Tataloktsü aliba Tsüngremi sayuba mangdang

 ~ Among Aier

Tamasa Tsüngrem nem tenüngsang tetushi tulu agütsür. Iba ya taoba mapanga khenbo kuli süa lioko, saka tataloktsü aliba mapangji tonga arur asünung ano lepshia dang kuli asür. 2012 küm, December 23 anepdang 6 am shi nung alima nung tataloktsü aser asenok renema alitsü indang Tsüngremi Pongmang nung sayua liasü. Iba pongmang aser teratet tatsü agi sarasadema ano kuli asür.
* Pongmang nung ni nisung telok ka den liasü, aser iba mapang nung ajungbena dang alima ajak ‘Solar eclipse’ adokba mapang ammangba ama mangmanga kümadok. Ni idangji kechi ataloker ta bilema anünglen repranga yok nung, alimang (Planet) tammang tulu kati anüji tongtanger liasü. Aji ngua ni kü den külemi aliba nisungtem dang- “asenoki 21st December, 2012 mapang nung alimang (Planet) ka arutsüa ta jembiba tu ataloker ta shia liasü.”
Iba sülen ano ajungbena dang alima rangben ayaterem ama mangmanga kümadok, anungji ni ano anünglen reprangketa yok nung mepet tammang agi anüng sübanga liasu aser ita tesangwa(full Moon) ka atoka angu. Ano repranga lia anüng tum nung ita petinu penzürtemi amshiba tayimtsü (Rocket) temesüng ka yima tua angu. Aser alima rangben ayaterem ama akümba sülen ni kü den külemi aliba nisungtem dang   – “asenok 21st December, 2012 mapang nungsa anogo asem nü (3 days) anü madoktsü, ayaterem ama ammang dang alitsü ta asüba tu atalokera anungji tesangwa asoshi Candle aliadoktsüla ta shia liasü.” Iba sülen ni sakadok.
* Pongmang teratet yamai alitsü:-
1)  Mezüngbuba nung alimang (Planet) tammang kati anü tongtanga sayuba tetezüji:- Tsüngrem memeteti aliba takar tulurtem, temenen agi nembangtsü sayur.
(2)  Anogo asem nü (3 days) anü madoktsü, ayaterem ama ammang alitsü ta asüba tetezüji:- Tsüngremer mapang ka mabensa tashi alima rangben nung ammang tia ka alitsü indang sayur – (Lendong timtem tekangshi balala agi sünga aliba mapang ka). Iba ammang tia tamaitsütembo tanem tanemi ataloktaki aser shitakba ammang tiaji joko kobi meli-i ataloktsü.
(3) Ita tesangwa (full Moon) ka adoka sayuba tetezüji:- Alima ammang tia nung alidangji shitakba tanelai amshiba temeshipurtemi alima sangwatsüba indang sayur.
(4) Ita petinu penzürtemi amshiba tayimtsü (Rocket) temesüng ka anüng tum nung yima tua sayuba tetezüji:- Tum tanelai amshibapurtem lir aser parnok tema tereprangtsü temeshi nisung ama arutsü indang. Tsüngremi asenok dang item tum tanelai amshibapurtem den memeyokteptsü aser item nungi kanga kümdanga alitsü indang sayur.
(5) Tesangwa atema Candle aliadoktsüla ta asüba tetezüji:-    Tsüngremi asenok dang renemadokang ta asüba lir.
* Note:- ( 21st December, 2012 ta asüba ya tatembang anogo ka ta ali meimchirtemi asangsang nung bulua jembiba anogo ka lir.)
Asenok ajak tanela nung tali saksalema lidi. Tazünger ajak Tsüngremi moajangma.