Yariteptsü mapang

Tang asen lima nung yipru mopong tesashi agi yimtsüng aika nung kiojen raksar takoksa tia nung shisabolua alidang, bendanglen alir yimtsür yimertem aser lokti tentet balalai yaritepba osang angashidang kanga pelar. Ano, teyarisa rongnunga Mokokchung Chamber of Commerce & Industries teloki Mokokchung nung kisüjensü dang nüngdakba hardwares osettem ayokba dokantem nung yipru mopong agi takoksa ajurua alirtem asoshi jenjang dalangba nung osettsüset alitsü jembitsübaji kanga shisa kaa ratetogo. Iba ama temeim mapa inyaktsü bilemtetba jagi asen nübortem dak yarinüba mulungjang adenba angur. Tanü ya nisung ajak asoshi alima ya yimtsüng ka ama kümadoker asünungji tesem ajaklen pei nisung mesüra yimtsür yimer karbosa lir.Itemji timtem mesüra nüngdak mapang yariteptsü asoshi Tsüngremi tesem balala nung alitsü moatsüba purtem lir ta asenok ajaki angatettsüla. 2001 küm Gujarat nung menoknok tulu anokba mapanga Gujarat nunger bendang lima balala nung oagi sükshia alirtemiang rongsen bendentsüba ajanga menoknok lendong nung timtem takoksa ajururtem mulungsünepa yakta nokdaktet. Iba kasaji tanü asen lima yimtsüng balala nung yipru mopong tesashi agi kibong aika talidak ki maka kümer timtema aliba mapang bendanglen alir kija kibong aser lokti tentettemi yaribaji Tsüngrem  teka alua yarir amai asütsü. Tensa mapang tajung nung mesüra anema alidangbo pei ali alitsüa akok aser yariteptsüa nüngdak madoktsüa akok, saka tang ama alima lendong atalokdang ya nisung shiai pei akok agi yariteptsübaji senso ka mapa asütsü. Lendong atalokba mapang yariteptsüba yabo yimtsür yimer, kinunger adianu ta masü mesüra asen nisung par nisung ta masü saka timtem nung alirtem yarir aser timtem nung alir yaribaji Tsüngrem mapa inyaker. Iba tangatetba nung alima tesem balala nung nisungtemi temeim mapa inyakba asenoki angashitsü. Aiben asenoki tangar lendong timtem atalokdang shishia mebilemer mesüra bilemyonga bilemer odang toktsür. Ano, asenoki aiben tangar timtem nung alidang teyari agütsüba ya tuluka aser aika agütsü nung dang teyari agütsü amai bilemer. Iba jagi tuluka mesüra aika magütsütetba agi tilakata magütsür. Ajisüaka, teyariji tila tulu ta masü saka pei temulungjang nung aria bilema pei akok agütsübajiang shitakba teyari lir. Alima nung mapa tajungtem rongnung tajungtibaji tangar nem teyari angati agütsüba lir. Teyari angati agütsübaji tayang küpdoker masü mesüra tarutsü nung langka meyipa angutsü imlaa agütsür masü. Ibaji, Laishiba nung ashi ama, tzü manung prokbaji lir. Iba tangatetba nung asenoki timtem mapang nung tangar yaritsübaji asen tata shilem ama bilema yaritsüla. Alima nung nisung shia asoshi mapa ana rongnung ka shimtettsü yuja lir, ibaji aseni tangar yaritsü mesüra tangari asen yaritsü. Aji oda, aseni tangar yaritettsüsa asen aliba tajungba asü (?) mesüra tangar nem asen yaridaktsütsüsa asen aliba tajungba ? Iba ana rongnung ka asenoki asenoksasa shimtettsü. Asenoki kanga junga angatettsüba kaji kodangsa asenoki tangar timtem tia nung aliba ngudir, ibaji asenok asoshi teyari agütsütsü mapang tajungtiba lir. Anogo shia asenok iba lima nung oli aruli jajadang, asenoki nisung kar teyarinütsüka angutsüa akok , itemji, kokra, idangjisa yariadoktsüla, kechiyong tanaben iba nisungbaji nai majurutsüa akok. Iba lima nung asenok aliba ya kodanga meyipa marutsüba aienlen kati aoerang ka mesük, anungji asenok ajanga süidang ken anguba aser ajurubaji tanaben mangutsü aser majurutsüa akok. Iba kasaji tang ama asen adianutem yipru lendong agi tonger alidangji asenoki meyarira, asenoki yarinüyonga kenlirbo asenoki meyaritettsü. Iba ama tangatetba tajung nung shirnoki timtem takoksa ajurua alirtem mulungsua yarir, Tsüngremi parnok nemji ano maneni nüngdakba purtem yaritettsüsa moatsütsü.