Taoba putu nungi alima melenshiba kar-2

–  S. T. Yapang Lkr. Kohima.

Taoba putu nung aseni ajanga aruba aser tantsür tamburtemi par mapang atalokba otsü ashibatem, tawa tanü aseni anguba den medemdanga asadangba kar yamai:
1. Otsüla oboula nunger aya sünemtsü* asoshi sürashi*, tsüngremshi* aser sünglulemba balalasa achi, tanübo item melena chi chiyungnütsüba mozü tajung bushiteper, kechiyong mapa maka, chiyungtsü mechimar asünungji mayar, teboki ayabaji komalar memetet. Tanübo chiyungtsü mechinüba ya tebilemtsü rongnung züngsemogo.
2. Tebok tasak pur (chi tulu chiyunger) ajaki sempa, tanü shir tanur chiyungtsü kanga achir item tanurji atishia “Oji… pa/labo chi yamaji chiyunger, saka nabo mechiyunger” ta atishiteper.
3. Alemli mesangpen apungba mapangbo shimaka mejanga aliba agi sangwa memeteter ta jembi, ano arüra yimmaki iba mapang yasa aru ta ashir, saka tanü asen ket nung koba mapang saaknür iba mapangji yanglua yur mejangtsü aka nungji ‘mesaaktet’ mesüra ‘sangwaba memetet’ ta ashirji tanü lima nung akaba osettsüset pa/lai kecha amshi mashi ta ashir, tilatiba agi pa/lai opung amshi mashi.
4. Tzüyok nungi adoker tananepbo yimer ajak yakta chiyunger alui tasener ta jembia aru, kechiyong tzüyoki aoba aonung adoka ango sorua ayutsü, anepdang nübener tetsü aon asotsü tebilemtsü mali. Aseni dena meteta tang aon asotsü maka nung asüng asoshi sorua ayutsüsaji yimer timba ket nung makai liasü. Tanübo jang süngden sünga tokdena yur, shi ango ita piyong chir mechima nangdena yua kar, saka item jaki tenük asünger apara.
5. Taoba putu tashi meranga züsenteter sü jia aru, iba melena putu tasenba nungbo sorkar mapa tajung anguba mesüra pei maparen nung takok ngua aoba agi tsürabur nema dangteta arogo dangi tepela tenla abenba aser yimtsüyimer Christmas nung pelatepa chiyungdaktsüba den sensaker akok tashi yaria aru, saka tanüasüngbo lanur aika mapa tajung ngunüdang Tsüngrem dang lumia kangzüktsü, kodang mapaji moatsüdir, pa/la sarasademba apibo mezüng itasen angubaji tenla bennütsüka sürnung iba jaki medemertem yi benjong ka ayongzüktsüla, kechiyong pur medemsor ajaki kodang itasen angutsü aser yi benjong agütsütsü ta nema medangtettsüsa kangshia benjong jazükdaktsütsü, tanabuba ita nungi sentepi maotsü, yi jema tas asaya senzütsü, anungji tanüasüngbo tsürabur aika asoshi chirnur sorkar mapa tajung angubaji tebilemtsü ka dang kümogo.
6. Mapa inyakdang nok techira amshia mapa jeta inyakertem dang “Jinaba nok chira ama” ta tenüng sanga jembia aru, saka ibaji tanü tensa nung kangabo mapeter. Nok chira amshitsüji kangasa nüngdak, saka nok techira amshir ta asübaji joko tangar memenep alui oa aliba tsütsülen angateta asenoki agir, iba melena tanü tensa nung “Jinaba nok ama tekolok chira” ta jembitsü mapang agi melenogo.
7. Alemli takar ishiba sensakser timba ta sür jungang tejung takar o anga ali, saka tanü ajak takar, pei bok sünga liteter tesa, anungji pei mulung, sayulongkong teshi asür, pei ajak metet ta asüba nung alimaji aor, idangji shisa makarbo tangar dak tai tongloktsüa pei yimkong nung pei tsüng ajemdaktsüa jenjang maka küma aor. Ano shisa maka takartem shiri alemli jilu dang benshinür, parnoki mengujemba lendong den maksü dang ajangzüker.
8. Taoba Putu tashi mapa meranga inyakbaji mapa nung mezüngok, anungji alima sensaker den yim nübudok aser amungtsümung agi sünga liaka yaseta asüba otsü maka mesüra meshimetsüba yimsü metentet liasü, tanü alima takar süaka nisungtemi meshimetsütsü yimsü tentet, aser shibai timba meshizükdir aji khonang ta aküm nungji nübujung yimdong aser kibok mesemi meshimetsür, ibaji temoatsü ta züngshir.
9. Limapur, sünglung külemba mapang anemponga kiyimki süa yur kibong aküm, tanü Temeshiba Tsüngrem külemba tensa masüngteti kibakiyimer.
10. Benjongbentsü nung anüngdang tobur junga angutsü asoshi inyaktep, saka tanü aonung tobur jungdaktsütsü asoshi inyakteper, yamaji tesangwa nungi ammangi melen nungji tajung akümtsü tasakba tamajung akümtsü lenmang tesademba, saka tammang tesemi tesangwa aniok nungji nisung mulung adenerbo ammang sangwa maka taküm lenmang pia/yanglua yimjiyimjunger.
………………………………………
i) anentsüba/ süngzüktsüba
ii) Shi tapu ka ali telung nung alir, mi nung tsüker achir, mejaker temotzüji meyoker aser tejok tera amai anüngbaji indoker.
iii) Shi tapu ka/ iba shi ya sensaker chiyungtsü süa aru.