Tsüngrem aser Tamangertem

 ~  K.Imliyanger Jamir, Eralibill Dimapur

“Kechiaser nisung chir samaba bushitsü aser kümzüktsü aru”. (LK 19:10)
Tsüngremi asenok taküm yanglu. (Temang aser tanela taküm). Adam aser Eve-i Tsüngremi ashibamanga nung tasüba aru. “Tanela aser temang”. Kechiaser koba anogo nung nai aji chidir na asütsü. (Lip 2:17) Ibai tanela taküm asüba…..na ali lir, aser na tanaben ali küma aotsü. (Lip 3:19) Ibai shi temang asüba.   Tashi mangaba agi tanelaji iba mapang nungi asü, saka temang jibo iba mapang nungji mesüdaktsü, saka asü. Tashi mangaba agi tanelaji Tsüngrem nungi piladok. Yamaji asen tanela Tsüngrem nungi pilaa lir. Asenok tanela tasü lir. “Shinga temeshi mali, hau ka danga mali”. (Rom 3:10) Kechiaser ajaki temenen mena nung Tsüngrem sentsüwangshi matonger. (Rom 3:23) Temenen ajanga tasüba aru. Temenen taaji ulura – “Tasüba”. Süra sürji koleni aotsü? “Tamajungertemji leperi shilangtsü”. (T.Ken 9:17) Ibai temang asüba indang ashir. Saka asenok tanela tasü lir. Nisung taküm tanela Tsüngrem nungi pilaa lira pa mesüra la molumi aotsü. Kechiyong tanelaji samaa lir. Samaba tanelaji kümzüktsü asen kibuba Yisu khrista aru. Ibaji osang tajung, osang tajungji tasüba, leper nung aremba, shia aruba aser kotaki aoba. Küm 33 shi nung asen kibuba Yisu khrista kangki nung angenloka südaktsü.
Tsüngremi na aser ni meimer. Nai na meimba dang nungi pai-ang na tali meimer, aser pai-ang na tama meim. Anungji Tsüngremi na pa den teti tatem maka lidaktsüner, kong lidaktsüner? “Kotak nung” pain a aser ni odang meim nung; pai sendong ka atongtet. Iba sendongji asen menen alangzükba. Iba sendongji ne menen asoshi taa agütsüba, iba taa ajanga na aser ni kümzüker. Iba taa ajang na aser ni kotak yimli-i aitsü temsüa akümer. Iba sendongji ya: “kechiyong Tsüngremi alima odang meim nung pai pei ajaso chir agütsü, anungji shirisa pa dak amangdir mesamatsü, saka teti taküm akatsü”. (Yhn 3:16) shibai techir dak amanger, pa teti taküm kar, saka shibai techir dak mamanger pai taküm mangutsü, saka Tsüngrem terasaba pa madak lir. (Yhn 3:36) Techir dak mamangra tanelaji asütsü.
Tsüngremi pa pei sasa nisung kümer alimai alu, pa tenüng “Yisu khrista” tasüngtet aieri Bethlehem nung aso, saka pa dak temenen kecha mali asü. “Ni iba nisung dak tai kecha mangur”. (Lk 23:4) “Temenen taaji tasüba, saka Tsüngrem angadi sempetji teti tatem maka taküm”. (Rom 6:23) Tsüngremi pa chir angadi dang agütsü saka asenok ano menen pur alidang asenok asoshi Tsüngrem temeim Kodak ali aji sayur. (Rom 5:8) Tetezü asenok menenpur alidang khrista asenok asoshi asü. Nisung chir samaa aliba tanela kümzüktsü aru. Yohani yamai zülu, “Alima temenen bener aoba Tsüngrem sanchanu ajiang. (Yhn 1:29)
Yisui sayatenya mapa tulu aika inyak, pa Tsüngrem chir liasü, pa tebu dang nungi piladang pai ashi, kü Tsüngrem, kechiba nai ni toktsür. (Mt 27:46).
Tsüngremi Adam aser Eve yanglu aser tena Eden tsüki nung toktsü. Tsüngremi koba süngjang techi ta ozüng agütsü, tenadi tashi mangai iba süngjangji achi nung parnok asü. Ibai “temenen taa tasüba”. Iba mapang nungji tena alima temangji idakji masü, saka parnok tanelaji süadok; koba Tsüngrem nungi pila; anungji parnoki Eden tsüki süngdongzüng nung atsüka ali. Yamaji asen tanelaji Tsüngrem nungi piladok. Tanela nung asenok tasü. Iba tanelaji kümzüktsü asoshi Yisu alimai aru, aser pa taküm bendanga agütsü. Shiba dak temenen maliasü, aser shibai temenenji khenyongi memetet, pa asenok asoshi kangki nung angenloka südaktsü. Ne sentsü tulu tangar kati odaktsüba amani, pai ne sentsü otsüogo. Yisui ne temenen jenjang talang agi alizüka tokogo. “Kibuba Yisu khrista dak amangra na aser ner kibong kümzüktsü”. (T.Mapa 16:31)
Na tasütsü lia; ne tembar kati na melena pa taküm bendanga agütsüba temeim ya koda tulu. Na teti tatem maka taküm bendanga agütsüogo. Anungji tamangertem teinyaktsü ajak agi; pa chir dak amangtsüla. Pa chirji Tsüngremi shia arudaktsüba kibuba ta amangtsüla. Shiba asen menen atema dang asü masü, pa shibai asen mulungjang nung kibuba ama aita linüa talidak bushir.
“Tsüngrem ozüng aseni raksaba agi pa dak zübu aket, aseni tai menaba asoshi pa temang meeendaktsü, aser asen tesünep asoshi pa dak temerenshi atong aser pa dak azükba agi asenok aneba lir”. (Is 53:5)
Asen kibuba Yisu khrista dak kecha tai maliasü, saka Yihuda nungertemi pa südaktsü tiyazü kuli bushi. Pilati Yisu kümzüktsü tasa aika bushiaka lenmangji mangu. Oda lenmang ka dang liasü, ibaji benjung nung nisung ka chioktsüla, saka Yihuda nungeri ayimtena ashi, pa “kangki nung angenloktsüla”. Pilati kuli aika agi tenokdangba agütü, saka parnoki taliang ayimten. “Kangki nung angenlokang”. Yisui tasütsüsa kecha tai meinyak ta sayua teka metsükdok. Yisu tesayubaji yimli rongrongdaktsüba ka masü, anungji sorkari satoksadoka küm asem shi toktsü. Küm asen shi Yisui Pharisi tem nem temetongshitsü agütsü, iba jagi parnoki pa anema noktak. Pharisitemi Herodian aser sadukitem aniok aser parnok ajaki Yisu anema noktak.
Kodang Yisu tepsettsü chuba kima nungi atsür ao, calvary leni Yirusalem nugner mongjen nonga ao. Golgota tenem nung tejashi ola tulu ayimtenba telok ajaki angashi. Iba anogo nung anguba temaitsüji onsara tetsübutsüka liasü. “Anüngdangji tamang liasü”. Tenlaki kilem küpok nungi yimti ajunga mepet tamang agi longpang. Anüng tusker ama alima yimyatem yanglusang tim atem. Alima ajunga anüngba ola liasü. Iba mapang nugn menoknok tesashi Egypt lima len nungi anok. Item temaitsütem jagi nüburtem tali tsübudaktsü. Yisu kangki nung angenloka südaktsür nübur ajak tebilemtsü agi sünga aküm nung parnoki tsübu. Tsüngrem nungi atakatem ka arutsü tsübutep. Ano temaitsü tasen ka angutsü tsübua calvary tenem lenjisa repranga telok telok senshi.
Arimathia nunger Yosefi Yisu mang Pilat dang meshi, Pilati pa dang mela aser mang anemdang yaritsü asoshi Yihuda sepai kar ozüng agüja pilati yok. Yosefi pa leper nung Yisu arem.
Yisu leper nung remer kelen putir rongnung ka pilat dangi ao. Yisu nütsüngi temangji auyar aotsü aer tiyazü shia aruogo ta ashitsü anungji leperji anüktsüla ta ashiba agi tanishir Maleus ajanga Yihuda sepaitemi leperji anüktsü ozüng agütsü, saka langka tai adokra Rome nunger masü, Yihuda nunger aitsütsü ta shir leperji nükdaktsü. Kodang Yisu leper tazüng kümadok, nüburtem rong nung mepetmesü adok. Leper tanükertemi yamai kuli agütsü, “Parnok alidak ajunga nungji tesangwa balaka yalok, aser lepertem nungi tasür telok jenti saker amai angu”. Iba sülenjibo leper tanükertem ajak tetsübu agi asüng nung parnok pei pei jenbo asaa langtsüngi jajaa pei kidangi oadok. “Ayaterem nung leper lung nungji topu tajung tesangwa ka temenungratsü ken tena yalokba onok tanükertemi angu”. Ano tanüker jagi ashi, iba mapang nungji kü tsüngdang nungi ali anenzüka aor ama aküm aser ni shisa ramar kechi akümtsü ta tsübu”. Onok tanüker dak langka ataloktsü tsübuba agi onok jenshia ao.
(Maneni asüng adok nung…)