Sobaliba ya onsara tongtipang : Asür Lim

–  Er. C. Kazükaba Jamir, Dimapur

(Er. C. Kazükaba Jamiri züluba Sobaliba Mongchen Kaket tapu-20 nungi agiteta adoktsür)

Kodang nisung ka südir, pai akümlirtem ajak toktsür oa Asü lima (Asür lim) nung alir ta tsüraburi jembia aru. Nisung ka asüdang akümlirtem teinyaktsü kechisa lir, aser paji koma asü lima atonger yangi kar shisemer.
1. Mangzü :- Nisung sür külen pa mangji anepalua ali tur remtsüba dang ajar.
2. Mangshi :- Tasümang kanga junga merükmejua renemtsür külen tamburtemi süngden nung enoktsüba dang ajar.
3. Asüku :- Tasür asoshi mang yima kukua jashitsüba dang ajar.
4. Lepku mung :- Tasür kimang adianutem leper mapa inyakja anogo troknü tashi amung mungtsüba dang ajar.
5. Menzük :- Kiyonger aser medemertem mapa yaria kibur lemladakja munger külen anogo asemnübuba nung joko ojang mendi ta ashiba nungi menzük ta ajar. Iba anogo nung asür den pilaba tekülem ka agia liasü. ( Tanü asüng sarasadem telungjem agi melenogo)
6. Chiguzük :- Kimang adianutem anembong abensar külen troknübuba nung pei taküm meshiteta tzü chiguba dang ajar.
7. Asür kisü :- Sür tenetnübuba ya asür kisü ta ajar. Iba anogo nung asür nem ki sütsür ta sür kimang adianutem ajak kidang ku kua amunger. Kari danga memongi alui ora asürji ki merenemer ta jembia aru.
8. Asür senlem :- Asüri yutsüba sentsüh mesüra rongsen alemtsü asoshi sür tenetnübuba nung amungba dang ajar.
9. Tsüraburtemi ashiba agi, kodang nisung südir, iba kasa mapang nungji Longkhüm kirtsüng nung aliba Mongzüki nungi Mongzü ka yimteta aor aser iba dangji nisung tanela (spirit) ta aja. Asemnübuba nung Mongzüji tasür aliba kilem temalen anüng nung yimzüa sayur. Lepkumungertemi ibaji nikongtsütsü ngua liasü. Parnoki Mongzü dang “na pa toa asü”? ta asüngdangra hau ta asüba temaitsü tashikang ayipshiasa sayu. Idangji lepkumungertemi chia chiyungang ne, tzüa jemang ne tasa ashi. Aji asünung asen tsüraburtemi nisungji süra Mongzüsa akümer ta jembia aru.
10. Nisung sür külen anogo asemnü tashibo tanelaji kidangsa alir ta amanga aru. Anungji kodang akümlirtem chiyungdir asür nem tama am ana ampo amla sür chi tera enoker “Chiyungang arung ne” ta shia tezülensa yutsür. Iba dangji jungir ta ajar. Anogo asem sülenbo iba jungibaji anentsü aser tebang agi dang chiyungba shia asür dang chiyungdi arung ne ta sa shia aru.
11. Tasürtem sür asemnübuba nung ki toktsür aotsü. Parnoki mezüngbuba Longritzü ayong atongtsü. Iba ayong tashi shingaia pato süogo ta mebilemer. Lenmang talang jajar asünung Longritzü ayong atongdang tzüraseta akümer. Tzü jemti sür tekapu agi tzü medemteta arudang tekapu ajakji tabok angur. Idangjiang pa to süogo ta meteter.
12. Longritzü ayong nungi apusoa parnok senti atangi atutsü (Iba lima dangji Asür lima mesüra Tipu temlen ta ajar). Senti atang nung mapang talangka jajar külen ano Laza süpu lungren atongtsü. Lungren lung ajakji temesüng asünung aiürtemi sü temesüng apuba ama ta bilema laza süpu jatsü. Yangji mapang tatsüka anisüngzüker külen ano aramesoa aotsü. Laza süpu nungibo lenmangji tesadem aser lenden ta ashir. Anungji parnok pelatepa oa Meyutsüngbar kima atongtsü.
13. Meyutsüngbar kiji hon aser taribi agi yangluba sentsüprang ki ka. Par kima moapuji kanga tesadem aser tiyong nung süngdong tulu ka lir. Iba süngdong jagi kotaki aotsü mesüra Molumi-i aotsü o bendanger. Tasürtem kodang par kima tongdir teburtemi nü agi iba süngdong nungji tsüngshishitsü. Tetsürtemia alem agi tsüngshishitsü. Shibaisa adianu, medemer aser kiyonger ajak den ochishia, kümdanga alir aser pei taküm azüoka liteter parnoki süngdongji tsüngshir aser tepeladaki aor. Shirnoki tiyazü jembia, nüktapangta azüaponga alir, parnokibo süngdongji metsüngshir aser teti tejashidaki aor ta jembi.
Aji asünung asülen oagi Meyutsüngbar kima süngdong nungji tsüngshir teti tepeladaki aotsü asoshi asenok akümli nung alidang ajaki ochishia alitsüla ta tsüraburtemi jembia aru.