Saru meshiba

Asenok yimtak yimtsüng nung putu menden nung tatartem yimten mapa inyaktsü asoshi nübortemi saru molok agütsüba ama alima nung kin shia government taküm alibaji nübortemi alimelen agütsüba ajanga taküm alir. Ibayongji, kilen saru nungi tenzüker shishilembadak ayokba chiyongtsü aser osettem nung dang masü saka lenmang aser apu nung jajaba garitem danga saru meshir. Atangji, pei kin rongsen jenjang dak alang government-i sen menüngtsü saka iba senji government nung alir tatar yimsüsürtem mulungba nung parnok lema agitsüba masü saka government sentong balala ajanga item sen ajakji nübortem keti aotsü, anungji nübortemi peu anguba nungi government nem alimelen magütsüra government maparen nung tamakok angutsü. Iba kasaji town council aser Municipal council-tema town nung shishilembartem aser khu bener aruba garitem dang nungi saru saruba sen agidang parnok mapatemji inyaktettsü. Iba kasaji Nagaland nung Town aser Municipal Council atema latetba ozüng nunga angutsü. Atangji, nübortemi ajungajibo magizüktetba agi municipal election-a magitet lir. Ajisüaka, town aser municipal council-bosa alitsü nüngdaker asünungji, government-i ketdangser shima yimtimtemji anepaludaktsüdagi. Item sentong aser inyakyim ajakji yimti nung nübortem tipdema pei yimti agi nümadangteta lidaktsütsü nükjidong nung inyaker. Ajisüaka, nisungi inyaker asünungji, saru agütsürtemi tashii angaa mapang shitak nung saru agütsüyonga tesarurtemi itemji shitak metongtsütsüa akok. Ano, külen shishilembartem aikati saru magütsüner, anungji saru magütsü jenshiba ajanga government sentong tukuka inyaktsü renema yur meinyaktet tamakok angur. Shitakba agibo, tangalen saruba amato asenok danga asenoki aaba yari Income tax saru meshitsüla ser nung tang tashi iba khuret nung jagibo asenok jenbua lir. Iba jagi balaka asenoki  government-i inyakba mapatem ya nübortemi saru agütsüba sen agi yanglur ta mebilemer, anungji mejungi inyakyonga ola madoker. Tang Dimapur nung tangalen nungi khu bener aruba gari tulutem dang saru temloker meshiba ken o temai adoka jembiba ajak ya saru talila saruba nungi adokba tebilemtsü lir. Shitakba agibo, Dimapur Municipal Council-i dang saru sarur teindang nisung tajung yur sarutsüba nung, tangar nem saru sarutsü asoshi contract agütsüba agi japangmayimtsüsa akümer. Tangjia saru sarutsü asoshi contract agizükertemi DMC-i memetet saru jenjang tur saruba ajanga ken o kanga boluogo. Ano, külen contract nung saru sarurtem jagi municipal council nem saru sarutetba nungi tagütsütsü tim agütsüdar asü magütsüar, itemjibo parnoki dang metettsü. Kodangsa, Nagaland gate ajanga südir, saru meshir nisung ishikabosa mena angur. Itemji tema aser telong government-tem balala nungi saru sarui yokba alitsü. Ano, temenünütsü aser tezüdangtsü kaji, gate nung aiben khu abenba aser nisung amenba gari tulu nung jajar conductor aser handyman-temi aritepa orr mesüra gari nungia malu ser police nem sen amuoktsüba angutsü. Iba senji ishika dang saka kodang anogo piyong bendendir aika akümer. Ajisüaka, gate nung gari tulutem dang sen meshiba mapa jagi asen lima aser nübortem akhümbo mapang talangka nunga shisa marutsüsa menentsür ta bilemtsüla. Kechi ayoker südir süaka, tayokertemi pei akoksatsüsabo kecha mayoktsü, kechiyong tayokertem nükjidongji pai mesüra lai ayokba nungi tajangzük angutsü asoshi inyaker. Aji oda, government nem tim saru agütsüba den ano gate nung aser tayokdak tesemtem nung telok balalai saru meshiba ajakji pai mesüra lai ayokba oset aser chiyongtsü nungi dang menoktsü. Tetezü, tayokertemi saru agütsüba ajakji asenoki aliba osettem nung enoker yokdagi ta asenoki metettsüla. Ibaji mangateti asenoki inyaker dang ashi, asenoki gate nung saru meshiba sento dokan nung asen kinungertem dang meshidagi ta saru sarurtemi angatet nung junger.