Yirusalem asoshi teimla

1947 küm United Nations teyari ajanga Yihuda nunger o Palestine nunger na artsü ladanga yutsüdang Yirusalem yimti yabo alima kin ajak meyong amato  jenjang balaka nung ayutsü latettsü. Iba jagi Israel yimtibaji Yirusalem asütsüba agi Tel Aviv yimti dang shimtet aser tanü tashi Israel lima yimtibaji Yirusalem masü saka Tel Aviv lir. Ibayongji, alima kintem pei pei teshimtetpurtem alidak Embassy ajak Tel Aviv nung lapoka lir. Ajisüaka, Israel nungertemi parnok asoshi shitakba yimtibajibo Yirusalem ta bilemer aser kasaji Palestine nungertemia bilemer. Aji oda, tanü tashi Israel aser Palestine na meputeptetba timtem ya talisa Yirusalem yimti raktepba ajanga adoker. Yirusalem ya Yihuda nunger atema dang masü saka Muslim aser Khristan-tem atema akanga tongtibang tesem ka lir. Iba yimti ya Abraham-i par jabaso Isak Tsüngrem nem bendanga agütsütsü mulungtetba yimti aser Abraham-ji Yihuda aser Muslim nunger ajak külem tebou lir. Ibai David yimti aser Yisu Khrista tanaben alimai arua iba yimti nung amenoker yimsü asütsü ta Khristan-temi amangba yimtiji ibai lir. Iba tangatetba aser teimla jagi Yihuda, Muslim aser Khristan-tem ajaki Yirusalem ya pei yimti ama kibur küma bilemdaktsür, ibayongji rakteper. Aji oda, UN ajanga 1947 küm Yihuda aser Palestine na tsüngda artsü ladanga yutsüba sülen tena tsüngda 1948 küm sashia rara aser iba rara nung Israel nungertemi Palestine nunger lia aliba tesem tulubaka atsünga adok aser parnoki iba kümjisa Israel yimten nüchiso sangdong. Ano iba sülen 1967 küm tena tsüngdasa anogo trok nü raraba mapang Israel nungertemi Egypt nunger kübok aliba Sinai, Syria nunger kübok aliba Golan Heights aser Palestine nunger kübok aliba Yirusalem anüdoklen amsema west Bank aser Gaza Strip nungertem ajak agia adok. Iba anogo nung jagi tenzüka tanü tashi Palestine nungertem den raraba tesemji West bank aser gaza Strip tesemtem ya lir. Atangji, Israel nungertemi tang atsüngteta aliba limaji tulukabo masü aser tanü tashi parnokji tsükchir agi meketbanger alir, ajisüaka tsükchirtemi parnokji makoker. Atangji, Abraham, Isak aser Yakob Tsüngrem parnok den dena lir ta jembir aser iba denji Israel nunger asoshi alima nung teyarir tulutibaji America nunger lir. Iba tesendaktep aser aküm ajanga aliba kintemi Israel tsübur. Aji oda, America nunger tejangrabajia kenübo Israel yimtibaji Yirusalem südaktsütsü aser Israel nung US Embassy-ji Tel Aviv nung masü Yirusalem nung alitsü ta nangzüka aruba tanü Donald Trump-i mapa küma inyakogo. Atangji, US-i par embassy Yirusalem nung lapokbaji alima kintem aikati memulunger aser iba jagi Israel aser Palestine na tsüngda yimjung yangluba mapa tasakba kümdaktsür. Yakanü Yirusalem nung Israel aser America nunger na pelatepa US Embassy lapokba anogo nunga Gaza len arrtsü nungbo Palestine nungertem aika adenshir longkak aita arrtsü adena aittsü merangdang Israel nunger sepaitemi parnok aika sütsüogo aser teyirua aika yirutsüogo. Palestine nunger Gaza len alirtem tia indang reprangdangra parnok ya kanga timtema alir sensakertem teimba lir. Parnok ya kiralongrar Hamas telok yimsüsüba kübok alir aser parnokji Iran-i yarir. Iba tesem nung alir Palestine nungertemji lanur teimba aser parnok rongnung noklang nung shilem 44 bo mapa teinyaktsü maka timtema alirtem lir. Iba ama alima aser kibong tia jagi yangji alir nübortemji sünepa aser süngjema melitetter. Iba ama aliba mapang ka, tang ano US-i Yirusalem nung Embassy lapokba jagi mi jangrua alidak totsü shiloktsü amai kümogo. Ajisüaka, alima nung ataloktsüba ka nisungi nokdanga meyutettsü aser tanü US tir Donald Trump-i Yirusalem nung US Embassy amenokbaji Israel yimtiba akümtsü tenzüker asütsü. Akhidang Israel nungertem Babylon lima nung bendanger yimli kübok aliba mapang, parnoki Tsüngrem dang, onoki Yirusalem-ji amadokra onok teka tachichi ashirepdakjang aser onok temeli marakzüktettsüsa kümdakjang ta T.Ken 137  nung anguba sarasadem ama, tanü America aser Israel nungertemi Yirusalem bilemtetba jagi Yirusalem meimertem asoshi teimla ka angur.