Tema nung alir saru !

Nagaland nung kibong aika mapa ngua inyakdak aser rongsen angudak industry-ji saru saruba industry ya asütsü. Iba saru ya tangalen nungi Nagaland nung alirtem asoshi bener arutsüba chiyongtsü alo beas, metsü mersü, anshi entsü, nashi ak, patio kozü, cement. lisem, marble, tiles, süoshi, chipo anpu, kaket aser ki oset ajak nung meshir. Atangji, saruji itemji dangbo masü saka ano Nagaland nung government service, contract aser suppy mapatem ajak nung saru magütsüiang mapa ngua meinyaktetter. Nagaland state among (gate) nung ‘Welcome to Nagaland’ tabo zülua lir, saka item signboard tsüngdangji saru sarur züngermezünga naitepa angutsü. Itemji telongpur asü temapurtemar meshitetter. Khen khen khu abenba gari among süngküm ajanga aitdaktsüba mapang, iba tesemji ajanga süidang gari anishir aser teyarir (handyman)-tem kar jet ta jokzüka alutsü aser karbo gari nungi malu ser gari kijiba nungi dang  among süngküm nung alirtem nem sen agüja aoba angutsü. Item saru sarurtemji tangar masü asenok kinunger aser adianutem lir. Parnok ajakji asenok ama arogo nunger, tamanger tajung, karbo arogo nung tenzüker tajung aser kar government mapa nung ita sen tajung chia tenzükertem lir. Iba amaji, state among süngküm nungi tenzüka tematiba office tashi nung saru meshir asünungji, Naga nunger asoshi saru saruba aser saru meshiba ya ozüngi melaba mapa tajung ka inyaker amaidang kümogo. Item saru sarurtembo takar chir ayatzüra memetet ama, nübortem aika shiranger saka mozü süngjang kata malitetter, makamaitba agi tanurtem school-i meyoktetter, sensakba agi lanurtem aika kibonga mekümtet taküm raksar ta aliba timtem tia nung jangratema lia angur. Item sarutem jagi kechisarina nung sen jenjang tuadokba agi kibong aika pei inyakba agi tebok masünger aser kiojena meyanglutet timatemer. Iba ama timtemji aremer maremzüktet tang Dimapur nung Naga Council-i anir Naga nunger kin shia nungi mitkar asütsü nübo shimteta yakanü nungi Nagaland amongsüngküm mittsü tenzükogo. Item mitkartem jagi anükba agi saru sarur mali aküm nungji, khu abenba gari anishirtem akhidang agütsüba kasa saru agütsüdak mali kanga süngmangseta saru senpak kata magütsü ser Nagaland among süngküm ajanga aitba otsü jembir. Ibaji taaktsüka. Tanü Nagaland tiaji aji lir. Item sarurtemji tema nung alir, state government nung inyakertemi sarur. Nagaland nung saru saruba indang jembidang, jet ta telongpurtemiang sarur amai bilemer, ajisüaka tang Naga Council mitkartemi amongsüngküm mitba mapang putetba saru sarurtemjibo telongpur masü saka tema nung alir, government ita sen achirtemang liasü. Nagaland nung tamalen nungi amongsüngküm nung mita atatsü pur department-tem nung inyakertem Nagaland gate nung duty atatsü raktepba otsü aksetsa angaogo. Iba jagi Nagaland topur ajung raksar aser nübortem aika peii inyakba agia meperitsüsa timtemdaktsür. Atangji, linük tenzükertem teloktemia agütsür magütsübutsüsa saru sarur saka parnok dang nungi teimba aser talilaba sarujibo tema nung alir mitkar, ketdangser aser yimsüsürtemi meshir. Aji oda, saru sarutsü tokteper ama telong aser tema nung alirtem ajaki saru saruba industry lapokba ajanga, industry-bo industry, saka Nagaland nung yanglutetba tangalen bener oa ayoktsüsa kecha maka, tanga len nungi bener aruba nung saru meshitsü ataba industry-temang aika kümogo. Item saru saruba industry nungi aruba rongsen agi yangluba kiojen nung shinga jangratema malitsü aser item rongsen agi mesüba chirnurtema jangratema malitsü. Asenokbo item saru saruba industry-tem yabo shibangadokdi aser timtema asüyonga asenoki inyakba aser ayangba nungi kechi angur, item rongsen teraka jagi asen chirnurtem ajungshia anepaludi. Iba jagi dang asen chirnurtemi shitakba tagitsü rongsen poktetdak industry-tem lapoktsüsa temetetba shisatsü angutsü. Nagaland meimra, saru saruba sobaliba yabo asen yimten aser loktiliba nung maksü mapa ka ta angateta anenadokdi.