Yi mayokba tebilemtsü

Küm 30 jakdang Nagaland nung yi ayokba ajanga tebilemtsü kanga adoka liasü. Item tebilemtsütemji mangu nungji küm 40 jakdang asor lanurtemibo Nagaland nung yi ayokba ajanga kija kibong aser lokti nung tebilemtsü ajurubatem memetettsü. Atangji, yi ayokba ajanga yi yanglur aser tayokertem aika senotsü nung tajangzük ngur alitsü. Ibaji dang masü saka yi ayokba nungi alimelen agiba ajanga government-ia senotsü aika ngur asütsü. Ajisüaka, yi ayokba ajanga tajangzük anguba o yi ajanga takoksa bener arutsüba naji medemdangtsü mekoki asen taküm, kibong aser asen lima nung takoksa aser tesama tulu ajuruogo. Government tsütsüa bilemdangdi süra yi ayokba nungi aruba alimelen sen ajanga nübortem asoshi mozü ki yanglutsüba, shiranger anepaluba mesüra iba ama mapa tajung inyakba otsübo kecha mangshi süidaktsüogo. Nagaland nung yi ayoktsü melaba mapangbo, town kar nungbo jangotsü aser tazüngtsü kaket ayokba dokan dang nungibo yi dokan teimba liasü. Town nung lenjang nung anepdang nungi aonung tashi yi pongdang tapu balala amentepa ayuba den topur tajung noksa maloka yur yi ayokba dokantemji nisung ajak asoshi tepuatsü tuluka liasü. Iba amaji jenjang dalang agi mashi mapang nung pei jemnüba yi talubosa angu. Iba mapang yi agi taküm aser kibong aika raksaogo aser iba mapang yi jembaba purtem aika tanü tashi yi medoktsüteti yi lar kümer lir. Item tebilemtsü reprangtetba ajanga arogoi anir Nagaland nung yi meyanglutsü aser mayoktsü akangba ola metizükteti state government-i Nagaland nung yi meyanglutsü aser mayoktsü asoshi ozüng küma yangluogo. Ajisüaka, ano tanübo Nagaland nung yi mayokba tebilemtsüang tuluba küma aoba angur. Yi nokdangtsü asoshi ozüngbo yanglu aser department-a balaka shimteta iba ozüngji mapa küma inyaktsü nungloktsü, saka jenjang asakba dang ashi Nagaland nung yibo talubosa angur. Ano angazükba agi, Nagaland nung anguba yi ya yi moludak tajung nung yangluba masü saka anameta ozüngi memelaba mapa inyakertemi mashimashi yangluba yi ayoker. Nagaland nung yi ajemertem asoshi lendongji ibaji lir. Ano külen, ozüng anema item yitemji yoka kibong aika takar akümba angashir. Atangji, yi yoka takar akümba mapaji tenükshitsükabo masü, kechiyong item rongsentemji kodanga senmang küma merenloktsü. Ashiko, yi ayokertemjia yiji yoknüseta ayoker masü saka tanga lenmang manguba agi ayoker südi. Ashi, asen lima ama ka nung, shibaibo yi ayoker ta sünütsü? Item tebilemtsüji angateta arogo aser yimteni tim lenmang bushitepa yariteptsü junger. Iba ama tia ka nung, yakanü Mokokchung town nung atalokba ama, policetemi yi pua bener aoba mapang nisungtemi parnok dak dena teka aitsüsa aser policetemi lathi amshitsüsa  atalokba jagi asen lima nung yi mayokba tebilemtsü ya tuluba küma odagi ta reprangtetter. Shitakba agibo, yi ayokba tebilemtsü dak alaka yi mayokba tebilemtsübo malitsüla. Ajisüaka, ashiko asenoki yi meyanglutsü aser mayoktsü ozüng yanglutsüba nung temulung agütsüba dak alaka yi majemtsü asoshibo nübortem nem tangatetba junga magütsütet südi. Ibayongji, arogo tsübuba agi dang ashi, government nung yimsüsürtemia yi yoknüa jembir amai angatetter aser nübortem rongnunga aikati yokdaktsünüa jembiba angashir. Parnoki bilembajia shitak dang, kechiyong yi mayoktsü ozüngbo zünga ayu saka yibo ajaklen talubosa ayoker. Anungji, ozüng alema yi ayokertemang azükarur amai angur aser tajemertemang senotsü nung aser temang raksaba nung talila akoksar. Ajisüaka, nübortemi tashi mangarji yiji talubosa odang yokang aser jemdakjang ta ashitsübajia yimten ka asoshi shisataka mapa masütsü. Iba tetsüngda nungji government-ia ozüngji mapa küma inyaktsüsa tangatetba nung akangakanga nokdaktsüla aser arogo lenirtemia yi meyanglutsü aser mayoktsü ta asüba tesem nung dang masü saka yi majemtsüla ta asüba tesem nunga kanga temulung agüja inyaktsüla. Atangji, yi ya tajemtsü yanglu anungji ajembaji tai malia ta ashitsüa akok. Ajisüaka, tangatettsü kaji, Apijemtsü 31:6 nung ashir, ” samatsü renema alir nem temesepba yi jemdakjang aser taküm nung kanga shisabolua alir nem yi jemdakjang.” Naga nungertem ya samatsü renema alirtem asü ? Mesüra Naga nunger shisabolu khuret ya yi ajem nung dang anentsü asü?