Telemtetba yakta agia mangur

Küm 15 jakdang Nagaland government nung alirtemi Naga yimten tebilemtsü latettsü asoshi NSCN-IM o India government na jembiba maparen ya shitak odagi, anungji yakta telemtetba ka arutsü imlar ta nübortem dang shia arua, saka tang tashi kccha tajung ka mataloker. Ken o bo shitak jembia aor saka tatem ka matonger ta süra ken o jembiba nungji timtem tuluka lir ta angatetter. Iba kasaji Naga yimten tebilemtsü tatem küma latettsü asoshi India government o NSCN-IM na tsüngda küm pezü jakdang tangatettep ken o ka latetba sülen India ato kilonser Narendra Modi-ibo bendang lima nung dena Naga yimten tebilemtsü koktetogo ta yimjak nung jembia senzü saka Naga yimten tebilemtsü agi tang tashi Naga nungertem shisabolur. Tangbo joko Naga nunger tsütsübo NSCN-IM dang masü saka tanga Naga nunger yimten nüchiso bushir teloktema dena India government den yimten onük ken o jembi tenzükogo saka kecha telemtetba ka magiteti arur. Yaküm küm Nagaland nung general election agiba mapanga, Naga yimten tebilemtsü latettsü asoshi election agitsüla ta BJP telokibo shia election agi saka taoba küm ka tsüngda kecha balaka tajungba jembia aoba mangashir. Item ajakji yutsür, 2019 küm Lok Sabha election magidangsa Naga yimten ken o ya tatembang küma latettsütsü südi ta Naga nungertemi imla saka kecha matalok ser election agitsüba anogo sangdongogo, anungji election magidang Naga yimten ken o latettsübajibo tamakoktsü kümogo. Joko taoba küm 5 tsüngda center government-i Naga yimten ken o ya melatettet nungji, tang agitsü aliba election sülen center nung government tasen kümer   külenang ano Naga yimten ken o ya tasen küma jembishitsüsa akümtsü. Iba amai ken o bo shitak jembia aoer amai saka telatetba kati marur aser telemtetba kati arutsü asoshi tangatettep ken o bo ajaki mulunga renema ayu saka telemtetbabo marur ta asüba agi India nunger lenirtem dang masü saka Naga nunger yimten lenirtem dena nübortem tsüngdang tiyazü jembir akümer. Atangji, Naga nunger yimten lenirtem den jembitsü asoshi India government tsütsü nungi R.N.Ravi shimer yok. Aji oda, paia Naga nunger telok ajak den ajurutepa meranga inyaker amai reprangtetter. Ajisüaka, pai meranga inyaka sayubaji tema tazütsü ka dang asütsü akok, kechiyong Ravi yagi tamalenbo Naga nunger yimten nüchi bushir teloktem, talisa NSCN-IM inyakyim  kanga aija jembia aruba nisung ka lir. Iba jagiang India government-i Naga nunger den jembitsü asoshi Ravi-jiang shim südi, kechiyong pai Naga nunger yimten nüchi bushiba otsü aser bushirtem inyakyim aser jaklaliro kanga junga meteta liasü. Aji oda, Naga nunger yimten nüchiso bushiba aija jembirang ka shimba tetezüji, Naga nunger temeten aser taginüba agütsütsüba masü saka Indiai bilemba aser angatetba nung Naga yimten tebilemtsütem ya kokteta telemtetba agitsüba nükjidong nung Ravi shim südi ta bilemer. Atangji, India den Naga yimten ken o ya India nüchiso nguli nungi jembia aru, anungji Indiai Naga yimten temeten aser tebilemtsü mangatetba mali, anungji tang tashi nung NSCN -IM den dang masü saka ano Naga nunger tanga teloktem dena yimten ken o jembiaka tatembang küma telatetba ka magitetbaji India-i Naga nunger nem yimten temeten agütsütsü kangasa memulunger südi ta angatetter. Asenok Naga nunger tsütsüa, joko, Naga yimten nüchisoa bener marutetter aser tang tashi nung tangari lateta akaba kenotema aitsür ta mekazüi, tekaratiba nung Naga nungertemi yimjak nung dang India government dang nungi onoki ya aginür ta ayimoktsütsüla. Joko, tejembirtemia Naga yimten tebilemtsü onük ya mima masü saka ochishia aser odia dang jembitsüla, kechiyong yimten ken o latettsüba ya NSCN mesüra NNC teloktem agitsü jembir masü saka nübortem agitsü jembir, anungji kechi jembir, kechi takoktsü aser kechi tamakoktsü itemji kari danga nübortem dang temulung lapoka shitet nungbo, iba jagi lendong tulu adoker telemsa tali adoktsü melen Naga nunger telongjemang tali akangshitsü. Joko, tang tashi nung India government den lateta akabatema maitsüli  saka  tekaratiba nung Naga yimten tebilemtsü ken o tembangtsüang asenok ajaki o aser mapa agi yaritepdi.