Solomon taküm nungi tangazüktsü lesson kar

– L. Kika Pongener, Aoyimküm, Dimapur.

Dawid chubai Israel madak küm – 40 tashi yimsüsür Tsüngremi pa melen chubatsü par jabaso Solomon shimtet nung,Dawid-i pa chuba menden  par jabaso Solomon nem melenoktsü. Aji oda Solomon ano nübo majung asangur chanu ka tang asüdangyongi Israel madak chuba aküm. Asenoki kodang Solomon tetenzük taküm aser jenjangji shisadangdir, pai tebu ket nungi chuba menden agizükli tekulemdaki oa tarungba tenla agüja par nübor molulisem ama zünger mezüngma madak yimsü asütsü asoshi Tsüngrem dang shisatsü meshi. Ajisüaka, Tsüngremi pai memeshiaka pa nem senti rongsen jenti den konang nüngsang, aküm tetushi pa jakdang aliba chubatem shinga nema magütsüba, aser pa sülena  shinga nema magutsütsüba pa nem agutsütsü nangzük.(2 Puti-1:7-13).
Yamaji Solomon chuba mendeni atuba aser tetenzük taküm tia jenjangji reprangdangra kanga ajemalua,tila kümer Tsüngrem tsüngken tsübua pa taküm tenzük. Aser Solomoni tebu Dawidi Tsüngrem tang atemzükba ama  Yirusalem nung Moria tenem nung kong Dawidi Tsüngrem ajuru iba tesem nung Yirusalem tenlaki yanglutsü shimtet, aser ajioda pai iba tenlaki-ji  yanglua tenzük.(2 Puti-3:1-3).Yamaji Solomoni pa tashi ajunga agi meranga inyaka Yirusalem Tenlaki-ji renemer meshitet, aser iba ki nungji Tsüngrem arua alitsü ta Tsüngremi pa dang nangzük aser meshitetsü (1 chuba- 9:3).
Iba sulen Tsüngremi Solomon chuba nem ali rongsen tesungmangtsü ka moatsü,küm ka nung pa dangi aruba  Hon seret semer-mer ozükba noklang trokser- roker- trok  tashi liasü.Aser Arabia chuba ajungai pa nem Hon aser Taribi jenti bentsür aru.  Aser linük nung Governortem ajungai pa nem Hon aser Taribi senpet jenti bentsür aru
(2 Puti-9:13-14). Yamaji Solomon takaba rongsentemji züngdangra tebang agi jimbitsü mali Tsüngremi moatsü. Aser alima talang nungi Sheva chubatsüri Solomon shisa akaba indang angashia pa dangi arua pa shisatsü – temetetba  ngur süngmang.
Ajisüaka lia lia kodang Solomon tain aküm pai  tebu Dawid ama masü Kibuba Tsüngrem toktsür Süngyanglu dangi meyip. Solomoni Tsüngremi pa kanga ajungketba amaadok aser angaka oa Süngyanglu dang apudak ,aser azüapong-japujari mapa inyaka Tsüngrem sentok.
1 Chuba-11:1-11. Nungji züngra – Tang Solomon chubai bendangtsür aika oda Farao jala dena,Moab, Amon, Edom,Sidon, Het itumtsür meim aser kinüngtsü asütsü asoshi agi, kechiyung kodang Solomon tain aküm pa kinüngtsü bendangtsürtemi pa mulongjang parnok tsüngrem tsütsüi anir ao.Aser ajioda Solomoni Sidon tsüngrem, Astharoet tsüngrem, aser Ammon tsüngrem aser tesempatsü Milkom tsüngremtem dangi meyip. Aser Solomoni Kibuba Tsüngrem nükdang kechi majung ibaji benshi.Ajiser Solomoni Moab nunger tesempatsü tsüngrem Khemosh asoshi aser Ammon nunger tesempatsü Molek asoshi Yirusalem anasa aliba tenem nung tekulemdak ki talang ka yanglu. Aser idakji pa kinüngtsü bendangtsürtemi liangmesen runga  sungyanglu nem tenla agutsü. Anungji iba atema Kibuba Tsüngrem kanga jashi, aser Kibuba Tsüngremi Solomon tang ashi, nai ku nükdang kechi majung aji benshi nungji ni ne yimli raksatsütsü aser ne kilir nem agutsütsü.Yamaji Tsüngremi Solomon-er jabaso Rehoboam mapang nung pa yimli ana küma raksar tesadang ka tangar nem agütsü aser tesadang ka tebu Dawid mechi Rehoboam nem toktsü, ajioda Tsüngremi Solomon chuba nungi  chuba yimli agienadok. Yamaji Solomon mezüng taküm tang nungi tesülen tia tamajungba aküm. Mapang ka nung Solomoni Tsüngrem-er Temeshi Tenlaki yanglu aser ano mapang ka nung pai Yirusalem nungsa Süngyanglu kulemba tenlaki talang ka yanglu.
Temeim Aotsür-Aoer tajungtem,Tsüngremi asen Ao kin Solomon chuba shimtetba ama Naga nunger lenitsü shimtet, ajisuaka Ao kini Tsüngremi alakteta moatsüba temoatsü nungi angaka oa japujari, azüapong, nüktapangta, konang-nüngsang aser alima rongsen  dangi meyip aser item jagi tenük pokdaktsür Tsüngrem jashitsüsa inyak, aser ibayongji tanü asenok tia ya tashi aküm südi  ta shisadanger. Mapang ka nung Solomon ama asen Aoer Naga nunger tang YIsu yimsü osang tajung sayur kin liasü, aser Naga nunger madak yimsüsür lenir kin ka  liasü, saka lia lia tesülen ano Solomon ama temenen tapu ajak benshia inyaka sayur kin ka aküm. Mezüng tamang yimsü sayur kin to meyiper temenen tesempatsü tapu ajak inyaka sayur kin ka aküm.
Temeim  Aotsür-Aoer tajungtem, asenoki kechiba Tsüngremi asen Naga nunger ya oda sendoker ta mebilemli, kechiba asen ket nungi chuba yimli agienadoker tangar kin nem agütsü ta menemnemli, saka asenoki asenok lia aruba lenmangtem khen meyipa reprangshidi, aser Kibuba Tsüngrem dangi meyipdi. Ajioda süra ashiko Tsüngremi asenok dang tai atoktsü,aser tanaben asen nem yimli to meyipa agutsütsü südi. Tsüngremi iba O azünger ajak moajangma.