Takoksa anguba küm

Tang ama küm tema aruba mapang ya asenok ajak asoshi küm piyong asenoki inyaka aruba mapatem bilemdanga sükdangba mapang tajung ka asütsü. Aji oda, asenoki arogo aser lokti tentet balala indang rongsen audit agia reprangtepba ama asen taküm aser kibong nunga ajangshia aruba mapatem indang sükdanga bilemdangtsü nüngdaker. Ashiko, asenok kibong kar nungbo asüama aser timtem takoksa tulu ajurur asütsüa akok aser ano kibong karbo takok aser temoatsütem manung dang küm tema arur asütsüa akok. Iba amaji mangyim jashi aser takoksa mapatem ajuruba asüyonga mesüra takok aser temoatsü ajuruba mapatem asüyonga, item nungji kanga jashitsüa mali aser ano kanga pelatsüa mali, kechiyong item ajakji alima yimya dak keta lir. Aji oda, kechi tia ajurudir ajuruaka asenoki bilemba aser inyakba mapatemji asen mulungi shitaka ta agizüktettsüsa inyakra, asenok asoshi tashi angudak aser teimlaji aji asütsü. Ano, asen dang masü saka Nagaland nung alir nübortem asoshia 2018 küm ya komaka süir asütsü ta bilemdangdang, Naga nunger nübortem dang masü saka lenirtem asoshia 2018 küm ya jangratemtsü küm kabo masü asü ta sükdangtetter. Iba küm yabo küm tesadangka election agiba nung Nagaland nung alir tashi ajak endokogo. Mezüng assembly aser tanabuba nung Lok sabha election ta agiba sentong nung Naga nungertem kanga akoksaogo. Election maparen nung takoksa angubaji election nung toktepertem rongnung tamakok angubaji masü saka nübortem Tsüngrem tsüngdang metetsümonga aibelenbaji asütsü. Election magi nungbo ochimashi aser tashiyim mapatem meinyaki ayongayonga pelatepa küm atemtsülaba agi election agiba ajanga asenok aika sen yong asen temeten aser jaklayimya ajak yokadoker Tsüngrem aser nisung tsüngdang nümamedangtettsüsa lir. Shin o nung ashiba ama, kodang ali rongsen ka samadir kecha mesamaba den kasa; kodang temang mejungi shirangdir, langkabo samar ; saka kodang asen jakla samadir, ajibo asen akaba ajak samar. Tanü asenok akoksaba ya rongsen nung aser temang mejungi akümba nung masü saka jakla mejungi akümba ajanga asen taküm, asen lokti, asen yimten aser asen lima takoksaleni aoba tia indang lir. Rongsen aser asen temang nung asenok takoksa angu agibo asenok dak tangari temulung lemteta alitsü, anungji khen nung takoksa kecha mangu amai shia arutettsü. Ajisüaka, jakla meshitak sayuba agi takoksa anguba yabo tanaben shia arutsü tasak kechiyong shingaia asen dak temulung melemtettsü. Iba tia nung nübortemi yimsüsürtem dak temulung malemer aser yimsüsürtemi nübortem dak temulung malemer aser ano Delhi-ibo Naga nunger shinga daka temulung malemer ta asenoksasa asenok kanga akoksadagi. Ano, 2018 küm asenok akoksatsüsa ajurubaji alima lendong anentsü aser tzümetsüng agi tesem balala nung nisungtem kanga timtemogo. Atangji, iba ama lendong mapang government-ia akok tashi tayimtsü dena amshia nübortem asoshi chiyongtsü aser nüngdak oset belena bener oa yaritepogo. Iba ama lendong atalokbatem jagi government nung alirtem dang masü saka nübortema saksalemdaktsüogo ta amanger. Iba ama nübortem takoksa angutsüsa tensa tia balala ajurua arur külen, anosa takoksa angutsüsa tia ka nübortemi ajurubaji tashiyim amshia saru saruba mapatem lir. Iba timtem yagibo Dimapur nungbo kenü anogo piyong nübortem longkak aita mokdangba sentong ayongzüka agiogo. Joko, saru sarur onsara nungji, kechiyong government aika anungji department-a aika, jangotsü aser osettsüset ka sen noklang ka jenjang to sen noklang asem meshir ta maparen ajak nung nübortem ola madoki kanga akoksadagi. Iba ama mapang nung ochi yimten takang ka nüngdaker. Iba ochi yimtenji Nagaland nunga mangur aser Delhi nung oagi küm metsü dak tali Naga yimten ken o jembiaka menguteti Nagaland nung Naga nunger kanga akoksadagi. Joko, asenoka item takoksa nem mekokdaktsüi jakla yimya tajungba küma tashi itshir 2019 küm tasen nungbo, asenoka pei pei yari, Nagaland tajungba küma yanglu tenzükdi.