Vote agütsüi aotsüla

Yimten nung nüchiso akaba lima, kong pei lima nung yimsüsürtem shimtsü asoshi senso shia nem temeten aser tashi agütsür, koba lima nung kechi jembinür jembitetter aser kechi züluner zülutetter, kong senso kati tetsübu melii government-i meshitak inyakba anema ola adoktetter, iba ama lima nung senso ka asoshi anogo tongtibangtibaji election anogo aser tashi tulutibaji yimsüsür shimtsü asoshi ‘voting right’ agütsüba ya lir. Iba limaji asen lima aser yimsüsür shimtsü purtemji asenok lir. Atangji, alima nung takok angutsü tokteper asünungji aiben election nung rarabangsen aser lendongtsüdong ataloker, ibayongji nisung aikati vote enoktsüi onüaka maor. Ano, küm 18 nungi tekalenpurtembo ajak vote enoktsütsü temeten agüja alinungji, anepdang yakta nungi nisungtem oagi polling station nung tarensena nokdaker pei vote enoktsütsü atatsübaji nisung aika asoshi timtem tulu lir, anungji yamaji matanüba agi nisung aikati vote enoktsüi maor. Atangji, Nagaland nungbo election shia vote enoktsüdak ajak nung noklang nung noklang aruagi vote enoktsüba osang angashir. Ano, kar nungbo, tesüngmangtsüka, electoral roll nung aliba dang nungi vote teimba enoktsüba otsüa lir. Item ajakji nisungtem medema oagi vote enoktsüba agi masü saka nisung kari tangar meyong proxy vote enoktsüba agi yamaji ataloker. Asenok aika ano tangatetba nung nüchi maküm aser rongsen tsütsüa makamait timtemer aika lir. Iba jagi election mapang ama arudang, pei vote ayoktsü maaker aser election agiba anogo nunga tangar tenüng nung vote enoktsütsübaji konang amato bilemer. Ano külen, tangatetba maliba nisung aikati vote enoktsüi maor, kechiyong timtem maginür aser tangari pei meyong vote enoktsüyonga mejashir, kechiyong asenoki asen vote jenjang ya junga memetet. Ajisüaka, kodang asenoki asen vote jenjang ya metetdir, shiranga asüyonga vote enoktsüibosa aotsü. Asen vote ajanga shimtetba nisungi asenok atema tatar senden nung ozüng yanglutsü aser asenok nüngdak aser tensa tia indang jembitsü. Ibaji kodang asenoki angatetdir, election aru shia candidate dang sen meshitsü melen election aru shia yimtsür yimer, medemer aser kidangkiyonger ayongdener tangatetba agi candidate shimtsü indang jembitsü. Idangjibo, candidate shiba südir süang pei melen tatar hoho nung o jembitsü aser telemtetba agidak adentsü asoshi yoker ta nübortemi angatetadoktsü. Menden 60 aliba Nagaland tatar senden yabo yutsür, India tatar hoho nung tatar 543 lir aser asenoki shimba nisungji item tatar 543 rongnung ka asütsü asoshi yoktsü. Atangji, vote enoktsüi maoba atema temerenshi mali, anungji aikati maoyonga kecha masü ta bilemer. Ajisüaka, election anogo nung vote agütsüi aoertemi shimtetba tatartem jagi tatar senden nung kechi lemtetdir, iba telemtetba jagi asenok alentsü. Tangbo asenok jembinütsü jembir aser zülunütsü zülur, saka kenü tatar senden nung tatartemi tang nungibo senso shibai kechi jembinür aser kechi zülunür, itemji tamasa government nungi temelaba agir külen dang jembitsü aser zülutsü melatsü ta latettsüa akok. Aji oda, tangbo tamangba tsütsüa pei amangnütsü amanger saka kenü tatartemi tatar senden nung tang nungibo linük nung tamangba yimsü ka dang alitsü ta lemtettsüa akok. Tangbo asen li nung asen inyaknütsü inyaker saka kenü tatartemi tang nungibo nisung shingaia pei li nung asüyonga government dang masüngdangi süng kata melensüktsü ta latettsüa akok. Ashiko, linük nung tatartemi kenübo Nagaland nung ILP mmshitsü ta-ang ka latettsü akok. Iba amaji nübortem asoshi tatartemi temzüng ozüng latettsü. Item tatartemji peisasa shimer tatar senden jagi aruba masü saka itemji asenoki shimtetba tatartem lir. Parnok dakji tangatetba alitsüla, parnok jagi tangar mulung koka o jembitettsüla aser parnok jagi pei taküm aser kibong dang nungibo nübortem temeimba meimtsüla. Iba ama tatar kaji asenoki bushitsüla aser election anogo nung tanitebelem aser nüngsen arema oa vote enoktsütsüla. Vote ya nisung ka shimtetba dangbo masü, ibai alima melenshidaktsüba tashi lir. Iba tashiji asenok dak lir. Iba tashiji amshia asenoki asenok asoshi yimsüsür tajung shimtettettsüla.