tang tashi nung asen lima nunga osangbenertem ajanga temelenshi tajung bener arutsübatemji zünger mezüngmatsü. Osangbener ajak asoshi item tashi aser tashimaittem ajakji reprangshia tanü ama osangbenertem anogomong amongtsübaji kanga nüngdaker. Taküm iba anogomong omen ya ” Osang agütsüba aser Angatetdaktsüba” ta agüja lir. Tetezü, nübortem den osang lemsatepba mapa ya metetdaktsüba mapa ka dang masü saka kechi metetdaktsür, iba nükjidong aser tetezüji meteta sangdongtsübaji kanga nüngdaker. Iba tangatetba nung osangbenertem ajaki nübortem nem osangtsüsang shitak agüja jenjang tajungbai anitettsü tanü ama anogomong nung, ano khen, peisasa pei mulung nung nangzükshitsü nüngdaker.